Bevoegd gezag algemene rijksregels milieubelastende activiteit

Gemeente meestal bevoegd gezag

De Omgevingswet gaat uit van het decentraal-tenzij-beginsel Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Daarom is voor een milieubelastende activiteit uit het Bal de gemeente bevoegd gezag (artikel 2.3 Bal en 18.2 Omgevingswet).

Uitzonderingen

De gemeente is geen bevoegd gezag in de volgende gevallen:

• Als een provincie of minister bevoegd gezag is voor een omgevingsvergunning voor een bepaalde activiteit, dan is deze ook bevoegd gezag voor handhaving van de algemene regels uit het (Bal) voor die activiteit. Zie artikel 2.9 Bal en artikel 18.2 lid 1 Omgevingswet. Zo is de provincie bevoegd gezag voor de algemene regels voor complexe bedrijven. Een aandachtspunt bij complexe bedrijven is dat ook activiteiten onder de vergunning kunnen vallen die normaliter niet zelfstandig vergunningplichtig zijn. Dit is bijvoorbeeld vaak het geval bij functioneel ondersteunende activiteiten. Ook als het complexe bedrijf een IPPC-installatie is, vallen veel extra activiteiten onder de vergunning.
• De provincie is bevoegd gezag voor het aanleggen en gebruiken van een open bodemenergiesysteem (artikel 2.5 Bal).

• De minister van Infrastructuur en Waterstaat is bevoegd gezag voor een milieubelastende activiteit (artikel 2.6 Bal):
  • op zee buiten de gemeente- of provinciegrens
  • die geheel of in hoofdzaak wordt verricht in de exclusieve economische zone Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup)
  • voor het exploiteren van een buisleiding voor het transport van gevaarlijke stoffen, zoals bedoeld in paragraaf 3.4.3 van het Bal
  • op bepaalde defensieterreinen
  • voor de opslag van en activiteiten met explosieven op locaties die staan in bijlage IX van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)
• De minister van Economische Zaken is bevoegd gezag voor het aanleggen en exploiteren van een mijnbouwwerk zoals bedoeld in paragraaf 3.10.1 van het Bal (artikel 2.7 Bal).
• De minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur is bevoegd gezag voor het op of in de bodem brengen van meststoffen zoals bedoeld in paragraaf 3.2.20 van het Bal (artikel 2.8 Bal). Het vernietigen van graszoden op weidegronden valt daar ook onder.

Gedeeld bevoegd gezag

Voor het in opdracht op of in de landbodem toepassen van bouwstoffen, grond of baggerspecie is zowel de Minister van Infrastructuur en Waterstaat als de gemeente bevoegd gezag voor de handhaving van de algemene regels van de volgende activiteiten:

• het toepassen van bouwstoffen volgens paragraaf 3.2.25
• het toepassen van grond of baggerspecie volgens paragraaf 3.2.26
• het toepassen van mijnsteen of vermengde mijnsteen in de voormalige mijnbouwgebieden in de provincie Limburg volgens paragraaf 3.2.27

Dit volgt uit de aanwijzing van bevoegdheden in artikel 13.1 van het Omgevingsbesluit. Hierdoor kan zowel de Inspectie Leefomgeving en Transport als de gemeente handhavend optreden tegen de aannemer die een toepassing feitelijk uitvoert. Op dit punt is er ook een wijziging van het Omgevingsbesluit in voorbereiding via het Verzamelbesluit Water en Bodem 2026 om deze bevoegdheidsverdeling te verduidelijken.

Taken van het bevoegd gezag voor de algemene rijksregels voor milieubelastende activiteiten

Het bevoegd gezag is het bestuursorgaan:

• waar u melding moet doen als u een activiteit wilt uitvoeren
• dat maatwerkvoorschriften Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) kan stellen
• dat een besluit neemt over een gelijkwaardige maatregel
• dat bevoegd is voor handhaving en toezicht van de algemene regels uit het Bal (artikel 18.2 Omgevingswet)

Al deze bevoegdheden zijn dus in 1 hand. Vrijwel altijd is dit bestuursorgaan ook bevoegd gezag voor een omgevingsvergunning voor dezelfde activiteit.