Taken Rijkswaterstaat in vergunningverlening, toezicht en handhaving

Taken van Rijkswaterstaat

Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor het beheer van de rijkswateren. Daarnaast beheert Rijkswaterstaat de rijkswegen en hoofdvaarwegen van Nederland. De taken volgen ook uit wet- regelgeving naast het stelsel Omgevingswet. Bijvoorbeeld de Scheepvaartverkeerswet en de Wegenverkeerswet.

Rijkswaterstaat voert de taken uit in opdracht van de minister van IenW als bevoegd gezag of adviseur. Daarvoor heeft Rijkswaterstaat mandaat. Zie hiervoor ook het Instellingsbesluit directoraat-generaal Rijkswaterstaat.

Rijkswaterstaat als bevoegd gezag namens de minister van IenW

De minister van IenW kan bevoegd gezag zijn voor de omgevingsvergunning voor de volgende activiteiten:

• beperkingengebiedactiviteit
  • voor wegen in beheer bij het Rijk
  • voor een waterstaatswerk in beheer bij het Rijk
  • voor een installatie (geen mijnbouwinstallatie) in een waterstaatswerk in beheer bij het Rijk
• lozingsactiviteit op een oppervlaktewaterlichaam in beheer bij het Rijk
• wateronttrekkingsactiviteit in of uit een oppervlaktewaterlichaam in beheer bij het Rijk
• stortingsactiviteit op zee
• ontgrondingsactiviteit in rijkswater

De exacte regels voor de aanwijzing van de minister van IenW als bevoegd gezag staan in de artikelen 4.4, 4.4a, 4.5, lid 2 en 3, 4.11, 4.14, lid 5 en 4.15, lid 3 van het Omgevingsbesluit.

In opdracht van de minister treedt Rijkswaterstaat op als bevoegd gezag voor de omgevingsvergunning voor deze activiteiten.

Vraagt de eigen dienst van Rijkswaterstaat een omgevingsvergunning aan? Dan is de Inspectie Leefomgeving en Transport bevoegd gezag.

Rijkswaterstaat als adviseur namens de minister van IenW

Als de minister van IenW geen bevoegd gezag is voor de omgevingsvergunning, treedt de minister op als adviseur van het bevoegd gezag. Bijvoorbeeld bij meervoudige aanvragen waarbij de gemeente een omgevingsvergunning verleent, of bij een ontgrondingsactiviteit. De minister moet dan instemmen met de voorgenomen beslissing op de aanvraag.

De exacte regels over advies en instemming van de minister van IenW staan in artikel 4.30 van het Omgevingsbesluit. Deze adviestaak voert Rijkswaterstaat in mandaat uit, namens de minister van IenW.

Betrokkenheid gewenst bij voorbereiding projecten

Rijkswaterstaat wil graag betrokken worden bij de voorbereiding van projecten van anderen in of rond beperkingengebieden. Dat zijn meestal rijkswegen, oppervlaktewatersystemen en kunstwerken in beheer bij het Rijk. Voor die activiteit kan Rijkswaterstaat in de rol van bevoegd gezag een omgevingsvergunning verlenen of een maatwerkvoorschrift opstellen.

Als de gemeente voor het project of de activiteit een ruimtelijk plan maakt, of een ander bestuursorgaan een omgevingsvergunning verleent, dan is de minister (of Rijkswaterstaat) geen bevoegd gezag, maar wel adviseur. Denk bijvoorbeeld aan activiteiten die invloed kunnen hebben op wegen, vaarwegen of watersystemen:

• realisatie of wijziging van vaarwegen, havens, overslagfaciliteiten, scheepswerven, botenopslag, watersportvoorzieningen en andere bedrijvigheid met veel aan- en afvoer over water
• ontgronding in het winterbed van een rivier
• afwatering of lozing op rijkswater, bijvoorbeeld wijziging van rioolstelsels
• grondwaterwinning, bemaling en wijziging van waterpeil
• activiteiten binnen 300 meter van een rijksweg met gevolgen voor de luchtkwaliteit
• activiteiten die leiden tot veel verkeersbewegingen op rijkswegen, zoals het realiseren van grote woon- en werkgebieden, onderwijsinstellingen, toeristische attracties en ziekenhuizen
• activiteiten met gevolgen voor de afstroom van verkeer vanaf de rijkswegen
• activiteiten met gevolgen voor de verkeersafwikkeling op U-routes of omleidingsroutes

Infographic Omgevingswet en Rijkswaterstaat

Download infographic

Rol Rijkswaterstaat in VTH Omgevingswet (pdf, 808 kB)

Zie ook

Instellingsbesluit directoraat-generaal Rijkswaterstaat, Wetten.nl