Zoeken in deze site

Onbekendheid

De Omgevingswet biedt veel ruimte om participatie naar eigen inzicht in te vullen, terwijl mensen in onzekere situaties juist behoefte hebben aan houvast. De wetgever heeft er bewust voor gekozen geen richtlijn op te stellen voor participatie. Toch hoeven we ons niet gedachteloos in het diepe te storten.

Onbekendheid-beren

Hoe serieus de ambities rondom participatie in het kader van de Omgevingswet ook zijn, de praktijk blijkt vaak weerbarstig. Veel mensen zien onbekendheid-beren op de weg:

  1. We wachten af tot men ergens anders het wiel heeft uitgevonden.
  2. We hoeven niet voorop te lopen.
  3. We weten niet hoe het zich gaat ontwikkelen of wat de risico's zijn.
  4. Ik weet niet waar ik moet beginnen.
  5. Dit is zo nieuw, hier is nog geen regel voor.
  6. We kunnen niet zomaar in het diepe springen.
  7. Dat durft de wethouder niet aan.

Tips om onbekendheid-beren te verjagen

  • Ontleed wat je al wel weet en wat niet. Dat ontzenuwt vaagheden. Blijf communiceren over wat wel en niet bekend is, zodat je onduidelijkheden of tegenstrijdigheden snel inzichtelijk hebt.
  • Benoem over welke dingen je als eerste duidelijkheid wilt hebben.
  • Biedt ruimte in het proces om data te checken. Er is over en weer vaak veel wantrouwen, bijvoorbeeld als het gaat om onderzoeksgegevens of cijfers. Zorg voor een onafhankelijke feitenchecker.
  • Werk stap voor stap, zodat er bij elke volgende stap meer ervaring en houvast is. En maak zichtbaar wat elke sprong in het diepe heeft opgeleverd. Dat vergroot het vertrouwen om nog een sprong te wagen.
  • Calculeer in dat je niet alles kunt voorspellen. Zorg voor momenten in het proces waarop je bij kunt sturen. Of richt een commissie voor ongeregelde zaken in, om bij ontsporing te kunnen ingrijpen.
  • Geef het project een experimenteer- of pilotstatus, met evaluatiemomenten.
  • Maak expliciet, ook politiek, dat je dingen wilt leren gedurende het proces. Of dat je voorop wilt lopen en dat dat betekent dat je onbekende paden gaat betreden.
  • Leg een database aan met goede voorbeelden. Ter inspiratie dat het wél mogelijk is.
  • Loop eens mee met een collega of andere partij, om de andere kant van de medaille te ervaren. Want waar geldt ‘onbekend maakt onbemind’, geldt het omgekeerde ook.