Hindernis: verantwoording
Veel verantwoordingsregels zijn gebaseerd op fraude- en misbruikscenario's, wat jammer is. We leggen anderen soms strengere eisen op dan onszelf. Steeds vaker is er behoefte aan horizontale verantwoording, vooral wanneer diverse partijen betrokken zijn. En we beperken ons vaak tot de financiën, terwijl de maatschappelijke meerwaarde belangrijker kan zijn.
Verantwoordingsberen
- Het gaat wel om belastinggeld.
- Dat effect is niet meetbaar.
- Wie legt hier eigenlijk verantwoording af aan wie?
- Kwalitatieve verantwoording is niet genoeg.
- Wij van WC-eend vinden dat WC-eend geweldig functioneert.
- De raad/rekenkamer wil wel een duidelijke verantwoording zien.
- Maatschappelijke meerwaarde rekenen we niet mee.
Tips om verantwoordingsberen te verjagen
- Zorg dat verantwoordingseisen in verhouding staan tot de activiteit. We hoeven niet roomser te zijn dan de paus. Werk bijvoorbeeld met streekproeven als controlemiddel, in plaats van iedereen aan de strengste procedures te onderwerpen.
- Bedenk manieren om maatschappelijke waarde zichtbaar te maken, naast de economische waarde.
- Betrek de politiek actief bij het proces, zodat politici met eigen ogen kunnen zien hoe partijen hun inbreng leveren en hoe dat meeweegt.
- Laat de evaluatie uitvoeren door een onafhankelijk partij.
- Staar je niet blind op de cijfers, heb ook oog voor de beleving en verhalen. Zet bijvoorbeeld een journalist in die ook de feitelijke impact op betrokkenen uitpluist en niet alleen nagaat of er is gedaan wat er was afgesproken.
- Maak vooraf heldere afspraken over de manier waarop de kwaliteit van het participatieproces wordt getoetst. Daarbij is het belangrijk om inhoudelijke uitkomst en proces te scheiden.
- Leg continu verantwoording af over hoe de je de inbreng van betrokkenen hebt gewogen en verwerkt.
- Maak er een leerproces van. Zet rollen en functies even aan de kant en ga voor een rigoureus ander proces. Verander de regels.