Structuurvisie Bentelo 2030

Vertrouwen in de bewoners

Wim Meulenkamp van de gemeente Hof van Twente ziet de nieuwe Omgevingswet als een kans. Een kans om inwoners meer het heft in eigen handen te geven. Dat is eerst best spannend. Maar bij de ontwikkeling van de nieuwe structuurvisie voor Bentelo pakte het heel goed uit! Lees hier hun succesverhaal.

We gaan het anders doen

Voor het dorp Bentelo moest er een nieuwe structuurvisie op papier komen. Al jarenlang gaat het opstellen van deze visies hetzelfde. De gemeenteraad stelt dit plan samen met een bureau op. De inwoners krijgen inspraak tijdens een bijeenkomst, maar daar hield het ook mee op. Zeker met de nieuwe Omgevingswet op komst, vonden wij dit een mooi moment om te beginnen met participatie van de inwoners. We willen als gemeente vooruitstrevend zijn en open staan voor nieuwe manieren. Dus we gingen meteen ambitieus van start en lieten de dorpsraad van Bentelo hun eigen structuurvisie opstellen.

Ruimte voor participatie

Voor ons als gemeente was het best spannend om het uit handen te geven. De gemeenteraad is het hoogste orgaan, en moet dus altijd nog akkoord geven op beleid. Deze kaders zijn vaak strikt, omdat we moeten uitkijken voor wat we 'precedentwerking' noemen. Elke zaak moet gelijk behandeld worden. Maar door de kaders wat ruimer op te stellen, kunnen inwoners ook participeren. Die ruimte durfde de gemeente nu dus gelukkig te geven.

Zoveel mensen, zoveel wensen

De dorpsraad pakte deze uitdaging meteen met beide handen aan. Op de 2 goed bezochte werkavonden voor alle dorpsbewoners is de visie op hoofdlijnen vastgesteld. Met behulp van foto's van het dorp werd gediscussieerd: Wat is er mooi in ons dorp? Wat willen we behouden voor de toekomst en wat willen we anders? Wat is het wensbeeld voor 2030? Maar het zeggenschap over wat er de komende jaren met je 'eigen' dorp gaat gebeuren, bleek ook een hele verantwoordelijkheid. Zelfs, of misschien juist, in een dorp met 1.600 inwoners zijn de meningen verdeeld.

Samen is beter

De instelling was eerst: 'we kunnen toch niet zelf een structuurvisie opstellen, dat hebben we nog nooit gedaan!'. De dorpsraad twijfelde aanvankelijk nog of ze dit proces wel in wilden gaan op deze manier. Samen met de gemeente is bekeken wat de vraag van de dorpsraad was en hoe ze hierin begeleid konden worden. De oplossing was ondersteuning door adviesbureau Rho en het meedenken van twee ambtenaren. Ook de woningbouw- en ondernemersvereniging waren nauw betrokken. Verder waren wij ook positief over wat bewoners dus wél zelf kunnen als je het als gemeente los durft te laten. Zo hebben ze inmiddels zelf een wandelpad rondom het dorp aangelegd, zonder enkele hulp van de gemeente. En voor de bouw van nieuwe woningen in het dorp hielden de jongeren zelf een enquête en wordt door de groep nu nagedacht hoe bewoners zelf een wijk kunnen ontwerpen.

Werkt niet overal

Bentelo is een klein dorp, waar de bewoners veel met elkaar doen. Ze zijn trots op hun dorp en willen dit delen met anderen. Die betrokkenheid was belangrijk om het project te doen slagen. Deze werkwijze werkt dan ook zeker niet overal. In een groter dorp of een stad zal je weer op een andere manier moeten werken. Dat blijft maatwerk. Uiteindelijk is de leefbaarheid en vitaliteit het belangrijkst. Ruimtelijke ordening is daarbij ondersteunend maar niet leidend. Wat is er binnen de mogelijkheden wenselijk voor de inwoners?

Heel concreet

Een structuurvisie gaat over veel meer dan ruimtelijke ordening alleen. Zaken als 'Waar komt een nieuwe weg of een stoep?' zijn natuurlijk belangrijk. Maar ook de sociale structuur speelt een grote rol. Zo heeft Bentelo ook rekening gehouden met de toekomst van de kerk en het dorpscentrum. Terwijl voor de andere kernen in onze gemeente de visies nog vrij abstract zijn, zette de dorpsraad van Bentelo de plannen meteen heel concreet op papier. Dat hadden we niet verwacht. Ze benoemden 11 projecten waaronder: de uitbreiding van het bedrijventerrein, het aanleggen van een speelbos en de bouw van meer nieuwe woningen.

Leerervaringen

Binnen de wet is er veel mogelijk. Linksom of rechtsom kunnen veel dingen dus toch wel, als je het samen doet. Toen de plannen zo concreet werden, dachten wij eerst: hoe moet dat dan? En wie gaat het betalen? Maar soms kan het ook met minder middelen en de hulp van inwoners. We moeten met onze tijd meegaan. Een structuurvisie is een levend document. Natuurlijk is er altijd beleid nodig als richtlijn. Maar ik denk dat we in Bentelo hebben geleerd dat we ook wat minder star te werk kunnen gaan.

Tips

Wees niet bang. Geef bewoners de kans om te participeren. Ja, dat is spannend, voor alle partijen. Maar we moeten het gewoon samen doen!