Zoeken in deze site

Totaal stof: emissies naar de lucht in de stofklasse S, sA.1, sA.2 en sA.3

In het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) staan emissiegrenswaarde voor stofemissies in de stofklasse S, sA.1, sA.2 en sA.3. Stofemissies wordt ook wel totaal stof genoemd. Beperking van stofemissies kan met een filtrerende afscheider. Er kan een voorbehandeling nodig zijn.

Totaal stof en stofklassen

Totaal stof is de verzameling van al het zwevend stof, ongeacht de deeltjesgrootte. De emissiegrenswaarden voor stof die in het Besluit activiteiten leefomgeving staan gelden voor totaal stof. Totaal stof bestaat uit grof stof en fijnstof.

Zwevend stof kan ingedeeld zijn in de stofklassen S en sA (vaste anorganische stoffen). De stoffen in de stofklassen sA worden als relatief gevaarlijk beschouwd. Vaste anorganische stoffen die als relatief ongevaarlijk worden beschouwd, zijn ingedeeld in de stofklasse S.

Bijlage III van het Bal geeft per stof of stofgroep aan in welke klasse deze valt. Hierin is de stofgroep 'stof' ingedeeld in stofklasse S. Met stof worden alle zwevende stofdeeltjes bedoeld, ongeacht de deeltjesgrootte.

Grof stof: beschrijving en effecten

Onder grof stof vallen de vaste zwevende deeltjes met een aerodynamische diameter groter dan 10 micron. De effecten van grof stof bestaan vooral uit de hinder doordat stof neerslaat in de leef- en woonomgeving.

Fijnstof: beschrijving en effecten

Bij fijnstof gaat het om deeltjes met een aerodynamische diameter van ten hoogste 10 micron. Over het algemeen geldt dat hoe kleiner de deeltjes zijn, hoe dieper ze in de luchtwegen kunnen doordringen. Het fijnstof is vooral van belang voor de volksgezondheid.

Maatregelen voor beperken van stofemissies uit puntbronnen

De emissiegrenswaarde van 3 mg/Nm3 is in de meeste gevallen haalbaar met filtrerende afscheiders. Filtrerende afscheiders zijn doekfilters, lamellenfilters en andere filtersystemen waarbij het afgas door een medium afgevoerd wordt. Ook is door toepassing of optimalisatie van een andere geschikte techniek de emissiegrenswaarde van 3 mg/Nm3 haalbaar.

Is toepassing van een filtrerende afscheider bij een bron niet mogelijk? Dan kan het bevoegd gezag een afwijkende eis stellen. Dit staat in artikel 2.13 van het Bal. is in dat geval een  emissiegrenswaarde van maximaal 20 mg/Nm3. Het bevoegd gezag legt de afwijkende eis vast in een maatwerk- of vergunningvoorschrift.

Toepasbaarheid filtrerende afscheiders

Het toepassen van filtrerende afscheiders is niet in alle gevallen direct mogelijk. Er kan dan een voorbehandeling van de afgasstroom nodig zijn.

Toepasbaarheid filtrerende afscheider
Knelpunt Mogelijke oplossing
Hoge temperatuur van het afgas Koelen en voor zover mogelijk warmte hergebruiken
Plakkerig stof Precoaten filterdoek
Hygroscopisch stof Verwarmen filterdoekmateriaal
Hoge vochtgehaltes in het afgas Afgas drogen
Kans op brandbare deeltjes in het afgas Filter van onbrandbaar materiaal, of afstand tot het filter vergroten
Kans op chemisch reactieve deeltjes in het afgas Aanpassen procesontwerp of chemische reactie gecontroleerd laten plaatsvinden
Explosiegevaar Explosieveilig uitvoeren van het filter
Sterk wisselende condities van het afgas Bijvoorbeeld in temperatuur: koelen of verwarmen

In het algemeen is toepassing van filtrerende afscheiders mogelijk als de niet-gereinigde vracht (eventueel na voorbehandeling) aan de volgende condities kan voldoen:

  • temperatuur:
    • < 1.000 °C voor keramische filters
    • < 280 °C voor doekfilters
    • < 160 °C voor lamellenfilters
  • relatieve vochtigheid: < 90 %
  • deeltjesgrootte (dp): > 0,1 μm

Hierbij zouden de filters moeten voldoen aan de volgende indicatieve specificaties: (NeR-stofonderzoek/Haskoning):

  • doekbelasting:
    • 1-2 m3/(m2 x minuut) voor doekfilters
    • 1,3 m3/(m2 x minuut voor lamellenfilters
  • filterweerstand (over het doek):
    • 70-80 mbar voor fijne doekfilters
    • 15-25 mbar voor grove doekfilters
    • 2,5 mbar voor zeer grove doekfilters
    • 40 mbar voor lamellenfilters

Soms is voorbehandeling nodig om filtrerende afscheiders te kunnen toepassen. Bij voorbehandeling (bijvoorbeeld koelen) zijn mogelijke neveneffecten een aandachtspunt. In de praktijk blijkt het optreden van 1 van de genoemde effecten afzonderlijk nog wel overkomelijk. Als meer effecten tegelijkertijd optreden is toepassen van filtrerende afscheiders niet altijd meer mogelijk.

Overgangsrecht

De emissiegrenswaarde van de stofklasse S is aangescherpt van 5 mg/Nm3 naar 3 mg/Nm3. Tot 4 jaar na inwerkingtreding van de Omgevingswet geldt nog de oude eis van 5 mg/Nm3. In deze periode kan het bedrijf maatregelen nemen om te voldoen aan een emissie-eis van 3 mg/Nm3.



Beste beschikbare technieken (BBT)

Het meest doeltreffende en geavanceerde ontwikkelingsstadium van de activiteiten en exploitatiemethoden waarbij de praktische bruikbaarheid van speciale technieken om het uitgangspunt voor de emissiegrenswaarden en andere vergunningvoorwaarden te vormen is aangetoond, met als doel emissies en gevolgen voor het milieu in zijn geheel te voorkomen, of wanneer dit niet mogelijk is, te beperken, waarbij wordt verstaan onder:

  1. technieken: zowel de toegepaste technieken als de wijze waarop de installatie wordt ontworpen, gebouwd, onderhouden, geëxploiteerd en ontmanteld
  2. beschikbare: op zodanige schaal ontwikkeld dat de betrokken technieken, kosten en baten in aanmerking genomen, economisch en technisch haalbaar in de betrokken industriële context kunnen worden toegepast, onafhankelijk van de vraag of die technieken wel of niet binnen Nederland worden toegepast of geproduceerd, mits zij voor de exploitant op redelijke voorwaarden toegankelijk zijn,
  3. beste: het meest doeltreffend voor het bereiken van een hoog algemeen niveau van bescherming van het milieu in zijn geheel

Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.