Zoeken in deze site

Checklist oplosmiddeleninstallaties

De checklist oplosmiddeleninstallaties biedt toezichthouders ondersteuning bij de controle van de oplosmiddelenboekhouding bij de installaties (paragraaf 4.34, Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)). De checklist bestaat uit 5 stappen met toelichtingen.

Stap 1: is paragraaf 4.34 Oplosmiddeleninstallaties van toepassing?

a. Activiteiten

Zijn er activiteiten met oplosmiddelen (hierna: activiteit) binnen het bedrijf, zoals genoemd in de overzichtstabel en de toelichting op de activiteiten?

Zo ja, ga dan verder. Zo nee, dan is paragraaf 4.34 niet van toepassing.

b. Oplosmiddelenverbruik

  • Geeft de inkoopadministratie inzicht in het oplosmiddelenverbruik of is er een VOS-boekhouding (vluchtige organische stoffen)? Is hierin per activiteit (zoals hierboven bedoeld), het oplosmiddelenverbruik per 12 maanden bepaald door: Oplosmiddelenverbruik (kg/jaar) = I1 - O8? Let hierbij op welke VOS moet worden meegeteld: oplosmiddel, reinigingsmiddel.
  • Is het aantal kg oplosmiddel ingezet (I1) bepaald door per VOS-houdend middel het volgende te berekenen en alle resultaten bij elkaar op te tellen: (inkoop + voorraadverschil - niet gebruikt) x VOS-gehalte? Let op het gebruik van de juiste eenheden en dat het voorraadverschil betrokken is op de begin- en eindperiode van boekhouding. Denk bij niet-gebruikt VOS aan: niet binnen de activiteit gebruikt VOS (ongeopend doorverkocht, geretourneerd of buiten de activiteit of oplosmiddeleninstallatie gebruikt).
  • Is het bij het aantal kg VOS hergebruikt buiten de activiteit (O8) duidelijk dat het gaat om VOS die uit de activiteit wordt teruggewonnen, maar binnen een andere activiteit óf in een ander bedrijf wordt gebruikt? Let op: oplosmiddel dat voor externe regeneratie wordt aangeboden is afval (O6), geen O8. is het op basis van inkoopgegevens en beschikbare (worstcase)VOS-gehalten aannemelijk dat het oplosmiddelenverbruik voor een activiteit de verbruiksdrempel kan overschrijden? Dan is het redelijk een gedetailleerdere oplosmiddelenboekhouding te verlangen.
  • Overschrijdt het oplosmiddelenverbruik voor 1 of meer activiteiten de drempel genoemd in de overzichtstabel?

Zo ja, ga dan verder naar stap 2. Zo nee, dan is paragraaf 4.34 niet van toepassing.

Stap 2: Is de totale emissie bepaald?

  • Is de totale emissie per activiteit bepaald door: I1 - O5 - O6 - O7?  Voor de bepaling van de totale emissie kan een andere methode worden gebruikt als het bevoegd gezag deze ten minste gelijkwaardig acht.
  • O5: is, bij gebruik van nabehandelingsapparatuur, het aantal kg VOS verwijderd uit het afgas (O5) bepaald zoals in de toelichting aangegeven?
  • O6: wordt bij aftrek van VOS in afval (O6) , het aantal kg VOS bepaald door: afvalhoeveelheid (per jaar) x VOS-gehalte, waarbij er een goede onderbouwing is van de afvalhoeveelheden en de VOS-gehalten daarvan (metingen)?
  • O7: is, bij aftrek van VOS in het eindproduct (O7) (alleen mogelijk bij activiteit 1, 17, 18, 20) de hoeveelheid bepaald door: productiehoeveelheid (per jaar) x VOS-gehalte (onderbouwd met veiligheidsinformatie, receptuur)?

Stap 3: Hoe gaat het bedrijf voldoen aan paragraaf 4.34?

Het bedrijf kan zelf kiezen of het aan de eisen wil voldoen met een reductieprogramma of via de emissiegrenswaarden

a. Reductieprogramma

Emissiegrenswaarden

  • Afgaseis + diffuse eis (alleen voor activiteit 1 t/m 8, 10, 12, 16 t/m 18 en 20): ga naar stap 4: Toetsing aan regime 2
  • Eisen aan de totale emissie als % van de VOS-input (alleen voor activiteit 17, 18, 20): ga naar stap 4: Toetsing aan regime 3
  • Eisen aan de totale emissie per hoeveelheid product (alleen voor activiteit 9, 11 t/m 15, 19 en coating voertuigen > 15 ton): ga naar stap 4: Toetsing aan regime 4

Stap 4: Wordt aan de eisen voor oplosmiddeleninstallaties voldaan?

Per activiteit zijn op basis van stap 3 maar een van de volgende toetsen nodig.

Toets aan regime 1

  • Is de beoogde emissie per activiteit bepaald door: vaste-stofverbruik x VF x reductie%? Zie voor vaste-stofverbruik hieronder, voor de rest de tabel regime 1. Het bevoegd gezag kan de vermenigvuldigingsfactor VF bij uitzondering bijstellen (artikel 4.464).
  • Is het vaste-stofverbruik (kg/jaar) bepaald door per product het volgende te berekenen en alle resultaten bij elkaar op te tellen: (inkoop + voorraadverschil - niet gebruikt) x vaste-stofgehalte. Let op het gebruik van de juiste eenheden en dat het voorraadverschil over de begin- en eindperiode van de boekhouding gaat. Niet-gebruikt oplosmiddel is: niet binnen de activiteit gebruikt oplosmiddel. Dus ongeopend doorverkocht, geretourneerd of buiten de activiteit of bedrijf gebruikt.
  • Is het vaste-stofgehalte gebaseerd op gegevens van leveranciers of bepaald door: 100% - gehalte VOS(%) - gehalte water(%)?
  • Is de totale emissie per activiteit lager of gelijk aan de beoogde emissie (zie stap 2)?

Toets aan regime 2

  • Is de afgasconcentratie representatief gemeten of berekend? En voldoet de afgasconcentratie aan de eis uit de tabel regime 2? In bijzondere omstandigheden is bepalen van de afgasconcentratie zonder meting mogelijk. Zoals bij een constante afgasconcentratie over het hele jaar. En als zowel de totale emissie (T) als de diffuse emissie (F) bekend zijn. De diffuse emissie kan bekend zijn omdat deze aantoonbaar nihil is of gemeten is. Of omdat deze een door (branche)onderzoek onderbouwde waarde heeft. De afgasconcentratie (mg VOS/m3) is dan te berekenen met: (T - F (kg/jaar) x 106 mg/kg) / (debiet (m3/uur) x tijd (uur/jaar))
  • Is de hoeveelheid diffuse emissie correct bepaald? En is deze afgezet tegen de VOS-input (zie hieronder) lager of gelijk aan de eis voor de diffuse emissie in de tabel regime 2?
  • Is de VOS-input bepaald door: I1 (stap 1b) + I2 (aantal kg intern opgewerkte VOS die wordt hergebruikt voor dezelfde activiteit)?

Toets aan regime 3

  • Voldoet de totale emissie (stap 2) gedeeld door het aantal kg VOS-input (zie hieronder) aan de eis in de tabel regime 3?
  • Is de VOS-input bepaald door: I1 (stap 1b) + I2 (aantal kg intern opgewerkte VOS die wordt hergebruikt voor dezelfde activiteit)?

Toets aan regime 4


Voldoet de totale emissie (stap 2), gedeeld door de hoeveelheid geproduceerd product, aan de eis in de tabel regime 4?

Toets aan alternatief reductieprogramma

Stap 5: Zijn er bijzondere omstandigheden?

H-stoffen

  • Wordt binnen een activiteit die onder paragraaf 4.34 valt VOS gebruikt met gevarenaanduiding of risicozin? Is er dan per activiteit (met uitzondering van activiteit 11) inzicht in het aantal gram/ uur van de afzonderlijke emissies?
  • Voldoet, bij overschrijding van de massastroom van deze emissies, de VOS-emissie (met uitzondering van activiteit 11) aan de eis van 20 respectievelijk 2 mg/m3?

Let op: de overige onderdelen van stap 5 gelden niet voor H-stoffen.

Compensatieregeling

Is de totaal gerealiseerde reductie bij meerdere activiteiten die onder paragraaf 4.34 vallen, lager of gelijk aan de som van reducties die per afzonderlijke activiteiten gerealiseerd moet worden? Zo ja, dan wordt alsnog aan de eisen van paragraaf 4.34 voldaan, ook als dit voor een afzonderlijke activiteit niet zo is.

Uitzondering diffuse emissie

Als niet voldaan kan worden aan eisen aan de diffuse emissie (speelt alleen bij regime 2), is dit vastgelegd bij maatwerkvoorschrift?

Uitzondering emissiegrenswaarde

Als emissies bij het coaten (activiteit 8) van schepen, vliegtuigen en dergelijke, niet beheerst afgevangen kunnen worden, is dit vastgelegd bij maatwerkvoorschrift?

Terugwinning en hergebruik

Wordt, bij het toepassen van technieken voor hergebruik van teruggewonnen oplosmiddelen voldaan aan de ruimere grenswaarden van artikel 4.449 voor afgassen? (Dit geldt alleen bij activiteit 7, 16, 18, 20 en deels 8).