Gebruiksfunctie in het Bbl

De gebruiksfunctie is een kernbegrip in het Bbl en wordt als volgt beschreven: de gedeelten van een bouwwerk die eenzelfde gebruiksbestemming hebben en die samen een gebruikseenheid vormen.

12 gebruiksfuncties

In onderdeel B van bijlage I van het Bbl staan 12 gebruiksfuncties:

1. Woonfunctie
2. Bijeenkomstfunctie
3. Celfunctie
4. Gezondheidszorgfunctie
5. Industriefunctie
6. Kantoorfunctie
7. Logiesfunctie
8. Onderwijsfunctie
9. Sportfunctie
10. Winkelfunctie
11. Overige gebruiksfunctie
12. Bouwwerk geen gebouw zijnde

Subgebruiksfuncties

Soms zijn gebruiksfuncties onderverdeeld in subgebruiksfuncties omdat er specifieke voorschriften nodig zijn. Bijvoorbeeld de bijeenkomstfunctie voor kinderopvang en de woonfunctie voor kamergewijze verhuur. In onderdeel B van bijlage I van het Bbl is per (sub)gebruiksfunctie aangegeven wat de kenmerkende activiteiten zijn.

Nevengebruiksfuncties

Daarnaast zijn er nevengebruiksfuncties die ten dienste staan van de gebruiksfunctie. Bijvoorbeeld een bedrijfsrestaurant (bijeenkomstfunctie) in een kantoorpand (kantoorfunctie). Hiervoor gelden de eisen van de bijeenkomstfunctie, maar ook de eisen die de kantoorfunctie stelt aan een nevengebruiksfunctie.

Voldoen aan de juiste eisen uit het Bbl

Een initiatiefnemer of gebouweigenaar moet altijd aan de juiste eisen uit het Bbl voldoen. Hierbij bepaalt hij eerst welk soort activiteit hij uitvoert. Met andere woorden: in welk hoofdstuk van het Bbl staan de regels? Vervolgens kijkt hij in dat hoofdstuk welke regels er voor de verschillende gebruiksfuncties in zijn bouwwerk gelden.

Meerdere gebruiksfuncties mogelijk

Elk bouwwerk heeft minstens 1 gebruiksfunctie. De indeling in gebruiksfuncties is aan de initiatiefnemer of de eigenaar van een bouwwerk. De gebruiksfunctie is bepalend voor de regels voor de bouw, het gebruik en de staat van bestaande bouwwerken.
Een woning met daaronder winkels en een parkeergarage bestaat bijvoorbeeld uit:

• woonfuncties
• 1 of meerdere winkelfuncties
• 1 overige gebruiksfunctie voor het stallen van motorvoertuigen.

Een winkel kan zelf ook weer uit meerdere gebruiksfuncties bestaan. In de winkel kan bijvoorbeeld naast de hoofdgebruiksfunctie (winkelfunctie) ook sprake zijn van nevengebruiksfuncties zoals een kantoor (kantoorfunctie), een magazijn (industriefunctie) of een personeelskantine (bijeenkomstfunctie).

Ook bij een woning kan sprake zijn van andere gebruiksfuncties, bijvoorbeeld een fietsenberging (overige gebruiksfunctie). Voor een woonfunctie, winkelfunctie en een overige gebruiksfunctie gelden verschillende eisen.

Uit de definitie van het begrip gebruiksfunctie volgt dat, als er sprake is van meer dan 1 gebruikseenheid, er ook sprake moet zijn van meer dan 1 gebruiksfunctie. Het is aan de initiatiefnemer om aan te geven of er sprake is van meer dan 1 gebruikseenheid.

Vrijheid binnen de gebruiksfunctie

Binnen de gebruiksfunctie is er sprake van vrije indeelbaarheid. De initiatiefnemer of aanvrager van de vergunning voor een bouwactiviteit kan binnen de randvoorwaarden zelf aangeven welk deel van de gebruiksfunctie wordt benoemd als gebruiksgebied, verblijfsgebied, functiegebied, bedgebied, verblijfsruimte, bedruimte en functieruimte.

Daarnaast heeft hij de keuze om een ruimte, route of voorziening als gemeenschappelijk te benoemen (delen met andere gebruiksfuncties). Dit is weer iets anders dan gezamenlijk. Deze term gebruikt het Bbl alleen voor gedeelde ruimten, routes en voorzieningen binnen de woonfunctie, celfunctie en logiesfunctie.

Gebruiksfunctie in het omgevingsplan

Het begrip gebruiksfunctie in het Bbl is niet hetzelfde als de functie in een omgevingsplan. In het omgevingsplan gaat het om een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. De gemeente kan aan een locatie de functie 'detailhandel' toedelen.  Daardoor mag een ondernemer op die locatie  een winkel vestigen. Primair gaat het dan om een winkelfunctie. Maar binnen het winkelpand kan sprake zijn van een kantoorfunctie, een industriefunctie en een bijeenkomstfunctie. Zie het voorbeeld hierboven. Deze verzameling aan gebruiksfuncties blijkt dus niet uit het omgevingsplan.