Waar staan de maatwerkregels?
De gemeente kan maatwerkregels stellen voor milieubelastende activiteiten in het omgevingsplan. De provincie kan maatwerkregels stellen voor milieubelastende activiteiten in de omgevingsverordening. Dat kan als dat nodig is voor de taken die artikel 2.1 van de Omgevingswet aan de provincie opdraagt. Het waterschap kan in de waterschapsverordening maatwerkregels stellen.
Verbod op afwijken met maatwerkregels
In de volgende gevallen zijn maatwerkregels niet mogelijk:
- Als het bevoegd gezag daarmee afwijkt van de aanwijzingsbepalingen van milieubelastende activiteiten of lozingsactiviteiten.
- Wanneer in de hoofdstukken 3, 4 en 5 staat dat het niet mogelijk is. Dit is bijvoorbeeld het geval bij bepalingen die een uitwerking van Europese richtlijnen zijn.
- Als het bevoegd gezag daarmee afwijkt van de bepalingen over meldingen uit hoofdstuk 4 van het Bal (artikel 2.14 Bal). Let op:
- Gemeentes en provincies mogen ook de gegevens die bij een melding moeten worden verstrekt niet aanpassen.
- Wat wel mag, is een aanvullende meldingsplicht opstellen als dat nodig is voor de uitoefening van bepaalde taken van gemeenten, waterschappen en provincies.
- Als het bevoegd gezag daarmee afwijkt van de aanwijzing van vergunningplichtige gevallen in hoofdstuk 3 van het Bal. Hierop zijn een paar uitzonderingen. Het gaat om de volgende gevallen:
- Een extra vergunningplicht in het omgevingsplan. Dus bovenop de al geldende vergunningplichten van het Bal. De gemeente kan dit doen vanwege een evenwichtige toedeling van functies aan locaties of vanwege het beheer van watersystemen en het waterketenbeheer. Zie artikel 2.15, lid 2, onder a, van het Bal.
- Een extra vergunningplicht in de waterschapsverordening. Dus bovenop de al geldende vergunningplichten van het Bal. Het waterschap kan dit doen vanwege het beheer van watersystemen en het waterketenbeheer. Zie artikel 2.15, lid 2, onder b, van het Bal.
- Een extra vergunningplicht in de omgevingsverordening. Dus bovenop de al geldende vergunningplichten van het Bal. De provincie kan dit doen vanwege het voorkomen of beperken van geluidhinder, het beschermen van de kwaliteit van het grondwater, het beheer van watersystemen en het zwemwaterbeheer, of de zorg voor een gesloten stortplaats. Zie artikel 2.15, lid 2, onder c, van het Bal.
- De provincie kan in de omgevingsverordening bepalen dat geen vergunning nodig is voor open bodemenergiesystemen. De provincie kan dit doen met het oog op doelmatig gebruik van bodemenergie of doelmatig waterbeheer als de onttrokken hoeveelheid grondwater niet meer is dan 10 m3/u. Zie artikel 2.16 van het Bal.
De extra vergunningplichten op grond van artikel 2.15 van het Bal zijn strikt genomen geen maatwerkregels. Zie de toelichting bij artikel 2.15 Bal.
Inhoudelijke waarborgen
Niet alle maatwerkregels zijn mogelijk. Om te beginnen kan het bevoegd gezag alleen maatwerkregels stellen 'met het oog op de doelen van de wet'. Dit betekent dat het bevoegd gezag maatwerkregels moet kunnen motiveren vanuit bijvoorbeeld de bewoonbaarheid van het land of de bescherming en verbetering van het leefmilieu. Zie de artikelen 4.1 en 1.3 van de Omgevingswet.
Daarnaast is paragraaf 4.3.2 van de Omgevingswet van overeenkomstige toepassing op het opstellen van maatwerkregels. Hierin staan algemene uitgangspunten, zoals het waarborgen van de veiligheid en het beschermen van de gezondheid. Verder zijn er ook meer specifieke uitgangspunten, zoals toegankelijkheid van bouwwerken voor mensen met een functiebeperking en het toepassen van de beste beschikbare technieken (BBT) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Zie artikel 4.6, tweede lid, Omgevingswet.
Verder zijn de oogmerken van het Bal van toepassing bij het opstellen van maatwerkregels. Zie artikel 2.12, derde lid en 2.2 van het Bal. In artikel 2.2 staan de gebruikelijke milieubelangen. Denk bijvoorbeeld aan het beschermen tegen milieuverontreiniging, doelmatig gebruik van energie en doelmatig beheer van afvalstoffen.
Bij het afwijken van de aanwijzing van vergunningplichtige gevallen gelden extra eisen. Zie artikel 2.15 Bal.
Andere mogelijkheden om af te wijken
Er zijn ook andere mogelijkheden om af te wijken van de milieuregels van het Bal.