Handhaving bij milieuschade

Bestuursrechtelijke handhaving

Artikel 18.2i van de Wet milieubeheer (Wm) verplicht het bevoegd gezag de eisen in artikel 17.2 Wm te handhaven. Het bevoegd gezag kan dit alleen doen als sprake is van een overtreding. In de praktijk zal het bevoegd gezag een last onder dwangsom opleggen (artikel 5:32 Algemene wet bestuursrecht). Het gebruik van bestuursdwang zal minder van toepassing zijn, omdat titel 17.2 Wm hierin voorziet. Het bevoegd gezag kan immers zelf altijd preventieve, beheers- en herstelmaatregelen nemen volgens titel 17.2 Wm. Daarbij hoeft geen sprake te zijn van een overtreding.

Een last onder dwangsom kan in de volgende gevallen worden opgelegd (als er sprake is van een overtreding):

• als de veroorzaker geen informatie verstrekt, terwijl het bevoegd gezag hem daartoe heeft verplicht (artikel 17.10 lid 1 onder a Wm)
• als hij geen aanvullende gegevens verstrekt, terwijl het bevoegd gezag hem daartoe heeft verplicht (artikel 17.10 lid 1 onder b Wm)
• als hij niet de nodige preventieve of herstelmaatregelen treft waartoe het bevoegd gezag hem heeft verplicht (artikel 17.10 lid 1 onder c Wm)
• als hij instructies van het bevoegd gezag niet naleeft (artikel 17.10 lid 1 onder d Wm)
• als hij niet uit zichzelf direct de nodige preventieve maatregelen neemt bij onmiddellijke dreiging van milieuschade (artikel 17.12 lid 1 Wm)
• als hij uit zichzelf geen informatie verstrekt aan het bevoegd gezag bij onmiddellijke dreiging van milieuschade. Of als hij het bevoegd gezag niet aanvullend informeert (artikel 17.12 lid 2 Wm).
• als hij niet uit zichzelf elke haalbare maatregel treft bij milieuschade om de schade onder controle te houden, in te perken, te verwijderen of anderszins te beheersen (artikel 17.13 lid 1 Wm)
• als hij uit zichzelf geen informatie verstrekt aan het bevoegd gezag bij milieuschade (artikel 17.13 lid 2 Wm)
• als hij geen lijst met herstelmaatregelen voorlegt aan het bevoegd gezag (artikel 17.13 lid 6 Wm)
• als hij zich niet houdt aan de afgesproken volgorde van de herstelmaatregelen (artikel 17.14 lid 4 Wm)
• als hij de omvang van de milieuschade niet aangeeft (artikel 17.14 lid 3 Wm)
• als een rechthebbende het treffen van de maatregelen niet gedoogt (artikel 17.11 Wm)

Op de pagina Procedures en rechtsbescherming bij milieuschade leest u welke procedure het bevoegd gezag hiervoor moet volgen en wat de rechtsbeschermingsmogelijkheden zijn.

Strafrechtelijke handhaving

Naast bestuursrechtelijke handhaving is strafrechtelijke handhaving mogelijk. Hierbij zijn ook procedures en rechtsbescherming van toepassing. De Wet op de economische delicten (Wed) bepaalt in artikel 1a, onder 1° en 2°, welke overtredingen economische delicten zijn. Als de economische delicten opzettelijk zijn begaan, zijn het misdrijven. Zo niet, dan zijn het overtredingen (artikel 2 lid 1 Wed). Artikel 6 van de Wed geeft aan welke vrijheidsstraffen ten hoogste kunnen worden opgelegd, en welke categorie boete. Artikel 23 lid 4 van het Wetboek van Strafrecht geeft vervolgens de hoogte van de geldstraffen aan.

Dit is uitgewerkt in onderstaande tabel:

Verder zijn bijkomende straffen mogelijk. Zoals het tijdelijk stilleggen van de onderneming van de veroordeelde waarin het economische delict is begaan, of het openbaar maken van de rechterlijke uitspraak.

Dit artikel gaat niet in op de procedures en de rechtsbescherming bij strafrechtelijke handhaving.

Landelijke Handhavingsstrategie

Voor de handhaving is een beslismodel ontwikkeld, de Landelijke Handhavingsstrategie. Vanaf 2014 handhaven alle bevoegde overheden en handhavingsinstanties in Nederland volgens een uniforme handhavingsstrategie. Dit is om passend te handelen op bevindingen uit het toezicht. De Landelijke Handhavingsstrategie trekt reacties op beoordelingen van inspecteurs gelijk. Verder verbindt de Landelijke Handhavingsstrategie het bestuurs- en strafrecht met elkaar.

Zie de pagina over wie het bevoegd gezag is bij handhaving en wie coördineert in handhavingsgevallen.