Bodemambities voor bodemvruchtbaarheid
Bodemvruchtbaarheid is belangrijk voor onder meer de landbouw. Bij te weinig voedingsstoffen groeien gewassen niet goed. Bij te veel voedingsstoffen komen voedingsstoffen in het water terecht. Overheden kunnen bodemvruchtbaarheid meenemen bij bestemmingen voor landbouw of natuur. Er zijn instrumenten en richtlijnen om overheden te helpen bij hun beleid.
Uitleg over bodemvruchtbaarheid
De bodemvruchtbaarheid is de mate van voedselrijkdom in de bodem en het vermogen van de bodem om voedingsstoffen vast te houden of juist af te geven. Voor landbouw is een hoge bodemvruchtbaarheid nodig om gewassen goed te laten groeien. Het is belangrijk dat de bodem niet te weinig, maar ook niet te veel voedingsstoffen bevat. Bij een gebrek aan voedingstoffen in de bodem is er niet genoeg voeding voor de planten om te groeien. Bij een overschot aan voedingsstoffen spoelen deze uit naar het grond‐ en oppervlaktewater. De vergroting aan voedselrijkdom in de natuur heet eutrofiëring en heeft meestal negatieve gevolgen voor de biodiversiteit (soortenrijkdom) van de bodem, grondwater en oppervlaktewater.
Kansen voor landbouw en natuur
Door een geschikt bodemgebruik kan bodemvruchtbaarheid behouden blijven. Voedselrijke bodems zijn meer geschikt voor landbouw. Voedselarme bodems zijn meer geschikt voor natuur. Een vruchtbare bodem levert ook mogelijkheden voor de ontwikkeling van groene zones, zoals parken en tuinen. Het afdekken van de bodem vermindert deze functies. Een gezonde vruchtbare bodem zou dus niet onnodig afgedekt moeten worden.
Risico's
Door verkeerd gebruik van de grond kan de bodem minder vruchtbaar worden. Door bijvoorbeeld de bodem te bedekken kan de bodemvruchtbaarheid afnemen. Een ander voorbeeld van verkeerd bodemgebruik is landbouw op voedselarme grond. Een boer moet dan veel bijmesten om gewassen te laten groeien. De bodem kan het teveel aan voedingsstoffen niet goed vasthouden. Hierdoor kunnen voedingsstoffen ook uitspoelen.
Relatie met andere thema's
Bodemvruchtbaarheid heeft een relatie met de thema's diffuse bodembelasting, grondwater, biodiversiteit, erosie, microbiologische bodemkwaliteit, verarming, verdroging, vermesting.
Instrumenten
Links naar meer informatie
- Project bodemvruchtbaarheid, Gebiedscoöperatie it Lege Midden
- Project duurzaam bodembeheer, Regieorgaan SIA
- 30 vragen en antwoorden over bodemvruchtbaarheid, Wageningen University
- Bodemvruchtbaarheid, Atlas Natuurlijk Kapitaal
- Bodembeheer, Louis Bolk Instituut
- Bodemvruchtbaarheid, Handboek bodem en bemesting