Erkende kwaliteitsverklaring voor bouwstoffen
De erkende kwaliteitsverklaring is een van de milieuverklaringen bodemkwaliteit om aan te tonen dat de milieuhygiënische kwaliteit van een partij bouwstoffen voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen. De Regeling bodemkwaliteit 2022 (Rbk 2022) stelt eisen aan de uitvoering en de afgifte van een milieuverklaring bodemkwaliteit.
Bouwstof met productcertificaat
Een producent van bouwstoffen Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) die is erkend door de minister van Infrastructuur en Waterstaat kan de erkende kwaliteitsverklaring gebruiken als milieuverklaring bodemkwaliteit. Een erkende kwaliteitsverklaring heeft betrekking op een gecertificeerde bouwstof waarvoor een productcertificaat Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) is afgegeven volgens een vastgestelde beoordelingsrichtlijn (BRL).
Het gaat om een producttype Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) van een bouwstof die uit een gecontroleerd productieproces komt en die van gewaarborgde en constante kwaliteit is. Dan hoeft niet elke partij uit zo'n stroom bemonsterd te worden. Denk aan asfalt of straatstenen.
Eisen aan de erkende kwaliteitsverklaring
De eisen aan de erkende kwaliteitsverklaring voor bouwstoffen staan in paragraaf 4.2 van de Rbk 2022. De beoordelingsrichtlijnen om een erkende kwaliteitsverklaring af te geven staan in bijlage C van de Rbk 2022 onder categorie 10 (produceren van een producttype van een bouwstof).
Een erkende kwaliteitsverklaring mag pas worden afgegeven wanneer de producent met goed gevolg door een toelatingsonderzoek is gekomen. Bovendien moet de producent voor het producttype een productcertificaat hebben verkregen. Het productcertificaat dat de grondslag biedt voor de verlening van een erkenning bodemkwaliteit, moet aan de producent zijn verleend door een certificerende instelling. Deze moet hiervoor een accreditatie en erkenning bodemkwaliteit hebben.
Nadat de minister van Infrastructuur en Waterstaat de producent ook een erkenning bodemkwaliteit heeft verleend, heeft de producent het recht om voor door hem geproduceerde partijen van het producttype een erkende kwaliteitsverklaring af te geven.
Het productcertificaat is dus niet hetzelfde als de erkende kwaliteitsverklaring.
Noodzakelijke aanpassing Beoordelingsrichtlijnen aan de Rbk 2022
Schemabeheerders passen Beoordelingsrichtlijnen aan
In bijlage C zijn diverse BRL'en aangewezen op basis waarvan producenten producttypen bouwstoffen kunnen produceren. Nog niet alle BRL'en voor het produceren van bouwstoffen, die in bijlage C van de Rbk 2022 zijn aangewezen, voldoen (volledig) aan alle eisen die de Rbk 2022 voor milieuverklaringen bodemkwaliteit voorschrijft. De meeste van deze BRL'en zijn namelijk opgesteld voor de inwerkingtreding van de Rbk 2022. De BRL'en zijn opgesteld en in beheer bij schemabeheerders. Sommige schemabeheerders hebben al voorbereidingen getroffen om hun BRL'en aan te passen aan de Rbk 2022 (en de Omgevingswet) of gaan daarmee aan de slag. Twijfelt u of de BRL voldoet aan de Rbk 2022, let u dan op de datum van vaststelling van de BRL en/of het wijzigingsblad of neem contact op met de schemabeheerder.
Om aandacht te vragen voor het aanpassen van de BRL'en aan de Rbk 2022 en de schemabeheerders daarbij te helpen, heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat op 13 mei 2024 een brief over de actualisaties gestuurd. Als bijlage bij de brief hoort een memo Noodzakelijke actualisaties en herziening nationale Beoordelingsrichtlijnen bijlage C, categorie 2 en 10 van de Rbk 2022. Naast aanpassingen aan de Rbk 2022 en de Omgevingswet zijn ook nog andere actualisaties nodig. Bijvoorbeeld als gevolg van de overdracht van de taken van de Stichting Bouwkwaliteit (SBK) aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Het aanpassen en vaststellen van een gewijzigde BRL (of een wijzigingsblad) kost de nodige tijd. Na het vaststellen van een ontwerp BRL of wijzigingsblad volgt een consultatie- of reactieronde. Als de gewijzigde BRL of wijzigingsblad is vastgesteld door de schemabeheerder, volgt het traject van de wijziging van de Rbk 2022 omdat in bijlage C van de Rbk 2022 de gewijzigde versie van de BRL of wijzigingsblad aangewezen moet worden. Hier kunnen enkele maanden overheen gaan.
Eisen uit de Rbk 2022 gelden al, ook als de BRL nog niet is aangepast aan de Rbk 2022
De eisen uit de Rbk 2022 gelden vanaf 1 januari 2024 voor iedereen. Dat betekent dat producenten vooruitlopend op een noodzakelijke aanpassing van de BRL al aan de Rbk 2022 moeten voldoen, ook als deze BRL nog niet is aangepast. Zo moeten zij per geproduceerde partij een erkende kwaliteitsverklaring afgeven. De inhoud van die erkende kwaliteitsverklaring moet voldoen aan artikel 4.25 van de Rbk 2022.
Om te helpen bij het voldoen aan de eisen in de Rbk 2022 heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat enkele overleggen georganiseerd met de betrokken partijen (schemabeheerders, certificerende instellingen en brancheverenigingen. Ook is een notitie Uitleg regeling bodemkwaliteit voor erkende producenten beschikbaar. Die notitie geeft nadere uitleg op een aantal uitvoeringsvragen van de bedrijven die werken met de erkende kwaliteitsverklaring. Deze notitie is geen vervanging van de regels uit de Rbk 2022, maar heeft tot doel hulp te bieden aan al erkende producenten en aan producenten die een erkenning voor het produceren willen aanvragen.
Stappen om te komen tot een erkende kwaliteitsverklaring
De verschillende stappen om te komen tot een erkende kwaliteitsverklaring staan in tabel 3.2.2 van de Nota van toelichting van de Rbk.
Inhoud van de erkende kwaliteitsverklaring
Een erkende kwaliteitsverklaring bevat de volgende gegevens voor de partij van de bouwstof waarop zij betrekking heeft:
- de naam en het adres van de organisatie die is erkend voor de werkzaamheid 'produceren van een producttype van een bouwstof', aangewezen in categorie 10 van bijlage C van de Rbk 2022
- het unieke nummer van het productcertificaat waarop de erkenning bodemkwaliteit is gebaseerd
- het unieke nummer van het rapport van het toelatingsonderzoek
- de volgende informatie uit het rapport van het toelatingsonderzoek:
- naam en een nauwkeurige omschrijving van het producttype bouwstof waarop de verklaring betrekking heeft
- vermelding dat de partij voor alle stoffen in bijlage A voldoet aan de kwaliteitseisen voor die stoffen
- vermelding van andere verontreinigende stoffen dan in bijlage A staan en andere relevante parameters waarvan de aanwezigheid in de partij waarschijnlijk is. En de hoogste concentraties, emissies, gehalten en waarden die in de laatste 5 partijkeuringen uit het toelatingsonderzoek of de verificatiekeuringen zijn vastgesteld
- eventuele voorwaarden en beperkingen die volgens de producent van de bouwstof bij de toepassing onder de daarbij aangegeven omstandigheden ter bescherming van het milieu in acht moeten worden genomen
- uniek nummer van de verklaring, en
- originele ondertekening door de natuurlijke persoon die daartoe is geautoriseerd door de organisatie die de verklaring heeft afgegeven
Voor zover relevant moeten op de erkende kwaliteitsverklaring ook vermeld staan of bijzondere toepassingsbeperkingen gelden, zoals:
- de partij is uitsluitend geschikt voor toepassing in grote oppervlaktewaterlichamen die volgens de waterbeheerder geen bijzondere bescherming nodig hebben (in verband met verhoogde emissie van vanadium of chloride en de uitzonderingen uit bijlage A van de Rbk 2022)
- de partij is uitsluitend geschikt voor toepassing op plaatsen waar direct contact mogelijk is met zeewater of brak water waarvan het chloridegehalte meer dan 5.000 mg/l bedraagt. Dit heeft te maken met verhoogde emissie van chloride, bromide, fluoride of sulfaat en de uitzonderingen uit bijlage A van de Rbk 2022)
- in de partij komen emissies of concentraties voor van niet-genormeerde stoffen (lees: niet in bijlage A van de Rbk 2022 genormeerde stoffen) of waarden voor andere relevante parameters (bijvoorbeeld de zuurgraad).
Splitsen van partijen
Het is onder voorwaarden toegestaan om partijen bouwstoffen die met een erkende kwaliteitsverklaring zijn geproduceerd te splitsen.
Samenvoegen van partijen
Het is onder voorwaarden toegestaan om partijen bouwstoffen die met een erkende kwaliteitsverklaring zijn geproduceerd, samen te voegen.
Producent van bouwstoffen
De organisatie die partijen van een bouwstof vervaardigt of laat vervaardigen dan wel onder eigen verantwoordelijkheid voor de kwaliteit of hoedanigheid daarvan partijen van een bouwstof aan een ander afgeeft of op de markt brengt.
Productcertificaat bouwstoffen
Certificaat voor het produceren van een producttype van een bouwstof dat het recht geeft om de bouwstof als gecertificeerd product aan een ander af te geven of op de markt te brengen.
Producttype van een bouwstof
Product dat dezelfde kenmerk en eigenschap heeft waarmee het zich onderscheidt van vergelijkbare producten, zoals benaming, productiewijze, herkomst, grondstoffen, samenstelling en toepassingsgebied.