Zoeken in deze site

Verklaring op grond van een partijkeuring voor grond of baggerspecie

De verklaring op grond van een partijkeuring is één van de milieuverklaringen bodemkwaliteit om de milieuhygiënische kwaliteit van een partij grond of baggerspecie te bepalen. De Regeling bodemkwaliteit 2022 (Rbk 2022) stelt eisen aan de uitvoering en de afgifte van een milieuverklaring bodemkwaliteit.

Eisen aan de uitvoering van een partijkeuring

De partijkeuring gaat over de kwaliteit van grond of baggerspecie van een individuele partij. De eisen aan de partijkeuring voor grond of baggerspecie staan in paragraaf 5.1 van de Rbk 2022.

Om te komen tot een verklaring op grond van een partijkeuring zijn er drie stappen:

  1. Uitvoeren van vooronderzoek
  2. Uitvoeren van de partijkeuring
  3. Afgifte van de milieuverklaring bodemkwaliteit

Uitvoeren van vooronderzoek

Voorafgaand aan een partijkeuring is een vooronderzoek verplicht. Dit moet voor grond voldoen aan NEN 5725 en voor baggerspecie aan NEN 5717. Uitvoeren van vooronderzoek is nodig om het volgende vast te stellen:

  • de (mogelijke) aanwezigheid van verontreinigingen of andere parameters
  • herkomst van de partij
  • eventuele gelaagdheid in de partij
  • de verwachte milieuhygiënische kwaliteit van de te keuren partij vast te stellen.

De verzamelde informatie is vastgelegd in een rapportage van het vooronderzoek. Alleen met een goed vooronderzoek is de uitvoering van een partijkeuring op de juiste wijze mogelijk.

Uitvoeren van de partijkeuring

De monsterneming van de partijkeuring moet een erkend bedrijf of instelling uitvoeren volgens de BRL SIKB 1000 of AS SIKB 1000 en het onderliggende protocol 1001.

Protocol 1001 beschrijft op welke wijze de partijkeuring moet worden uitgevoerd en welke informatie in het monsternemingsplan en -formulier moet staan.

De volgende tabel geeft aan wat de technische uitgangspunten van de partijkeuring zijn. Dit is namelijk afhankelijk van de doelstelling van de partijkeuring. Per doelstelling staat in de tabel waar rekening mee gehouden moet worden. Deze informatie is afkomstig uit protocol 1001.

Doelstelling en monstername voor een partijkeuring
Doelstelling van de partijkeuring Wijze van monstername
1. Keuring partijen grond of baggerspecie in depot of in-situ
  • (Deel)partij: maximaal 10.000 ton
  • Monsters: 2
  • Grepen: 50 per monster
2. Keuring in-situ (water)bodem op diepte groter dan 5 meter onder maaiveld (m-mv) (grond) respectievelijk niveau waterbodem (baggerspecie)
  • (Deel)partij: maximaal 10.000 ton
  • Monsters: 2
  • Grepen: minimaal 6 per monster
  • Patroon: gestratificeerd aselect
3. Keuring asbestverdachte of asbesthoudende grond
  • (Deel)partij: maximaal 2.000 ton
  • Monsters: 2
  • Grepen en wijze monstername:
    • minimaal 50 per monster als grootte waargenomen asbest-verdacht materiaal (D100)
    • minimaal 50 grepen per monster als waargenomen asbest-verdacht materiaal (D100)
    • minimaal 6 grepen per monster als waargenomen asbest-verdacht materiaal minimaal 6 grepen per monster als waargenomen asbestverdacht materiaal (D100) ≥40 mm

Monstername volgens bijlage 7 van protocol 1001 of hoofdstuk 8 van NEN 5707.
4. Keuring grond uit de bodem onder duurzaam aaneengesloten verhardingslagen
  • (Deel)partij: maximaal 2.000 ton
  • Monsters: 2
  • Grepen: minimaal 6 per monster Patroon: gestratificeerd aselect
5. Aanvullende keuring op vluchtige verbindingen

Aanvullend op de keuring:

  • Monsters: 2
  • Grepen: minimaal 12 steektoestellen, waarvan 2 geanalyseerd moeten worden

Voorbehandeling en analyse van de mengmonsters vindt plaats door een organisatie die erkend is voor AP04. De resultaten van de partijkeuring komen uiteindelijk in een rapport. De eisen aan het rapport staan in artikel 5.13 van de Rbk 2022.

Afwijkingen bij onderzoek naar asbest

Een partijkeuring gericht op het onderzoek naar asbest kent een maximale partijgrootte van 2.000 ton. Dat volgt uit artikel 5.3 van de Rbk 2022. Ook kent dit onderzoek een andere strategie en uitvoering dan een reguliere partijkeuring. Er is dan namelijk sprake van een grotere greep- en monstergrootte (zie bijlage 7 van protocol 1001 of hoofdstuk 8 van NEN 5707). De greepgrootte en het aantal monsters dat samengesteld moet worden, zijn afhankelijk van de grootte van de diameter van het grofste deeltje. Op basis van die diameter zijn er 3 methoden van monstersamenstelling onderscheiden in bijlage 7 van protocol 1001.

Bij het toetsen aan de normwaarden en voor de indeling in kwaliteitsklassen gebruikt u het rekenkundig gemiddelde, net als bij andere stoffen. Daarbij geldt voor asbest een uitzondering als de gehalten in de mengmonsters niet binnen de ondergrens en bovengrens van elkaars betrouwbaarheidsintervallen liggen. In dat geval gebruikt u het hoogst gemeten gehalte asbest. Dit volgt uit lid 4 van artikel 5.11 van de Rbk 2022.

Een gecombineerd onderzoek naar asbest en reguliere stoffen is mogelijk. Bij een partijkeuring gericht op asbestonderzoek geldt dan wel een maximale partijgrootte van 2.000 ton. Voor andere stoffen blijft de maximale partijgrootte 10.000 ton. Dit geldt ook bij een vermoeden op de aanwezigheid van asbest. In dat geval geldt voor asbest een partijgrootte van maximaal 2.000 ton, maar het is toegestaan voor de andere stoffen een partijgrootte van maximaal 10.000 ton aan te houden. Dit volgt uit (de toelichting bij) artikel 5.3 van de Rbk 2022. Dit betekent het volgende: als in alle deelpartijen geen asbest is aangetoond boven de waarde van 100 mg/kg d.s., kan een milieuverklaring bodemkwaliteit afgegeven worden, die is gebaseerd op de resultaten van de partijkeuring op de andere stoffen en de partijkeuringen van de deelpartijen op asbest.

Als 1 of meer deelpartijen wel voldoen aan de waarde van 100 mg/kg d.s. en de andere deelpartij(en) niet, is slechts een deel van de partij herbruikbaar. Voor deelpartijen die voor asbest wel herbruikbaar zijn, kan een milieuverklaring bodemkwaliteit worden afgegeven, die is gebaseerd op de resultaten van de partijkeuring op de andere stoffen en de resultaten van de betreffende partijkeuringen die voor asbest voldoen aan de waarde van 100 mg/kg d.s.

Afgifte van een milieuverklaring

De leverancier van de partij geeft een milieuverklaring op grond van de partijkeuring af. In dit document staan gegevens over de partij, zoals:

  • een uniek nummer
  • de verwijzing naar de rapportages van het vooronderzoek en partijkeuring
  • de partijgrootte
  • de kwaliteitsklassen
  • eventuele bijzondere toepassingsbeperkingen.

De milieuverklaring op grond van een partijkeuring is vormvrij.

Stappen om te komen tot een partijkeuring

De stappen om te komen tot een milieuverklaring bodemkwaliteit op grond van een partijkeuring staan in de volgende tabel.

Partijkeuring voor grond of baggerspecie
Procedurestap Door wie? Bijzonderheden
Vooronderzoek Door of in opdracht van de producent (tenzij al eerder uitgevoerd door een andere organisatie)

Te onderzoeken:

  • welke bodemonderzoeken, activiteiten en ontwikkelingen hebben plaatsgevonden op de ontgravingslocatie en in hoeverre rekening moet worden gehouden met de verdenking op de aanwezigheid van verontreinigende stoffen en andere relevante parameters in de bodem, en
  • ontstaansgeschiedenis van de partij, in het bijzonder of de partij als nevenproduct is vrijgekomen of door samenvoeging of splitsing is ontstaan. Of  dat er bewerking of reiniging van de partij heeft plaatsgevonden.

Het vooronderzoek richt zich op:

  • genormeerde stoffen uit het standaard-onderzoekspakket uit bijlage J van de Rbk 2022
  • overige genormeerde stoffen die geen deel uitmaken van het standaard-onderzoekspakket, maar die op basis van het vooronderzoek verwacht kunnen worden boven de kwaliteitseis voor de bovengrens van de kwaliteitsklasse 'landbouw/natuur', of 'algemeen toepasbaar'
  • andere (niet-genormeerde) verontreinigende stoffen of andere relevante parameters
  • bodemvreemd materiaal.

Het vooronderzoek wordt verricht volgens:

  • voor grond: NEN 5725
  • voor baggerspecie: NEN 5717

De resultaten van het vooronderzoek staan in een rapport. De eisen hieraan staan in artikel 5.5 van de Rbk 2022 en in de hierboven genoemde NEN-normen.
Uitvoeren van de partijkeuring In opdracht van de producent door een erkende bodem-intermediair

Het rapport bevat de volgende informatie:

  • omschrijving van type grond en baggerspecie
  • bijzonderheden van de partij, zoals locatie, beschrijving van de belangrijkste kenmerken en grootte waaruit blijkt dat deze voldoet aan de
  • naam en het adres van de monsternemer (persoon of instelling)
  • naam en het adres van de instelling die de monsters heeft voorbehandeld en geanalyseerd
  • nummer van het rapport van het vooronderzoek
  • data waarop de monsterneming, voorbehandeling en analyse van de monsters zijn uitgevoerd
  • vermelding van normdocumenten en analysemethoden
  • monsternemingsplan en monsternemingsformulier en onderbouwing van de keuze van de te onderzoeken stoffen en parameters
  • beschrijving van hoe de monsterneming, voorbehandeling en analyse van de monsters zijn uitgevoerd, met de relevante bijzonderheden van de monsters
  • rapport van de analyse van de monsters en de naam en het adres van de persoon of instelling die het rapport heeft opgesteld en de datum van het rapport
  • kwaliteitsklassen waarin de partij is ingedeeld, zowel voor het toepassen op of in de landbodem als voor het toepassen in een oppervlaktewaterlichaam. Zie hiervoor het toetsen van resultaten
  • vermelding van de concentraties en emissies van de onderzochte stoffen in elk mengmonster en het rekenkundig gemiddelde daarvan in alle monsters tezamen
  • vermelding van de gehalten en waarden van andere relevante parameters in elk mengmonster en het rekenkundig gemiddelde daarvan in alle monsters tezamen
  • vermelding van het voorkomen van bodemvreemd materiaal in de partij en de aard en hoeveelheid daarvan
  • als daar onderzoek naar heeft plaatsgevonden, een conclusie in hoeverre de partij voldoet aan de kwaliteitseisen voor een specifieke kwaliteit die in de verklaring komt
  • naam en adres van de persoon of instelling die het rapport heeft opgesteld en de datum van vaststelling van het rapport
  • uniek nummer van het rapport.
Afgeven milieuverklaring bodemkwaliteit In opdracht van de producent die de partij wil leveren Met de milieuverklaring wordt de koppeling gelegd tussen de rapportage van de partijkeuring en de partij. Een verklaring op grond van een partijkeuring bevat:
  • naam en het adres van de organisatie die de verklaring heeft afgegeven
  • uniek nummer van het rapport van het vooronderzoek
  • uniek nummer van het rapport van de partijkeuring
  • de volgende informatie uit het rapport van de partijkeuring:
    • nauwkeurige omschrijving van het type grond of baggerspecie
    • grootte van de partij in tonnen
    • vermelding van de kwaliteitsklassen waarin de partij is ingedeeld, zowel voor het toepassen op of in de landbodem als voor het toepassen in een oppervlaktewaterlichaam
    • de specifieke kwaliteit van de partij, wanneer daarnaar onderzoek heeft plaatsgevonden en de partij aan de kwaliteitseisen voldoet
    • de concentraties of emissies van andere verontreinigende stoffen dan uit bijlage B of de gehalten of waarden van andere relevante parameters
    • de aard en hoeveelheid bodemvreemd materiaal
  • eventuele voorwaarden en beperkingen die volgens informatie van de producent of leverancier nodig zijn bij de toepassing onder de daarbij aangegeven omstandigheden ter bescherming van het milieu
  • uniek nummer van de verklaring, en
  • originele ondertekening door de natuurlijke persoon die daartoe geautoriseerd is door de organisatie die de verklaring heeft afgegeven, of door een natuurlijke persoon die de verklaring onder eigen naam en verantwoordelijkheid heeft afgegeven
Afleveren van de gekeurde partij op grond van een partijkeuring

Splitsen van partijen

Het is onder voorwaarden toegestaan om een partij grond of baggerspecie waarvan de kwaliteit met een partijkeuring is vastgesteld te splitsen. Bijvoorbeeld als de gekeurde partij in de partijkeuring te groot is om in één keer toe te passen. Of als die verkocht wordt aan meerdere afnemers.



Partij

Hoeveelheid materiaal die volgens de regels uit het Besluit bodemkwaliteit als partij wordt aangemerkt. Het Besluit bodemkwaliteit maakt daarbij onderscheid tussen een partij bouwstoffen (tweede lid van artikel 1) en een partij grond of baggerspecie (derde lid van artikel 1).