Milieuverklaring op grond van een (water)bodemonderzoek

Eisen aan de milieuverklaring op grond van (water)bodemonderzoek

Er zijn 4 verschillende mogelijkheden voor een milieuverklaring op basis van een bodemonderzoek:

• milieuverklaring op grond van een bodemonderzoek voor een te ontgraven partij grond
• milieuverklaring op grond van een bodemonderzoek voor een te ontgraven partij baggerspecie
• milieuverklaring op grond van een waterbodemonderzoek voor een ontvangende waterbodem
• milieuverklaring op grond van een bodemonderzoek voor een ontvangende landbodem

De eisen aan de milieuverklaring op grond van een (water)bodemonderzoek voor een toe te passen partij grond of baggerspecie (ontgravingslocatie) staan in paragraaf 5.2 van de Rbk 2022. De eisen aan de milieuverklaring op grond van een (water)bodemonderzoek voor het vaststellen van de kwaliteit van de ontvangende (water)bodem staan in paragraaf 7.1 van de Rbk 2022.

Om te komen tot een verklaring op grond van een (water)bodemonderzoek zijn er 3 stappen:

1. Uitvoeren van vooronderzoek
2. Uitvoeren van  (water)bodemonderzoek
3. Afgifte van de milieuverklaring bodemkwaliteit

Vooronderzoek

Vooronderzoek moet gebeuren volgens NEN 5725 (landbodem) of NEN 5717 (baggerspecie). Het wordt vastgelegd in een rapport dat betrekking heeft op de op een bodemlocatie te ontgraven partij of ontvangende (water)bodem.

Het vooronderzoek gaat over welke activiteiten, ontwikkelingen en eerdere bodemonderzoeken op de locatie hebben plaatsgevonden. Op basis van het vooronderzoek wordt bepaald in hoeverre rekening moet worden gehouden met de waarschijnlijke aanwezigheid van verontreinigende stoffen in de bodem. Het gaat hierbij om de volgende stoffen:

• stoffen als vermeld in bijlage B van de Rbk 2022 en die deel uitmaken van het standaardonderzoekspakket
• stoffen in bijlage B van de Rbk 2022 die geen onderdeel uitmaken van het standaard onderzoekspakket. En dan in een concentratie die waarschijnlijk de kwaliteitseis van de kwaliteitsklasse landbouw/natuur/algemeen toepasbaar overschrijdt
• andere verontreinigende stoffen dan in bijlage B van de Rbk 2022, of andere relevante parameters
• stoffen als vermeld in bijlage B in een van nature verhoogde concentratie.

Ook wordt bepaald of er rekening gehouden moet worden met bodemvreemd materiaal. En welke verschillende partijen eventueel moeten worden onderscheiden. Het vooronderzoek bepaalt ook volgens welke strategie het (water)bodemonderzoek moet gebeuren.

Uitvoeren (water)bodemonderzoek

Waterbodemonderzoek volgens NEN 5720

Waterbodemonderzoek volgens NEN 5720 is toegestaan als basis voor de milieuverklaring bodemkwaliteit voor de kwaliteit van vrijkomende baggerspecie en de kwaliteit van de (ontvangende) waterbodem. Het moet voldoen aan het toepassingsgebied zoals dat in NEN 5720 staat.

Gaat het om afgifte van een milieuverklaring voor deze gevallen:

• suppleties van baggerspecie afkomstig uit de territoriale zee langs de kustlijn (zoals bedoeld in artikel 4.1269)
• verspreiding van baggerspecie op gronden die liggen aan of in een oppervlaktewaterlichaam (als bedoeld in artikel 4.1269)

Dan volstaat het vooronderzoek om na te gaan of kan worden afgezien van een waterbodemonderzoek.

Bodemonderzoek volgens NEN 5740

Bodemonderzoek volgens NEN 5740 kan gebruikt worden als basis voor de milieuverklaring bodemkwaliteit. Er zijn 2 verschillende manieren om de NEN 5740 te gebruiken:

• Bodemonderzoek als basis voor milieuverklaring bodemkwaliteit van de (ontvangende) bodem
• Bodemonderzoek als basis voor milieuverklaring bodemkwaliteit van te ontgraven grond (partij).

Bodemonderzoek voor de kwaliteit van de ontvangende bodem

Bodemonderzoeken volgens NEN 5740 zijn toegestaan als basis voor de milieuverklaring bodemkwaliteit voor de kwaliteit van de ontvangende bodem. In het vooronderzoek wordt bepaald welke onderzoeksstrategie in het bodemonderzoek moet worden gevolgd.

1 van de volgende onderzoeksstrategieën uit de NEN 5740 kunnen worden gebruikt:

1. onverdachte locatie (ONV)
2. grootschalig onverdachte locatie (ONV-GR)
3. onbekende bodembelasting (ONB)
4. verdachte locatie, diffuse bodembelasting, heterogeen verdeelde verontreiniging op schaal van monsterneming (VED-HE)
5. toetsing of er sprake is van een schone bodem (TOETS-S)
6. toetsing of er sprake is van een schone bodem op grootschalige locaties (TOETS-S GR)
7. partijkeuring van vrijkomende niet-schone grond uit een diffuus belast gebied met een heterogene verdeling van de verontreinigende stof (KEU-I-HE)

De laatste 3 onderzoeksstrategieën bestaan feitelijk uit het in-situ uitvoeren van een partijkeuring.

Bodemonderzoek voor de kwaliteit van een te ontgraven partij

Bodemonderzoeken volgens NEN 5740 zijn toegestaan als basis voor de milieuverklaring bodemkwaliteit voor de kwaliteit van de te ontgraven grond. In het vooronderzoek wordt bepaald welke onderzoeksstrategie in het bodemonderzoek moet worden gevolgd.

1 van de volgende onderzoeksstrategieën uit de NEN 5740 kan worden gebruikt:

1. toetsing of er sprake is van een schone bodem (TOETS-S)
2. toetsing of er sprake is van een schone bodem op grootschalige locaties TOETS-S GR), of
3. partijkeuring van niet-schone grond uit een diffuus belast gebied met een heterogene verdeling van de verontreinigende stof (KEU-I-HE)

Deze onderzoeksstrategieën bestaan feitelijk uit het in-situ uitvoeren van een partijkeuring.

Stappen om te komen tot een milieuverklaring bodemkwaliteit voor te ontgraven grond of baggerspecie

De verschillende stappen om te komen tot een milieuverklaring bodemkwaliteit op grond van een (water)bodemonderzoek staan in de Regeling bodemkwaliteit 2022, in tabel 3.2.4.

Inhoud van de milieuverklaring bodemkwaliteit op grond van een (water)bodemonderzoek voor een te ontgraven partij

De verklaring bodemkwaliteit op basis van een (water)bodemonderzoek bevat de volgende informatie:

• vermelding of het om een partij grond of baggerspecie gaat
• de naam en het adres van de persoon die het bodemonderzoek heeft verricht
• naam en adres van de persoon die de verklaring heeft afgegeven
• nauwkeurige aanduiding en omschrijving van de ontgravingslocatie, waaronder adres en coördinaten
• uniek nummer van het rapport van het vooronderzoek en van het (water)bodemonderzoek
• de volgende informatie uit het rapport over de partij waarop de verklaring betrekking heeft:
  • nauwkeurige omschrijving van het type grond of baggerspecie
  • grootte van de partij in tonnen
  • kwaliteitsklasse waarin de partij is ingedeeld. Zowel voor het toepassing op landbodem als voor het toepassen in oppervlaktewater
  • specifieke kwaliteit van de partij, indien van toepassing
  • aard en hoeveelheid bodemvreemd materiaal volgens de bodemkwaliteitskaart of eventueel uitgevoerd aanvullend onderzoek
  • concentraties, emissies, waarden en gehalten van relevante verontreinigende stoffen of relevante parameters
  • aard en hoeveelheid bodemvreemd materiaal
• eventuele voorwaarden en beperkingen die volgens informatie van de producent of leverancier van de grond of baggerspecie bij de toepassing onder de daarbij aangegeven omstandigheden ter bescherming van het milieu in acht moeten worden genomen.

De milieuverklaring moet worden genummerd, gedateerd en ondertekend.

Splitsen van een partij

Het is onder voorwaarden toegestaan om een partij grond of baggerspecie met een milieuverklaring bodemkwaliteit op grond van een bodemonderzoek te splitsen.