Zoeken in deze site

Kwaliteitsborging bij bodemintermediairs (kwalibo)

Kwalibo staat voor kwaliteitsborging in het bodembeheer. Het uiteindelijke doel van Kwalibo is het waarborgen van de kwaliteit en integriteit van bodemwerkzaamheden, zoals monsterneming, sanering en de productie van bouwstoffen. Het is een publiek-privaat stelsel, dat bestaat uit een privaat deel waarbij gecertificeerde bedrijven voldoen aan kwaliteitseisen die vastgelegd zijn in normdocumenten.

Deze documenten worden opgesteld door een schemabeheerder, zoals SIKB of KIWA. Het publieke deel omvat:

  • de erkenning van deze bedrijven, waarbij de integriteit centraal staat
  • de handhaving van de wet- en regelgeving door de overheid, waaronder de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)

Erkenning

De werkzaamheden waarvoor een erkenning nodig is staan in de Regeling bodemkwaliteit 2022. De werkzaamheden worden nader gedefinieerd in normdocumenten, die protocollen en beoordelingsrichtlijnen bevatten. Om bepaalde bodemwerkzaamheden te mogen uitvoeren, moeten bedrijven (en soms personen) een erkenning hebben. Bedrijven die willen voldoen aan de Kwalibo-eisen, moeten onder andere een certificaat behalen bij een certificerende instelling en vervolgens de erkenning aanvragen via het Digitaal Loket van Rijkswaterstaat.

Persoonsregistratie kritische uitvoerende functies

Voor een aantal kritische functies in het bodembeheer geldt een individuele integriteitseis: de persoonsregistratie. Dit houdt in dat bij een aantal werkzaamheden personen voor bepaalde functies individueel geregistreerd moeten zijn. Dit is aanvullend op de erkenning van de organisatie. Persoonsregistratie is dus altijd gekoppeld aan de erkenning van het bedrijf. In onderstaande tabel staat om welke werkzaamheden het gaat.

Overzicht verplichte persoonsregistratie voor werkzaamheden
Werkzaamheid Rol van de persoon waarvoor persoons-registratie verplicht is Categorie werk-zaamheden volgens bijlage C, Rbk 2022 Normdocument
Monsterneming bij partijkeuringen Monsternemer Categorie 9 BRL SIKB 1000
Veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek Veldwerker Categorie 12 BRL SIKB 2000 of AS SIKB 2000
Milieukundige processturing Milieukundig begeleider Categorie 8 BRL SIKB 6000
Milieukundige verificatie Milieukundig begeleider Categorie 8 BRL SIKB 6000


De erkenningsverplichting voor de rollen (op persoonsniveau) in de tabel heet ook wel een registratieverplichting.

Zoekmenu erkende instellingen

Via het zoekmenu op de website Digitaal loket van Rijkswaterstaat (Erkenningen zoeken) kan gecontroleerd worden of een bedrijf en/of persoon erkend is en dus gekwalificeerd om een werkzaamheid uit te voeren. Er kan ook een overzicht van alle erkende organisaties per normdocument (nummer of titel) worden bekeken.

Toezicht en handhaving

De toezichthouders, vaak werkzaam bij een regionale uitvoeringsdienst, controleren op de naleving van de Kwalibo-verplichtingen. Zij kunnen zelf werkzaamheden uitvoeren, zoals grondmonsters nemen, om de naleving te controleren. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is de eindverantwoordelijke voor de handhaving op het Kwalibo-stelsel. Zij kan een erkenning schorsen of intrekken bij geconstateerde misstanden.

Bij de ILT werken ook buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s). Deze handhavers zijn bevoegd om strafbare feiten op te sporen en processen-verbaal op te maken. Er wordt gecontroleerd of bedrijven en personen beschikken over de vereiste erkenning en persoonsregistratie. Er wordt nagegaan of aan de verplichtingen rond functiescheiding is voldaan, waarbij bepaalde functies gescheiden moeten worden uitgevoerd. Ook wordt er gecontroleerd of de werkzaamheden worden uitgevoerd volgens de geldende normdocumenten. Overtredingen kunnen worden gemeld bij de ILT via een Bodemsignaal.

Zie ook