Webinar 'Hulpmiddelen, tips en tricks bij energiebesparing'

De video is 55 minuten en 25 seconden lang.
Er zitten drie mannen om een tafel. Achter hen zijn schermen te zien waarop een presentatie getoond wordt. Op de tafel liggen wat apparaten.
De drie mannen zijn Herman Jan Wijnants, Arie van Ballegooijen en Diederik Terlaak Poot.
Herman Jan: “Goedemiddag. Welkom weer bij de eerste van twee webinars van vanmiddag. Weer in de reeks van technische webinars van IPLO. Nogmaals van harte welkom, fijn dat jullie er weer zijn. En vandaag gaan we het hebben over de hulpmiddelen bij energietoezicht en ik heb hier twee gasten aan tafel zitten. Arie, als jij wil beginnen met je voor te stellen, we kennen je natuurlijk al een beetje.”
Arie: “Ja, vorig jaar ook meegedraaid inderdaad, dus ook namens mij van harte welkom, iedereen die meekijkt. Mijn naam is dus Arie van Ballegooijen en ik ben directeur van VBA Inspectie en Advies en daar houd ik me bezig als inspecteur, adviseur met de energiebesparende onderzoeken. Dus EPBD-keuringen, EED-keuringen. Op dat vlak heb ik net een andere insteek als Diederik die zich straks even voorstelt. Dat zullen jullie straks wel merken in het webinar. En naast de energiebesparende onderzoeken houd ik me ook bezig met trainingen. Er is natuurlijk niets mooier dan alles wat je in de praktijk tegenkomt om dat ook weer met anderen te kunnen delen. Dus vandaar ook deze sessie en graag even aan Diederik het woord geven om zich voor te stellen.”
Diederik: “Mijn naam is Diederik Terlaak Poot. Ik werk bij de FUMO als energie toezichthouder en ik houd me voornamelijk bezig bij energiebezoeken van de voedingsindustrie en de grotere metaalbedrijven.”
Herman Jan: Ja, dank je wel Diederik. In de greenroom waar jullie vragen straks binnen kunnen komen en de vragen die kun je overigens stellen rechts onderin in beeld. Daar zitten Irma, John en Yorick. En mijn naam is Herman Jan Wijnants. Wij zitten allemaal bij het team IPLO en dat team houdt zich bezig met de energiebesparingsplicht en wij maken allerlei handreikingen, wij geven allerlei informatie ten behoeve van toezichthouders zoals Diederik. Wij hebben vandaag een mooi programma voor jullie. Ik zal even daar kort op ingaan. In de eerste instantie gaan we even over de hulpmiddelen praten, jullie zien er een aantal op tafel en Diederik, wat zien we zoal hier op tafel?”
Diederik: “Ja, ik heb meegenomen hier dat grote paarse ding is niet van Fisher-Price, maar het is wel degelijk een serieus stuk gereedschap. Dat is een ultrasoon lekdetectie apparaat. Daarmee kan je lekkage en persluchten opsporen. Daar zal ik straks wat meer over vertellen. Daarnaast of twee daarnaast eigenlijk, dan zie je een FLIR, een warmtebeeldcamera. Die gebruik je om warmtebeelden te maken en vast te leggen. Waar zijn lekkages van warmte, maar ook waar zijn lekkages van koude zeg maar.”
Arie: “Een drukmeter, de blauwe meter, dat zijn de meer specialistische gereedschappen waar we het straks ook al over hebben. Een infrarood temperatuurmeter. Hoe snel iets te kunnen waarnemen en ook een wat kleinere warmtebeeldcamera die je heel makkelijk aan je telefoon kan koppelen.”
Herman Jan: “Dus die schuif je daar eigenlijk overheen over je telefoonbeeld. Precies, ja. Nou, superleuk dus. We hebben ze zelfs hier op tafel liggen, dus daar gaan we het straks verder over hebben. Ook hoe we ze gaan toepassen en hoe we de hulpmiddelen op welke manier we deze goed en adequaat kunnen gaan gebruiken. Ook bij het toezicht. En daar zal Diederik dan met name op ingaan. Maar voordat het zover is hebben we ook nog een poll. De techniek die zet hier nu even voor jullie klaar. Daarin zie je vier vragen of vier antwoorden bedoel ik, waarbij je kunt aangeven welke jij denkt dat het gebruik van hulpmiddelen of dat noodzakelijk is of niet en de keuze is van ja, ik wil alles zelf controleren met die hulpmiddelen, dus ik heb ze zeker nodig, ja, alleen ik heb zelf geen hulpmiddelen tot mijn beschikking, dus dat ben ik ook benieuwd naar of mensen daar inderdaad tegenaan lopen. Nee, ik heb zelf helemaal geen hulpmiddelen tot mijn beschikking of het laatste antwoord nee, ik neem meetrapporten en keuringsrapporten van installateur en eindgebruiker mee tijdens mijn bezoek en neem die dan vervolgens door. Dus ik heb eigenlijk die hulpmiddelen helemaal niet nodig. Nou, dan gaan we je in dit webinar natuurlijk overtuigen dat je ze wel nodig hebt, of niet, Diederik?”
Diederik: “Daar gaan we ons best voor doen!”
Herman Jan: “Ja, zo is het. Zeker. Ja, ik zie de antwoorden zo langzaam maar zeker binnenkomen. Ik zie dat het een beetje gelijk verdeeld is. En ja, jullie zien het ook, maar dat met name bovenin toch wel de meeste antwoorden terug schijnen te komen. Dus mensen hechten toch waarde om hulpmiddelen tot hun beschikking te hebben. Dat is dan eigenlijk goed nieuws toch?
Diederik: “Ja, daar zijn we blij mee.”
Herman Jan: “Ja, ja, ja. Zullen we dan inderdaad even doorgaan met de presentatie? En Arie, als ik dan aan jou even de stick mag doorgeven.”
Arie: “Ja inderdaad, dan gaan wij door naar de volgende sheet en daar wil ik in eerste instantie eens even ingaan op de gereedschappen die je eigenlijk in de basis gewoon nodig hebt als toezichthouder. Want je hebt natuurlijk je loopt door zo'n gebouw. Als toezichthouder is het net weer even iets anders als inspecteur in mijn rol, omdat ik alles zelf controleert. En als toezichthouder loop je vaak met een eindgebruiker of gebouweigenaar loop je mee om alles te controleren. Maar ook als toezichthouder heb je toch bepaalde zaken nodig. Onder andere zaklamp. Je komt toch in donkere technische ruimtes. Dus daar wil je gewoon zien wat er gebeurt, je wil goed kunnen kijken, een fotootje kunnen maken, dat soort zaken. Dus eigenlijk, het begint eigenlijk altijd gewoon met die zaklamp. Handgereedschap, dat is voor mij wel erg belangrijk. Voor de toezichthouder iets minder omdat je natuurlijk met die gebouweigenaar of facilitair man meeloopt inderdaad. Ja, maar je wil toch als toezichthouder ook in een luchtbehandelingskast even kunnen kijken. De regelkast, je moet wel tekeningen kunnen bekijken, dus dan heb je toch wat gereedschap nodig om te kunnen controleren. Het volgende punt is dan een camera of een telefoon. Eén is, één werkt met een telefoon, maakt gewoon van de zaken die die constateert een fotootje en die gaat dat dan later uitwerken en de ander vindt het fijner om gewoon een camera mee te nemen. Diederik, in jouw geval hè.”
Diederik: “Ja, ik heb een kleine camera. Die heb gewoon om mijn nek hangen. Dat is makkelijk, die kan ik zo pakken en heb ik mijn handen vrij ook voor veiligheid hè, ik heb de andere apparaten ook bij me, dus die camera heb ik gewoon om mijn nek hangen in een hoesje. Dat vind ik het makkelijkst.”
Arie: “Ja, precies ja. Ander punt is natuurlijk een kladblok of een notitieblok, iPad, dat soort zaken om in ieder geval de bevindingen waar te nemen. Maar dat kan ook op een andere manier. Je kan het ook gewoon de zaken die je constateert een foto maken en dat later op kantoor uitwerken. Maar het vastleggen van zaken, dat is altijd erg belangrijk.”
Herman Jan: “Na afloop van je bezoek wil je dat natuurlijk goed registreren."
Diederik: “Zeker de rapportages, ja.”
Arie: “En een foto zegt honderd keer meer als een hele lap A4 tekst. Door het juist zichtbaar te maken gaan de mensen de ogen echt open hè.”
Diederik: “Precies. Dan leeft het.”
Arie: “Daar heb je inderdaad straks ook een aantal mooie voorbeelden van.”
Herman Jan: “Ja, zo is het.”
Arie: “Ja, hoe neem je dat allemaal mee? Ik neem eigenlijk altijd een rugtas mee. Dat is eigenlijk de meest makkelijke, want je komt toch weer ergens in zo'n gebouw door een kooiladder om een dak op te komen. Nou met dat soort zaken is het gewoon handig om je handen vrij te hebben ook weer vanwege die veiligheid.”
Herman Jan: “Precies.”
Diederik: “Ja, ja, ook bijvoorbeeld voor die FLIR, die heb ik altijd in zo'n schouderholster. Die heb ik ook om mijn nek zodat je wel je handen vrij houdt, bij een trap op en aflopen en qua veiligheid is dat heel belangrijk.”
Arie: “Ja, zeker. En als je net als toezichthouder aan de slag gaat, de rugtas op de buik als je de kooiladder doorgaat, dan kom je niet vast te zitten.”
Diederik: “Eén keer doe je dat niet.
Herman Jan: Dan weet je het ook voor de volgende keer. Maar dat is alvast een tip. Hè, daar ging het ook over.”
Diederik: “Een buidel wordt het.”
Herman Jan: “Een beetje als een kangoeroe naar boven. Maar goed, inderdaad, we zien hier al de sheets voor het specialisme, maar als je natuurlijk wat meer de inhoud in wil, dan heb je eigenlijk nog aanvullend wat nodig.”
Arie: “Die vorige sheet en vorige onderwerpen, dat is echt de basis waarop op een gegeven moment als je al langer aan de slag bent, dan kom je toch in een stukje specialisme terecht, heb je toch specifieke apparatuur nodig, zeker in de industrie waar Diederik ook veel werkzaam is. Als eerst heb ik hier dan de infrarood temperatuurmeter. Dat is eigenlijk deze temperatuurmeter. En die kan ik eventjes laten zien. Dus die kan eigenlijk met zijn laser heel snel een temperatuur weergeven. En daar zal ik straks nog even een voorbeeld van laten zien.”
Diederik: “Ook op afstand hè?”
Arie: “Juist ja, dat is het grote voordeel dat je... je staat ergens, je ziet vier meter hoger een apparaat hangen... en airconditioning, een ongeïsoleerde leiding. Even de temperatuurmeter erop richten en je ziet gelijk wat daarmee gebeurt. Is die aan het koelen? Is die aan het verwarmen? Gaat er stoom doorheen, of dat soort zaken. Je hebt direct inzage, zonder dat je allerlei trappen erbij hoeft te halen.”
Herman Jan: “Precies ja.”
Arie: “Dan de infraroodcamera. Nou, daar zal Diederik straks ook nog wat meer over vertellen. Ook daar hebben we twee varianten in, de wat grotere variant... en ook de wat kleinere variant. En die kleinere variant is natuurlijk weer makkelijk, zeker voor de beginnende toezichthouders iets goedkoper als de grote warmtebeeldcamera en die koppel je aan de telefoon. Die maakt vervolgens, met bluetooth, maakt die verbinding en je kan gewoon weer netjes een foto maken van een, met een warmtebeeldweergave. Erg handig apparaat. En dan ook nog het ultrasoon lekdetectie-apparaat maar daar komt Diederik straks ook wat over vertellen.”
Diederik: “Ja daar ga ik het een en ander over vertellen.”
Arie: “Daar hebben we ook een paar mooie foto's van.”
Herman Jan: “Ik heb meteen al een vraag binnen jongens en iemand die zegt, Wies, die zegt van: “het is niet altijd mogelijk om op de kaart te kijken wanneer deze op een plenum zit of we een kritische ruimte bediend. Hoe ga je hier dan mee om?”
Arie: “Ja inderdaad ja, dat is inderdaad een lastige. Ik heb bijvoorbeeld ook wat onderzoek gedaan in ziekenhuizen. Ja, dan was het een, echt een ruimtes die je echt, die je moet zien. Dan moet daar vooraf overleg over plaatsvinden. Ja, anders kan die gewoon niet uit. In veel ziekenhuiskasten die ik gezien heb daar zit dan wel altijd weer een raam in en dan kan je via het raam met de verlichting aan of met je zaklamp naar binnen schijnen om de meest kritische onderdelen te bekijken. Ja dus dat is eigenlijk wel de manier, maar als je het echt moet zien, ja, dan moet er vooraf overleg plaatsvinden en dan moet de kast in overleg met de technische dienst uitgeschakeld worden.”
Diederik: “Ja wat je zegt, het geeft ook goed aan een goede zaklamp bij je hebt die dingen... uitlicht door een stuk glas.”
Herman Jan: “Ja, ja, ja. En meer over luchtbehandeling in het volgende webinar.”
Arie: “Ja, ik kom er straks.”
Herman Jan: “Precies, alvast het bruggetje gelegd om zo maar te zeggen. Maar ga inderdaad even door even met jouw andere specialismen.
Arie: “Op een gegeven moment gaan we natuurlijk verder de diepte in en dan heb je toch weer meer specifieke apparatuur nodig, denk aan een klimaatset als je echt de relatieve vochtigheid wil weten, wil meten. Temperatuur, luchtsnelheden, dat soort zaken, dan kom je echt, ja toch iets verder als de toezichthouder normaal gesproken door het gebouw heen loopt.”
Diederik: “Ja inderdaad, dat gaat verder dan dat”
Arie: “Gaat een stuk verder. Ja, inderdaad ja. Een CO2 meter is er ook zo eentje hè. Zeker ook als er klachten zijn of als je ergens naar binnen komt. In scholen gebeurt het nog weleens dat het toch erg muf ruikt. Dan is een CO2 meter het bewijs om te kunnen aantonen dat het niveau te hoog is. Als we echt nog verder de diepte in gaan... koeltechnisch, dan heb je ook een FGAS-certificaat nodig en dat soort zaken. Dus dan gaan we met drukmeters werken, dat zijn dit soort zaken, dit soort meters. En die worden echt op de koelinstallatie geplaatst om te kunnen zien hoe die koelmachine presteert. Ook dat zijn specifieke apparatuur om te kunnen gebruiken. Laser afstandsmeter heb ik eigenlijk altijd standaard bij me. Soms zijn er toch klachten over het vermogen dat het te warm blijft of te koud wordt of juist andersom. Nou, dan kan je door middel van het opmeten van de ruimtes. vuistregels al heel snel bepalen hoeveel capaciteit je eigenlijk nodig hebt. Dus daar is zo'n laserafstandsmeter ook weer een handig tooltje voor.”
Herman Jan: “Ja, handig.”
Arie: “Stukje veiligheid, ook altijd erg belangrijk. Ik noemde het, je noemde het al hè: handen vrij houden een spanningsmeter, zeker bij bepaalde regelkasten daar zie je soms allerlei losse bedrading hangen. Denk: ja, staat daar nou wel of geen spanning op? Nou, de spanningsmeter erbij en je weet direct of er iets aan de hand is en of er ook acties genomen moeten worden door de eindgebruiker. CO-detectie Zeker als je alleen in grote technische ruimtes komt met grote gasketels. Ja, er kan altijd iets misgaan En als je alleen daar bent zonder back-up dan wordt het toch een gevaarlijke situatie. Dus dit is gewoon handig om een CO-meter bij je te hebben. En voor de toezichthouder, werk je eigenlijk altijd onder begeleiding.”
Herman: “Is ook jouw ervaring hè?”
Diederik: “Ja, inderdaad. Het liefst iemand van een technische dienst natuurlijk dat je samen door dat bedrijf gaat. En die veiligheid die jij noemt vind ik heel belangrijk als je in een stoomketelruimte komt waar je overal leidingen ziet... is het handig om met je warmtebeeldcamera van tevoren te kijken waar moet ik voor oppassen, dingen die op hoogte van je lichaam zitten waar je tegenaan kan lopen en dan zie je al daar moet ik dus uit de buurt blijven. En veiligheid is heel belangrijk.”
Arie: “Ja, zeker ook zaken waar je normaal gesproken niet eens over nadenkt. Mijn veiligheidsschoenen, ja, dat is ook iets van een standaard.”
Diederik: “Vroeg in de oertijd ging, dat gingen we nog weleens met handen kijken of leidingen warm waren. Ja, eerst met de binnenkant, maar dat leer je heel snel af. Dat doe ik dan nooit meer.”
Herman Jan: “Je hebt lesje geleerd.”
Diederik: “Ja, dat leer je wel ja.”
Arie: “Nou, een ander punt want we hebben het natuurlijk over hulpmiddelen. Je kan allerlei technische snufjes meenemen, zoals je dat hier ook op tafel ziet. Er is zoveel te krijgen, maar het is ook het gedrag. Wat zie je nou eigenlijk in zo'n gebouw hè? Het gedrag van medewerkers in zo'n gebouw. Zetten ze ramen open? Staan deuren tegenover elkaar open, met ramen geopend? Laten ze de tochtsluis met beide deuren open staan? Eigenlijk hele eenvoudige dingen die hebben wij heel makkelijk op kan besparen. Ik zie het geregeld bij scholen dat dan, dat is natuurlijk makkelijk, ‘s ochtends komen altijd leerlingen binnen, beide deuren op de blokkeerstand openzetten. Ja dat is makkelijk. Iedereen kan lekker naar binnen, maar dan loop ik daar om 10 uur weer door de, langs de entree en dan zie ik die deuren nog steeds open staan.”
Herman Jan: “Ja, een en al tocht.”
Arie: “En dan hebben we een heel energiezuinig gebouw het hoogste energielabelklasse en vervolgens laten we deuren open staan. Dus dat soort zaken ook direct fotograferen en ook gewoon vastleggen. En luisteren en rustig kijken Kijk eens gewoon, wat gebeurt er nou precies? Pendelend gedrag van installaties alleen maar waar te nemen door gewoon eens even rustig te kijken en te luisteren. Hele belangrijke, die staat van die technische ruimte. Eigenlijk als ik ‘s ochtends binnen kom is dat eigenlijk al een graadmeter voor wat ik de rest van de dag ga zien.”
Herman Jan: “Ja, dat geloof ik. Ja.
Arie: “Gewoon opslag, zo'n technische ruimte die als opslag wordt gebruikt Allerlei karren die daar in de weg staan. Ja, er hoeft maar iets te gebeuren en je kan nooit op tijd je afsluiters dichtzetten. Ja, het is ook wel de ervaring. Die lijn die trekt zich door hè. Het is echt wat je zegt, zo van heb je in de technische ruimte een werkbank of een grote bult gereedschap... ligt, of is alles netjes opgehangen op een schaduwbord? Hoe gaat men met apparatuur om? Dat geeft ook al aan hoe men netjes werkt. Ja, want als men netjes werkt dan heeft men ook de installaties in de peilingen in de handen.”
Herman Jan: “Ja, ja. Die slordigheden die jij ook al noemde. Ja, die slordigheden zie je ook dan terug in de technische ruimte, want dan is het een beetje never mind en dan gebeuren andere dingen ook heel slordig.”
Arie: “Een ander puntje, daar gaan we vanmiddag ook nog even verder naar kijken, die kloktijden in een gebouwbeheersysteem, ja, luchtbehandelingskasten die continu aanstaan, of er is een keer een feestje geweest tot in lengte van dagen.”
Diederik: “Ja, gezellig warm.”
Arie: “Want dan blijft het gewoon warm, ja. Ja, zoals ik net al aangaf, die hulpmiddelen. Hier zie je mooi even een weergave van zo'n temperatuurmeter. Ja, daarboven ja, daar kom je niet zo bij in die technische ruimte en daar zie ik dan een leiding waar geen isolatie omheen zit. Nou, richt even de infrarood temperatuurmeter erop dan zie je gelijk van hey... Ik meet hier een temperatuur 75, ruim 75 graden Dus dat moet geïsoleerd worden. Fotootje van maken en je hebt dat direct vastgelegd en ook direct inzage.”
Herman Jan: “Ja, super handig.”
Arie: “Stukje veiligheid. Hier zie je een losse kabel hangen. Dat is een 380V-kabel en je ziet, die zit naast een stalen deur als dat daar tussen komt. Niet het slimste idee van Nederland nee.
Arie: Nee, inderdaad nee. En met die spanningsmeter, dan zie je direct of er wel of geen spanning op staat. Dat zijn nog handige hulpmiddelen.”
Herman: “Dus dat komt gewoon voor dus hè.”
Arie: “Dat komt gewoon, in het dagelijks werk kom je dat wel, zeer geregeld tegen.”
Herman Jan: “Het is dus wel gewoon veiligheid van de eigen werknemers uiteindelijk waar je over praat.”
Diederik: “Ja, en dat kun je op afstand zien met spanningsmeter.”
Arie: “Ja, je houdt hem er even naast, die voltmeter houd je er gewoon naast en dan zie je direct of er spanning op staat. Ja, hier nog een stukje van Diederik.”
Herman Jan: “Ja precies. Misschien dat even jouw…
Diederik: “Ja, ik neem het apparaat even over. Dit over twee specialistische apparaten. Links, dat paarse ding, is de ultrasoon lekdetectie apparaat. Daarmee kan je lekkage en persluchten opsporen en rechts een warmtebeeldcamera waarmee je ook meteen foto's kan maken en zaken vastleg. Met die apparaten creëer je bewustzijn bij bedrijven, want er zijn energieverliezen waar ze zelf niet van weten. Maar met die apparaten kan je ze dat laten zien, hé, hier gaat het mis, dit kost ons geld. En daarmee kunnen ze dus geld besparen. Door het gebruik van die apparaten krijgt jouw energiebezoek ook een hele grote meerwaarde. Het moet meer zijn dan gewoon als een robot de EML af te vinken, dingen die verplicht zijn wel die zijn wel of niet gedaan, maar door het gebruik van deze apparaten heeft je energiebezoek echt een meerwaarde bij de bedrijven. Je toont ze energielekkages die ze zelf niet weten en daarom krijgen we altijd hele positieve reacties en vaak vragen ze: wanneer kom je weer terug en kom je nog een keer langs? Nou, hoe vaak overkomt je dat? Ja er was nog een tijd dat ik grijze controles deed, dat een andere benadering had, maar ja, het werk wordt er leuker door die apparaten zelf te gebruiken. Dat vind ik belangrijk, want als je het werk leuk vindt, blijf je ook gemotiveerd en ben je zelf enthousiast. Als je zelf enthousiast bent, dan worden bedrijven ook enthousiast.”
Herman Jan: "Zo is het.”
Diederik: “De bezoeken, die krijgen meerwaarde en de bedrijven reageren enthousiast. We gaan het even hebben over dat paarse ding, die ultrasoon lekdetectie apparaat. Dat is zo'n beetje dezelfde techniek als een batdetector waarbij geluiden van vleermuizen voor ons hoorbaar worden. Vleermuizen, die hebben geluiden, die kunnen wij niet horen boven de 20.000 Hertz. Maar met zo'n apparaat, een batdetector wordt het wel hoorbaar. Nou, met lekkage hetzelfde, lekkages zijn ook hoogfrequent. Ja, je hoort ze ook zelf sissen, maar er zit ook een hoogfrequent onderdeel aan en die horen wij zelf niet, maar het apparaat wel. Lekkages worden heel erg onderschat bij bedrijven, die denken altijd we hebben een hele goede compressor. Niet voor niks een hele goede compressor gekocht, dus die kan dat makkelijk aan. Dat is inderdaad zo, maar zo'n lekkage heeft natuurlijk nooit pauze of die gaat altijd door en het geld stroomt er gewoon uit. Dus dat moet je niet onderschatten. En wat je ook hebt, door het gebruik van het apparaat, je kan natuurlijk een lekkage horen, lekkage in je fietsband, als iedereen eromheen stil is, maar in een groot industrieel bedrijf waar je allemaal lawaai om je heen hebt dan lukt dat niet. En dan is zo'n apparaat handig, want hij pakt alleen 40k of 40.000 Hertz en andere geluiden komen niet door. In de foto rechts zie je een soort cirkel staan. Ben je in de buurt van lekkage dan begint hij te knijpen. Dan wordt hij kleiner en tegelijk heb je koptelefoon op en dan hoor je hem ook sissen en er zit een richtmicrofoon op en zo kan je dus de lekkages opsporen. Hier een aantal voorbeelden. Wat ik belangrijk vind is dat je meteen zaken vast kan leggen met een foto voor je rapportage. Zie je, linksboven zie je bijvoorbeeld al een voorbeeld, het kruisje dat is het punt van de lekkage, rechts ook, ja, als je het vaker doet, dan weet je ook op een gegeven moment waar je moet gaan zoeken. Aansluitingen vooral bij die knijpen, ringetjes, daar gaat het vaak mis. Kunststof verdroogt in de loop der jaren. Aansluitingen waar vaak apparaat in en uit getrokken worden, die gaan op gegeven moment ook sissen, maar ook rechtsonder is weer, er bij zuivelindustrie dan heb je heel veel persluchtkleppen en die gaan op een gegeven moment ook lekken. Rechts onderaan op die foto's kan je nog gaan zien hoeveel dB het is. Dat is ook een beetje een mate van hoe groot de lekkage is. Rechtsboven dan zie je 60,6 dat is best wel een grote lekkage alles boven de dertig dat vind ik flink.”
Herman Jan: “Maar eigenlijk als je dat plaatje ziet dan zou je dat niet zo verwachten, dus dat is dan echt die meerwaarde dat je dat dus, ja.”
Diederik: “Maar inderdaad, want als je daar rondloopt, je hoort het niet want is één grote bak herrie om je heen en je loopt er ook omheen, maar met het apparaat wordt je getriggerd. Eerst begint dat de vizier, begint te knijpen, dat cirkeltje wordt kleiner. Dan ga je zoeken. En dan vind je die lekkage. En het zijn best wel serieuze lekkages, het kost best wel veel geld. Nou ook nog een paar meer nog wat voorbeelden, aansluitingen nu, die midden-boven ook leuk en hebben ze zelf waarschijnlijk ooit iets wel gedetecteerd en een beetje met ducttape wat half gerepareerd, maar dat is niet een perfecte oplossing van het probleem. Rechts ook een koppeling. Het gaat vaak mis met de koppeling dat er is vaak wat prijs. En bij handgereedschap de maat is handgereedschap. Dat is foto midden-onder, daar gaat het of bij het aansluiten op het handgereedschap heb je vaak lekkages of die aansluiting met zo'n knijpkoppeling. Belangrijk, neem de mensen zelf mee als je door zo'n bedrijf loopt en dan heb je een mooie lekkage. Ik vind het natuurlijk mooi, een lekkage, anders heb dat ding niet bij me. Als je een mooie lekkage gevonden hebt, druk die mensen het apparaat in handen zet ze de koptelefoon op en dan kunnen ze zelf horen. Dat is leuk en ze schrikken vaak, dan zet ik dat ding wel een beetje harder, maar dan schrikken ze vaak wat de lekkage is en dan ontstaat ook het besef van: hé, dit gaat helemaal mis. Hier moeten we iets mee doen. En de mensen van technische dienst maken ook wel een aantekening. Ze krijgen trouwens na afloop van het bezoek altijd de foto's van mij, dus dat is meteen een boodschappenlijstje. Oh wat goed. Ja, die stuur ik altijd per mail van dit zijn de foto's die ik gemaakt heb met de ultrasoon lekdetectie apparaat en dit met de warmtebeeldcamera. Maar het is heel belangrijk om die mensen mee te nemen, want juist wat ze dan zelf zien en horen tegelijk met dat trucje: even harder zetten, dan worden ze er bewust van hé, dit is best een lekkage, hier moeten we iets mee.”
Herman Jan: “En eerder vertelde je ook al wel dat bedrijven, dat begreep ik, die veel met perslucht werken dan overwegen om zelf zo'n apparaat aan te schaffen.”
Diederik: “Dat is inderdaad waar en het blijft niet bij overwegen. Diverse bedrijven hebben nou zelf ook zo'n apparaat aangeschaft. Dat vind ik heel verstandig en handig, want dan ben je eigen baas, want wij komen daar en daarna komen we een hele tijd niet meer. Maar dan kan de technische dienst zelf een keer een ronde doen. Staat ook in de DBO: Doelmatig Beheer en Onderhoud. Controleer regelmatig op persluchtlekkages, en repareer ze. Want niet aangegeven is hoe vaak moet het één keer per eeuw? Moet dat één keer per dag? Eén keer per eeuw is ook regelmatig maar door dit laten zien aan de bedrijven kan je ze overtuigen. Dit moeten wij zelf gaan doen. Dat gaan we elke drie maanden doen. De technische dienst die die schaft het spul aan en doet regelmatig zelf een ronde. En dan zijn ze eigen baas. Want ook als je een goede TD-er hebt die heeft op een gegeven moment wel een vermoeden van hé, die compressie die slaat nog wel vaak aan. Die gaat dan ook zoeken en dan zijn ze eigen baas. En dat is nou het positieve effect dat ze zelf ook dat apparaat gaan aanschaffen. Veiligheid, Arie heeft het daar terecht een paar keer genoemd. Ik vind het ook heel belangrijk en met dat apparaat kun je op afstand. Arie noemt ook al met zo'n warmtebeeldmeter dat je op tien meter afstand nog lekkages, of dat kan detecteren. Maar met dat ultrasoon lekdetectie apparaat kan je ook op afstand kan je de lekkages detecteren. Je ziet ook wel in de ruimtes met bewegende onderdelen en zo is het wel van belang dat je op veilige afstand werkt. En bijvangst heb je ook. Links die foto een stoomlekkage. Daar reageert het apparaat ook op. Dat is ook energie natuurlijk. Ik was op jacht naar persluchtlekkages, maar dit is dan weer leuke bijvangst en die gooi je dan ook in je net. En daar is het bedrijf ook blij mee, want dat hebben ze ook niet in de gaten en nu wel. Dan gaan we terug naar de, over naar het andere apparaat, een warmtebeeldcamera. Dat is zo'n beetje het hetzelfde. Techniek die je soms wel ziet in natuurfilms waarbij ze opnames maken van dieren in de nacht. Je maakt ook het ultrarood, maakt hij nou zichtbaar voor ons. De warmte. Het infrarood wat wij dus niet meer kunnen zien met onze ogen. FLIR hè: Forward Looking Infrared. Nou hier links, foto's die mensen waarschijnlijk wel bekend voorkomen. Rechts wordt een beetje uitgelicht wat kunnen wij nog zien en wat zie jij niet meer? Warmte geeft ook infrarood licht af. Hier zie je de foto links en rechts van dezelfde flensverbinding. Keurig netjes geïsoleerd behalve de flenzen. Met het apparaat zie je dat de flenzen ook meteen geel overkomen in het apparaat. Dus dan word ik gewaarschuwd als je om je heen aan het radaren bent van hé, daar gaat de warmte verloren. Met een druk op de knop kan je dan een foto maken met die FLIR en dan kan je dat meteen vastleggen. En je kan ook de meting doen en je richt dat vizier op de plekken die warmte uitstraalt en dan zien we hier bijna vijftig graden. Het is ook wel een beetje slordig die lange buizen, makkelijk te isoleren, maar die flenzen worden gemakshalve overgeslagen. Ja, hele dag verdwijnt daar warmte.”
Arie: “Dat zie je vooral vanuit de bestaande bouw. Kijk, momenteel als nu iets nieuws wordt gebouwd dan wordt ook de flens meegenomen, maar tot voor kort werden eigenlijk alleen de leidingen geïsoleerd en de flenzen en appendages en pompen werden niet geïsoleerd.”
Diederik: “Ja, alleen de makkelijker meters maar als het ingewikkeld werd, dat slaan we even over.”
Arie: “Dat werd niet gedaan inderdaad. Dus dan kom je gewoon op heel veel locaties komen we dit soort plaatjes tegen, dat is natuurlijk zonde, want het is een continu warmteverlies. Ja, dat gaat dag en nacht door. Tegenwoordig zie je gelijk wel een mooi plaatje van die matrassen.”
Diederik: “Ja die matrassen. Tegenwoordig kan je die ingewikkeldere dingen die niet lang en recht zijn, niet buizen zijn, kan je met matrasjes doen. Maar dan moet je je matras wel goed aanbrengen met een soort, ja, het lijkt wel een soort veter met metaaldraad. Maar ja, op een gegeven moment wordt het nogal slordig. Dat zie je hier ook dan is die matras niet goed aangebracht. Heb je toch een kier in de isolatie en dat kan je met de warmtebeeldcamera heel duidelijk zien, want die kier waar de warmte is ontsnapt, die ligt dan geel uit om dat slordige aanbrengen. Het materiaal is er wel, alleen geen veterstrikdiploma. Voor deze matras, gewoon slordigheid.”
Arie: “Ja, je ziet ook wel eens na reparaties dan is er een pomp gewisseld of een bepaalde appendage is gewisseld en dan kom je op locatie en dan liggen de matrassen er keurig netjes naast.”
Diederik: “Dat is een hele goede. Wat Arie zegt, dat kom je heel vaak tegen. Ja, voor het gemak de matras eraf, reparaties uitgevoerd, oh, het is 5 uur, naar huis. Die matras die blijft gewoon naast liggen, ligt een maand later nog. Niemand bekommert zich erom. Zeker voor de toezichthouder is dat natuurlijk makkelijk aandachtspunt om daar even een fotootje van te maken en dat ook weer even vast te leggen. Dat is natuurlijk echt superslordig. Al dat materiaal, en je doet er helemaal niets mee. Nou, dit is helemaal het walhalla voor de toezichthouder die zich kan bedienen van een FLIR in een stoomketelruimte. Geweldig! En dat voorbeeld wat Arie dus net zei, dat is hier ook wel sprake van. Die bovenste twee foto's links en rechts. Die matras lag daadwerkelijk in dit geval op de grond. Men had een reparatie uitgevoerd en niet terug aangebracht. En terwijl ik met mijn FLIR heen en weer ga zie je in één keer zo’n gele punten bij de isolatie van de de stoomketel. Linksonder een situatie, onder moet ik zeggen, die ook bij gebouwen voorkomt, bijna alle gebouwen. Zo'n warmwaterleiding. CV is ergens op zolder. Vervolgens is er een meter of acht naar het kantoorruimte en niet geïsoleerd. En die warmteleidingen die lopen door een ruimte die zelf geen warmte nodig heeft. Dus meters lang wordt allemaal warmte verloren. En met zo'n warmtebeeldcamera springt dat meteen geel uit. Dat trek meteen je aandacht. Die mensen hadden dat ook na het zien van die van het scherm binnen twee weken hadden ze ook isolatie aangebracht. En natuurlijk, leidingen vrij simpel. Zelfs ik met mijn twee linkerhanden kan de isolatie om doen. Dus voor een euro per meter, dat heb je ook zo gepiept. Maar dit is weer zo'n voorbeeld. Je laat de mensen meekijken in het scherm en dan zien ze dat en dan schrikken ze, oh jee, dat gaat helemaal mis.”
Herman Jan: “Je ziet voor je waar het misgaat hè. -Oh, dat moet helemaal anders. Je kan het aantonen.”
Arie: “Ik zie het ook nog wel eens in grote magazijnen. Dan zie ik die grote warmwaterleidingen over dat plafond heen gaan. Ja, het stukje natuurkunde, warmte stijgt, dus dan is dat over die hele door het hele magazijn niet geïsoleerd, heel veel warmte die gaat gelijk naar het plafond. En vervolgens gaan we van die booster fans aanzetten om die warmte weer naar beneden te krijgen. Ja, je kan ook zorgen dat je het eerst gaat isoleren. Ja, dan ben je die warmte kwijt. En dan gaat de warmte alleen maar naar het afgifte-apparaat. Dat is het niet zomaar loos naar het plafond toe. Ja, want die warmte, ja, die stijgt en die blijft daar gewoon netjes aan het plafond plakken. Ja, vervolgens moet je weer met energie die warmte weer naar beneden gaan brengen. Om die reden is dat isoleren van transportleidingen ook altijd erg belangrijk.”
Diederik: “Ja wat je zegt, die warme lucht blijft boven hangen en daar heb je het niet nodig, want wij zijn geen vliegen. Wij lopen niet tegen plafond, maar lopen op de grond. Iets anders, we waren net eens binnen geweest en dan gaan we naar buiten. Warme dag, juli, augustus, ideaal. Warm, donker bitumen dak. De zon, die staat erop te knetteren, dat wordt hartstikke heet. Dat kan je ook dan aantonen met je warmtebeeldcamera. Jullie zien nou temperaturen van 44 graden links, 41 graden rechts. Er liggen zonnepanelen op een donker bitumen dak, maar boven de dertig graden dan neemt het rendement van zonnepanelen ook af. Dus het is veel handiger en verstandiger om lichtgekleurde dakbedekking te gebruiken bij zonnepanelen. Ook weer zo'n voorbeeld: Je neemt de mensen mee, laat ze meekijken en je kan ze de foto's toemailen na een bezoek en dan zien ze meteen wat er misgaat. Hetzelfde geldt voor condensors, het onderdeel van de koelinstallatie die de warmte afstaat aan de omgeving. Dankjewel, het onderdeel van de koelinstallatie. Die staan vaak op donker bitumen daken. Zo'n condensor is dan zeventig graden boven een donker bitumen dak. Als het windstil is, juli, augustus, zestig graden, dan heb je nog tien graden verschil, dan werkt het niet goed. Doe je daar lichte dakbedekking onder, dat scheelt gewoon heel veel energie in het koelen. Dit zijn trouwens zaken die staan niet in de EML. Daar wordt niet gesproken over condensors en plaatsing, lichtgekleurde daken, maar dat is ook weer zo'n punt dat kan je wel meenemen en dat is toch wel heel belangrijk om energie te besparen. En met de warmtebeeldcamera in je hand en met je foto's kan je later ook richting het bedrijf goed aantonen. Want hier zie je ook een, die onderste foto, over de zestig graden, dat is natuurlijk niet niks. Ja, en linksonder of linksboven moet ik zeggen, met 62.5, zien we een zwart stukje, dat is net het begin van de condensor. Dus de condensor staat om een pizzaplaat om zijn warmte kwijt te kunnen. Uit energie-oogpunt hartstikke fout natuurlijk.”
Arie: “En die machine moet dus ook veel meer moeite doen om die warmte kwijt te raken.”
Diederik: “Ja, die moet veel meer werken. En er zijn veel bedrijven die hebben eigenlijk gezegd: ja inderdaad, een warme dag in augustus, dan slaat koeling af. Dan kan die niet meer aan, nee. En dan gaan we allerlei noodgrepen uithalen, bijvoorbeeld door water eroverheen te sproeien.”
Arie: “Ja, dan krijg je van die ducttape-oplossingen.”
Diederik: “Nou hier ook een ander voorbeeld. Je loopt door een bedrijf. Die situatie had ik zonder warmtebeeldcamera niet opgemerkt, maar dan merk ik opeens kleurverschil en dan zie ik daar een rooster aan de bovenkant van de machine. Dat is om warmte kwijt te raken. Dat is een drukpers, maar men had gemakshalve een paar dozen daar neergezet ooit en nooit meer weg gehaald. Dus die warmte, die kan helemaal niet weg bij het apparaat waardoor die meer energie nodig heeft. Met zo'n warmtebeeldcamera kan je dus heel makkelijk laten zien aan de mens kijk eens, hier gaat het helemaal fout. Dus die dozen zijn binnen 10 seconden weggehaald. Ook de instructies. Nooit meer iets op die roosters zetten. Ja, naar onder, dat is niet Amerikaanse B-film, maar dat is een stoom afblaasgedeelte bij een fabriek. Daar hebben ze overmaat aan stoom en dat blazen ze maar af. Enorm gesis. En vervolgens laten ze die stoom condenseren. Het lekt aan alle kanten, dat zie je en dat gecondenseerde stoom, nog steeds heel warm water, dat slaan ze op in een kelder om vervolgens te lozen op het riool. Ik richtte mijn warmtebeeldcamera op de deksel van die kelder en dan zie je al een temperatuur van bijna zeventig graden. Dus er is warmte die is betaald en die wordt gewoon geloosd. En verderop staat de CV te pruttelen om een kantoor warm te maken.”
Herman Jan: “Hoe moeilijk kan het zijn denk je dan.”
Diederik: “Ja, hoe moeilijk kan het zijn?" En met zo’n warmtebeeldcamera toon je dat meteen aan. Ja, en dan kun je meteen ook, ja, hier schrikken die mensen dan wel van. Het is ook weer van die zaak. Ja, het is niet, boven de honderd, dat zijn niet zaken van de EML, maar al raderend om je heen met je warmtebeeldcamera, kom je dit soort dingen toch wel tegen. Die zijn toch wel heel nuttig voor bedrijven en dat is ook duidelijk toegevoegde waarde van die apparaten.
Arie: “Dat is ook een beetje de taak als toezichthouder altijd kijken van, waar wordt de restwarmte afgevoerd want die warmte…”
Diederik: “Wordt er iets mee gedaan?”
Arie: “niet duur geproduceerd. Ja, wat ga je ermee doen?”
Diederik: “Gaat dit letterlijk door het riool of doe je er nog iets mee?”
Arie: “Kan je er nog iets mee doen? Is altijd goed om daar eens over na te denken. Inderdaad staat niet in de EML, maar goed, het is wel goed om daar eventjes naar te kijken.”
Diederik: “In de EML staan de meeste dingen waar geen discussie over is, maar dit is echt maatwerk. En dat staat natuurlijk niet in de EML. Als toezichthouder moet je bij een energiebezoek ook maatwerk toepassen.” Herman Jan: “Dat is die toegevoegde waarde waar je het eerder over had.”
Diederik: “Dat is toegevoegde waarde. Dingen die standaard zijn, ieder bedrijf verlicht, ieder bedrijf heeft ramen, dit is allemaal een specialistisch. Niet ieder bedrijf heeft zo rare stoomruimte of een apparaat waar ze dozen op zetten.”
Arie: “En ook een denkrichting hè, voor de gebouweigenaar van, gaan ze in overleg met zo'n fabrikant van bepaalde apparatuur?
Zijn er mogelijkheden om de restwarmte te gebruiken?”
Diederik: “Ja, heel belangrijk.”
Arie: “Misschien hebben ze ondertussen al weer nieuwe ontwikkelingen gehad voor hun zelf. Nou je kan deze en deze optie erbij zetten, dan kan je je restwarmte gaan gebruiken.”
Diederik: “En zeker als je de winter op hetzelfde moment als ze ergens een CV aan staat die die water staat te verwarmen. En verderop wordt warmte gewoon geloosd op het riool. Belachelijk. Ja de vorige foto's hadden we vooral gele foto's zal ik maar zeggen, die echt warm waren, maar het werkt andersom. Dingen die koud moeten zijn, die komen donker op de op het beeld van de warmtebeeldcamera en linksboven zie je ook een lekkage van koude. Ja, het is geen lekkage van koude, maar laten we het gemakshalve maar zo noemen. Een stuk koude leiding niet goed geïsoleerd is, waardoor die heel donker overkomt en daar komt dus warmte van de omgeving komt in die leiding, dus de leiding wordt warmer.”
Arie: “Waardoor de koelmachine weer harder moet werken.”
Diederik: “Koelmachine moet weer harder werken. Dus het werkt twee kanten uit zo’n warmtebeeldcamera en je kan ook ongeïsoleerde leidingen van een koudwatersysteem, die we eigenlijk wel geïsoleerd moeten worden. En rechtsonder zie bijvoorbeeld een rooster om koude lucht binnen te laten in een compressorruimte. Nou, je kan zien dat het werkt. Die lucht die daar binnenkomt is, nou net onder de tien graden.”
Arie: “Zeker als DBO-maatregel als je op een gegeven moment koude aan het lekken ben, krijg je negen van de tien keer ook condensatie. Met roest, precies, want dan krijg ik erosie. Diederik: Dan krijg je nog meer ellende. Dus het gaat niet alleen energie, het gaat eigenlijk om veel meer kosten.”
Herman Jan: “Uiteindelijk echt voor het onderhoud.”

Diederik: “Ja, er zijn en dat is een goede toevoeging Arie, want apparaten die slijten sneller, je hebt roestvorming, dus en nog veel meer extra kosten.”
Arie: “En dat wordt nooit beter. Dus het is, ik heb wel vaten gezien hoor, waar je bijna doorheen prikte, dat was echt iets van, oh, dan moeten we nu heel voorzichtig worden.”
Diederik: “Ja, daar kan je niet een tik tegen geven, nee.”
Herman Jan: “Zo zie je eigenlijk dat het dus gewoon ook slim is om dit soort dingen gewoon te identificeren. Want ja, zo'n bedrijf, die zadel je eigenlijk, of die zadelt zichzelf nu met een probleem op. Voor de toekomst hè.”
Diederik: “Ja, iets wat vrij eenvoudig opgelost kan worden. En door deze apparaten maak je het duidelijk zichtbaar. En ja, want die kleuren werken natuurlijk wel. Mensen zijn visueel ingesteld en dan denken ze, ohja dat gaat helemaal fout. Dat zien we.”
Herman Jan: “Bewijs is meteen geleverd.”
Diederik: “Dit gebouw, nou die kom je altijd tegen, dus ik had het zonet over industriële bedrijven, maar gebouwen is een warmtebeeldcamera ook altijd handig. Hier zie je het kozijn niet helemaal meer goed werken. Hetzelfde als bij die vorige serie foto's. Het donker geeft aan hé, daar is kouder dan de omgeving. Je ziet, deze kozijnen ook duidelijk een stuk kouder dan de rest van de ruimte. Dus hier komt, vliegt warmte van binnen naar buiten het gebouw uit. Heb je geen warmtebeeldcamera? Die foto middenonder, die toont ook aan heb je van die huilende ruiten, allemaal condens? Dat geeft ook al aan, ja, water condenseert tegen een koude ruit is dat dubbel glas? Dat is lang niet zo dubbel meer. Maar anderhalf glas. Ik weet niet of die term bestaat, maar dubbel kunnen we het niet meer noemen. Dan gaan we verder, van buiten naar binnen, stenen muur en dan is er in een keer een metalen deur. Die is een stuk warmer dan dan de muur. Dus die metalen deur die is continu warmte van het gebouw naar buiten aan het brengen. Daar lekt je gewoon warmte het gebouw uit door die metalen deur. Kan je heel makkelijk met de warmtebeeldcamera zo laten zien. Springt ook uit. Rechts ook een kozijn, ze hadden een foto van donker kozijn van binnen gemaakt. Nou een kozijn van de buitenkant gemaakt, dan zie je ook die warmte uit het kozijn gaan. Ja, links in het raam. Ik weet niet of ze dat kunnen zien. Een soort selfie ja, omdat je zelf ook warmte afgeeft, de reflectie van jezelf en een persoon die bij hem is kijken, die komen ook in beeld met een…”
Herman Jan: “Ja, je ziet je weerspiegeling in het raam.”
Diederik: “Je bent, een warmtebeeld selfie. Dit is dan toevallig hoor. Onderaan ook een bijzondere constructie van een gebouw. De stalen draagconstructie, stalen I-profielen zorgen voor de sterkte van gebouw. Maar die I-profielen gaan door de buitenmuur heen en met de warmtebeeldcamera kan je laten zien, die foto rechts, dat er allemaal warmte continu via die stalen I-profielen van het gebouw aan de binnenkant naar buiten getransporteerd worden. Dus die stalen I-profielen die door de muur heen gaan, die zijn continu warmte van binnen naar buiten aan het geleiden zeg maar.”
Herman Jan: “Dus de architect, die heeft iets leuks bedacht, maar uiteindelijk de uitwerking is dat je de…”
Diederik: “Ja, ik denk dat deze architect uit een tropisch land kwam. Daarvoor zijn is het een hele goede goede constructie, maar in Nederland is het heel slecht.”
Herman Jan: “Werkt averechts.”
Diederik: “Maar hier heeft de architect duidelijk niet aan gedacht. Herman Jan inderdaad. En met zo’n warmtebeeldcamera, je laat het zien aan de mens.”
Herman Jan: “Dit is nog wel een ingreep denk ik of niet? Als je dit wil aanpassen.”
Diederik: “Ja je zou, de binnenkant, je moet de I-profielen aan de binnenkant dan van isolatie voorzien, dat die geen warmte opnemen. Dus het is wel te doen hoor. Nou dit is natuurlijk heel slecht. Een deur die, Arie, noemde dus net al corrosie. Dit is een probleem dat ontstaat, water dan krijg je roest en dan zo'n deur die sluit helemaal niet af is ook meteen natuurlijk een warmtelek. In de winter ja dan kan je zien die hele, echte rafelranden bij het kozijn, daar vliegt de warmte uit. En onderaan, één raam is duidelijk slecht geïsoleerd ook anderhalf glas, laat ons die term maar gebruiken, en dan maar 15,9 graden, dus die ruit doet niet zoveel meer qua isolatie.”
Herman Jan: “Maar ook qua de verwarming zelf dus van het gebouw. Je ziet de ene radiator staat vol open en de rest.”
Diederik: “Nee, dat is een goede opmerking Herman Jan, want je kan beter alle vier een beetje, dan dat je twee vol laten loeien en de andere twee helemaal dichtdraait.”
Herman Jan: “Dus dat zie je ook meteen.”
Diederik: “Maar dat is hetzelfde gebouw als met die I-profielen, dit hoort allemaal bij één gebouw, dus dat is één dikke bende. En er was ook nog geen label afgegeven, maar dat label kon ik ze ook wel geven, Z, denk ik. Van zeer slecht. Ja, de compressorruimte ja bij een persluchtcompressorruimte Denk je hé, daar hebben we de ultrasone detectie apparaat nodig maar een warmtebeeldcamera is heel interessant in een ruimte waar de compressoren staan die perslucht maken. Want het samendrukken van warme lucht kost veel meer energie dan van koude lucht. Dus kijk eens met je warmtebeeldcamera om je heen. Hoe warm is deze compressorruimte? Vaak merk je het zelf ook wel. Soms stap je zo’n compressorruimte in en meteen heb je het zweet al op je hoofd. Dat geeft het ook al aan, maar dan kan je het ook aantonen met je warmtebeeldcamera. Die foto rechts onderaan, die geeft dan temperatuur dan richten we de FLIR op de binnenmuur van 30,8 graden. Dat is dus de temperatuur die heerst, dat is wel een roostertje, maar één roostertje is ook heel geen trek. Er komt nauwelijks koude lucht. Dus die compressor staat in een pizza-oven perslucht te maken. Omgekeerd denken, hete luchtballonnen. Hete lucht zet uit en stijgt. Als je lucht van samendrukken en dan wil je echt koude lucht hebben. Dat is al veel dikker zeg maar. Dat kost minder energie dan warme lucht. En hier is die warmtebeeldcamera heel handig in een compressorruimte van hoe warm het in die ruimte. En is er wel genoeg koude? Komt er goed koude lucht van buiten binnen? Ja, als mensen dan een roosters hebben zitten, ja we hebben al roostertje in de muur, klaar toch? Nou kijkt u even mee, het roostertje is donker en daarnaast is het eigenlijk al meteen…”
Herman Jan: “Precies, zomerse lucht. Ja, dan kan je gewoon in een korte broek de hele dag werken.”
Arie: “Ja dat trekt zich ook door naar andere machines. Ook koeltechnische machines moeten gewoon altijd voorzien zijn van een aanvoer en afvoer en die moet 100% gescheiden zijn.”
Diederik: “Ja, geen kortsluitingen.”
Arie: “Precies waardoor de kortsluiting ontstaat. Dan draait die de eigen lucht.”
Diederik: “Want onlangs, ja, dat was te laat om nog toe te voegen aan deze presentatie, kwam ik inderdaad nog zo'n voorbeeld tegen wat Arie noemde, de afvoer van warmte zat vlak boven de aanvoer van koude lucht in de compressorruimte, zat geen meter tussen. en met een warmtebeeldcamera kon ik gewoon aantonen dat er kortsluiting was. Die lucht circuleerde gewoon ja, want er was een beetje onderdruk voor dat inlaatrooster. Een meter daarboven kwam die warme lucht uit de compressorruimte en je had gewoon kortsluiting en werd gewoon rondgepompt. Het was ook snikheet in die compressorruimte. Hier nog een voorbeeld van een, ook een bijvangst. Ook geen EML. Je loopt door het bedrijf heen en je hebt je warmtebeeldcamera, op een gegeven moment zie je wat geels oplichten dat is boven een spuitruimte. Die wordt verwarmd, onderdelen worden daar geverfd. Er blijft allemaal warm en tegen het plafond aan zitten. Nou, door die warmtebeeldcamera werd ik opmerkzaam gemaakt want dat licht meteen geel op. De onderste foto heb ik gemeten vlak boven die spuitcabine en had je een warmte van 52,4 graden warme lucht boven het dak en er werd niets mee gedaan. Op hetzelfde moment stond vijftien meter verderop een CV aan om het kantoor te verwarmen. Dat heb ik tegen dit bedrijf gezegd, nou misschien is het een idee voor jullie om te onderzoeken. Kan je via een warmtewisselaar water, warmte van boven de spuitcabine naar je kantoor toe brengen? En deze warmte heb je al betaald. Dit is ook zo'n voorbeeld van een bijvangst met die warmtebeeldcamera en ook zaken die helemaal niets met EML te maken heeft maar dat is echt gewoon voor deze specifieke situatie. En het valt je op doordat je dat apparaat in je handen hebt.”
Herman Jan: “Ja, zo’n ondernemer weet het niet eens en jij wijst hem erop en mogelijk heeft hij er wel iets aan.”
Diederik: “En dat is de meerwaarde. Hij is blij, want hij heeft zelf, het is al een kleiner bedrijf, die heeft zelf ook niet het geld om al die apparaten te hebben die, je weet het niet, maar die kan nou, die ziet dat nou en denkt hé. Dat is handig. Dat zijn hele handige tips, daar gaan we mee aan de gang. Het laatste, ja had Arie het aan het begin ook al over, de netheid van een bedrijf. Ik maak ook wel eens een foto van een schaduwbord om aan te tonen dit bedrijf werkt netjes. Het gereedschap hangt mooi op een schaduwbord, op nummer. En dan zie je ook vaak dat voor de rest ook zaken netjes zijn heb je minder lekkages en hebben mensen beter de apparatuur in handen. Dus die zijn ook veel verder met energiebesparing, omdat ze grip op de situatie hebben en netjes werken. en bij sloddervossen zie je natuurlijk veel meer lekkage. Als in die situatie die ik noemde van een werktafel met grote bulten gereedschap. Daar heb je ook zo maar 25 persluchtlekkages. Dat is weer een walhalla voor de energie-toezichthouder, laten we alsjeblieft dit bedrijf houden. Maar dan kan je helemaal uit je dak gaan met je persluchtapparatuur. Want voor de rest zijn ze ook slordig. Dat zijn sloddervossen. Herman Jan: Dat is wel grappig hè, want dit is het typische voorbeeld van het geeft een indicatie van hoe het in de rest van het bedrijf geregeld is en hoe ze erbij lopen. Ja, de cultuur hè, dat is het eigenlijk.”
Arie: “En dan zie je gelijk dat stukje waarneming dat dat gewoon zo belangrijk is.”
Diederik: “Ja, de dingen buiten waar we specifiek voor komen, maar waar jij in het begin ook benoemde, die waarneming van, hoe zijn de mensen? Hoe werken ze? Ja, dat is heel belangrijk. Dat is ook een hulpmiddel.”
Herman Jan: “Ik zag dat er inmiddels ook wat vragen binnen waren gekomen dus misschien nog wel even leuk om daar op in te gaan. Iemand die vraagt dat is Hielke. Heb je ook een cursus nodig voor het gebruik van deze apparatuur?”
Diederik: “Warmtebeeldcamera niet. En lekdetectieapparatuur dat is iets ingewikkelder. Toen wij destijds het apparaat aanschaften dat bedrijf leverde ook meteen een een dagdeel cursus. Dat vonden we wel mooi. Kregen we meteen de theorie zeg maar, over perslucht, persluchtlekkages, energie en daarna hadden ze ook een praktijksituatie uitgezet dat we zelf met apparaten aan de gang moesten. Ja, dat is een goede vraag van Hielke. Want ja, de ultrasone lekdetectie apparaten dat vergt wel iets meer kennis dan een warmtebeeldcamera, maar gewoon door te doen superingewikkeld is het ook niet. De bediening van de apparaten, als je een digitale camera kan bedienen dit is veel eenvoudiger.”
Herman Jan: “Dus, qua bediening is het niet zo ingewikkeld is, het is meer gewoon dat zo’n cursus, dat ja…de cursus die dat je dan even wat meer achtergrond geeft.”
Diederik: “Er zijn leveranciers die leveren ook zo'n cursus er meteen bij een praktijkdeel. Net zo makkelijk, kom je gewoon bij ze langs. Hebben ze vaak ook al een routetje uitgezet met een paar opzettelijke lekkages en dan heb je het meteen in de handen.”
Herman Jan: “Dat raad je eigenlijk wel aan om dat soort dingen erbij te doen.”
Diederik: “Nou ja, zeker bij ultrasoon lekdetectieapparaten wel warmtebeeldcamera spreekt eigenlijk wel voor zichzelf.”
Arie: “Ja de warmtebeeldcamera, dat is vrij eenvoudig dat is gewoon rechttoe rechtaan je maakt een fotootje en je ziet gelijk wat er speelt. En hier heb je waarschijnlijk best wel wat meer sub menuutjes waardoor je net wat meer handigheid krijgt als je zo'n cursus gedaan hebt.”
Diederik: “Ja, want in de praktijk, je hebt ook reflecties. Dan heb je bijvoorbeeld een lekkage op het plafond maar dan heb je een keiharde ondergrond. Ik had laatst in een situatie een plas water en het apparaat begon te knijpen om die plas water op één plek, dan denk je, hoe kan een plas water nou lekken maar dat was reflectie erboven tegen de wand zat ergens een aansluiting die lekte. Maar ja, water is een keihard oppervlak voor geluid dus dan heb je de reflectie en die kwam in beeld. Dus dat soort dingen moet je ook weten. Reflecties die misleiden je er soms ook bij.”
Arie: “Ja, dat is ook zeker bij de infrarood temperatuurmeter. Dat is ook een belangrijke, want als je bijvoorbeeld een koperen leiding met infrarood temperatuur gaat meten. Ja dat pakt die, sommige radiatoren pakt die het ook niet goed krijg je dus verkeerde aanwijzing en dan is het weer handig om even een plakkertje een papiertape erop te plakken en dan heb je wel weer een meting zonder reflectie. Maar, koperen en glimmende oppervlakten. Ja dan krijg je altijd een mis-aanwijzing op je infrarood temperatuurmeter. Dus dat is inderdaad ook wel belangrijk om in de gaten houden.”
Diederik: “Ja inderdaad, van een gladde aluminium plaat of zo, van die reflecties en zo. Dan krijg je ook, ja die selfie die ik zonet liet zien dat is ook zo'n voorbeeld hè, per ongeluk kom je dan zelf in beeld door de reflectie.” Herman Jan: “Ja, het grappige is dat we eigenlijk in de, ja, dat is wel echt kennis die je moet hebben. En waarschijnlijk krijg je je ook wel door het vaker te doen denk ik.”
Diederik: “Ja dat is wel belangrijk om het vaak te doen maar. Ja, ik ben het er mee eens ja. Ultrasone lekdetectieapparaten vergen iets meer, meer kennis, individuele basiskennis dan zo’n warmtebeeldcamera. Maar dit is makkelijk te doen hoor. Dit is eigenlijk vrij logisch maar ja theorie is wel belangrijk.”
Herman Jan: “En Diederik, jij geeft aan van het wordt wel echt ervaren als meerwaarde bij de bedrijven dat jij dit doet. Hoewel het dus eigenlijk niet een echte taak is.”
Diederik: “Nee ja, dat is de discussie. Want de taak is wel ik moet toezien wordt er DBO uitgevoerd? Doelmatig beheer en onderhoud. Is het bedrijf al bezig met opsporen lekkages? En als je heel veel lekkages vindt dan is die vraag eigenlijk beantwoord. Ze doen het misschien wel, maar niet op de juiste manier. Nou is het jammer er wordt ook alleen maar voorgeschreven controleer regelmatig op persluchtlekkages en repareer ze. Maar er staat niet omschreven hoe je hoe je dat moet doen. Maar als jij heel veel lekkages vindt in een bedrijf geeft al aan, die DBO die deugt niet.”
Diederik: “Nee, dus eigenlijk de hele zorgplicht…”
Herman Jan: “Daar moet je eigenlijk ook het bedrijf op wijzen.”
Diederik: “Ja, maar het is een grensvlak. Want, met deze apparaten gaan we ook verder dan EML. En dat is dan die meerwaarde en stimulerend toezicht. Je doet wat extra dingen, daar heb ik wat voorbeelden van laten zien. Je gaat wel verder dan EML. Daardoor wordt het bedrijfsbezoek veel leuker. Voor het bedrijf wordt het leuker, voor jou wordt het leuker en je wordt meer energie bespaard. Dus win-win-win.”
Herman Jan: “Ja precies, uiteindelijk voor het grotere doel hè, wat je al aangeeft energie besparen dan het is absoluut meerwaarde.”
Arie: “Je ziet, op een gegeven moment door het gewoon vaak te doen ga je steeds meer dingen zien ook. Het wordt steeds makkelijker. In het begin kijk je nog een beetje onhandig in zo'n gebouw, maar op een gegeven moment ga je steeds meer dingetjes zien. En ik maak zelf altijd de splitsing met mijn erkende maatregelen en een stuk DBO. En dan pak ik ook dingen. Soms heb ik ook een EPBD-keuring, ja daar heb ik in principe niks met brandwerendheid en dergelijke te maken. Maar soms dan zijn er allerlei leidingen doorgevoerd omdat de ICT langsgeweest is en die hebben allerlei extra kabels getrokken en dan zie je allemaal open brandwerende doorvoeringen.”
Diederik: Ja gewoon, dan kan je bijna je hand bij insteken.
Arie: “Zelfs ingetrapt. Een stukje piepschuim wat dan kapot is gemaakt. Ja, maak even een fotootje van en aangeven. Heb je zo een stukje bijvangst waar je gewoon ziet door je ervaring die je opdoet in de loop der jaren natuurlijk.”
Diederik: “Ja en wat ik heel handig aan deze apparaten vind zijn de handheld echt met een handvat, dus je neemt ze ook makkelijk mee. Ja je moet toch al door het bedrijf en je hebt ze ook bij je die FLIR heb ik ook nog in een schouder holster. En die Leak shooter ultrasoon lekdetectieapparaat heb ik in mijn handen, dus ik kan met één hand bedienen vind ik wel makkelijk dat je het met één hand kan bedienen, ook voor die veiligheid, ook terwijl je bezig bent. Je ziet iets, dan kan je meteen een foto maken. Dat is wel een makkelijk en handig. Want je hebt ook apparaten dat soort tablet met twee handen, vind ik zou ik zelf wat minder handig vinden. Ik vind dat makkelijk dat je met één hand.”
Herman Jan: “Dat je altijd één hand vrij hebt. En als je op dat trapje staat dat je dan een hand vast hebt, dat soort dingen.”
Arie: “Dat je inderdaad alles bij je hebt, dat vind ik ook belangrijk. Ja dan, als je dan je ronde door het gebouw doet niet dat je een hele koffer ergens in de technische ruimte hebt staan, want dan ga je niet meer pakken.”
Diederik: “Dat is het. Dat je dus soms net de kerstboom. Ik heb mijn camera, ik heb mijn warmtebeeldcamera, mijn schouder omheen en dan heb ik nog die ultrasoon lekdetectieapparaat. Maar ga als kerstboom naar het bedrijf toe.”
Arie: “Alleen de piek ontbreekt.”
Diederik: “Ja de piek, dan stoot ik mijn hoofd steeds, maar dat is dan leuk met twee apparaten tegelijk dat je twee kanten om je heen. En soms is het die combinatie van warmtebeeldcamera en lekdetectieapparaat. Ook handig ja. Maar dat vind ik wel makkelijk, dat het praktisch is, ook stevig en met één hand kan bedienen.”
Herman Jan: “Nou ik denk dat we er doorheen zijn. Ik wil jullie ontzettend bedanken voor voor jullie inbreng. Volgens mij hele praktische webinar en heel duidelijk wat je met deze apparaten kan doen en wat de meerwaarde is.”
Diederik: “Misschien nog een afsluiter. Als mensen vragen hebben ja waarschijnlijk kennen, ondertussen zouden ze wel die kan je altijd stellen op Kennisnet. Inderdaad, dat is een forum waar veel toezichthouders op zitten. Heb je vragen? Ook buiten deze apparatuur om maar gewoon een vraag. Die kan je op Kennisnet stellen en dan zijn er altijd wel collega's die reageren.”
Herman Jan: “Ja, een hele goede. Ja precies, dat is ook voor het vasthouden van de kennis. Ja, goed medium.”
Diederik: “Ook vanwege deze webinar. Ik kan me voorstellen dat mensen vragen hebben, maar niet in de gelegenheid zijn om vragen te stellen of of die vraag komt laat opborrelen kunnen ze altijd die vraag op Kennisnet stellen, of mij ook bereiken via Kennisnet.”
Herman Jan: “Ja, nou, uitstekend. Nou dan. Dan stel ik voor dat we hierbij afsluiten. Arie, Diederik, hartelijk bedankt voor jullie inbreng. Ik hoop dat de mensen thuis inderdaad ook hebben genoten. Zo meteen, en dat is dan om half vier gaan we verder met het webinar over luchtbehandeling en ik wil jullie in ieder geval bedanken voor het kijken of voor het terugkijken, want dat kan ook nog. Jullie kunnen ook later deze webinar weer terug zien dus bedankt voor nu en wellicht tot later. Dank jullie wel!”