Geluid en gebouwen met een woonfunctie

Aanwijzing gebouwen in het Bkl

De instructieregels uit het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) wijzen geluidgevoelige gebouwen en geluidgevoelige ruimten aan. Dit ter bescherming van mensen tegen geluid. Overheden passen deze instructieregels voor geluidgevoelige gebouwen toe bij het uitvoeren van hun wettelijke taken. Voorbeelden hiervan zijn een omgevingsplan opstellen, een projectbesluit nemen of lokale wegen monitoren.

Het gaat hierbij om aanwezige, in aanbouw zijnde en geprojecteerde gebouwen (artikel 3.21 lid 3 Bkl).

Functie van gebouw is bepalend

Gebouwen met een woonfunctie zijn geluidgevoelige gebouwen (artikel 3.21 Bkl). Hieronder vallen alle gebouwen voor woongebruik, zoals woningen en verzorgingshuizen. Ook vallen hieronder woonwagens en woonschepen. Een schip waar mensen verblijven maar dat ook in gebruik is voor de vaart, is geen woonschip.

De aanwijzing van geluidgevoelige gebouwen sluit aan bij de gebruiksfuncties van een ander Omgevingswetinstrument: het Besluit bouwwerken leefomgeving. Hierdoor zijn de volgende gebouwen geen gebouw met woonfunctie:

• gevangenissen (celfunctie)
• hotels (logiesfunctie)
• asielzoekerscentra (logiesfunctie) of
• recreatiewoningen (logiesfunctie)

De wet wijst gebouwen met deze functies niet aan als geluidgevoelig gebouw. Informatie over de bescherming van deze gebouwen staat op de pagina Geluid en overige gebouwen en locaties.

Nevengebruiksfunctie

Onder een geluidgevoelig gebouw vallen ook delen van een gebouw met een nevengebruiksfunctie van de woonfunctie (artikel 3.21 lid 1 onder a Bkl). Voorbeelden zijn:

• een garage (overige gebruiksfunctie)
• een kantoor aan huis (kantoorfunctie)
• een recreatiezaal (bijeenkomstfunctie)

Er is niet altijd sprake van een nevengebruiksfunctie als er zich in een gebouw met een woonfunctie een andere gebruiksfunctie bevindt. Een voorbeeld hiervan is een appartementencomplex met daaronder een laag winkels. De winkels (als winkelfunctie) zijn dan geen nevenfunctie van de woonfunctie.

Tip - Neem de begripsbepalingen van geluidgevoelig gebouw en geluidgevoelige ruimte op in het omgevingsplan

Geluidgevoelige ruimten

Een geluidgevoelige ruimte is een verblijfsruimte of verblijfsgebied van een gebouw met een woonfunctie (artikel 3.22 lid 1 onder a Bkl). Ook een bijeenkomstfunctie die een nevengebruiksfunctie is van een woonfunctie van een verzorgingshuis (bijvoorbeeld een recreatiezaal) is een geluidgevoelige ruimte.

Geen geluidgevoelige ruimte is een verkeersruimte (bijvoorbeeld een gang), toiletruimte, badruimte of een technische ruimte. Woonwagens en 'drijvende woonfuncties' zoals woonarken en woonschepen hebben ook geen geluidgevoelige ruimten (artikel 3.22 lid 2 Bkl).

Gebouw geheel of gedeeltelijk geluidgevoelig

Het hele woongebouw is in beginsel beschermd. Het gaat om de hele buitenzijde, zowel het dak als alle gevels. De Omgevingswet sluit hiermee zoveel mogelijk aan bij de situatie onder het Activiteitenbesluit milieubeheer, dat een gebouw in zijn geheel beschermt.

Laat het omgevingsplan voor een gedeelte van een gebouw geen geluidgevoelige ruimten toe? Dan is dat deel van het gebouw geen geluidgevoelige gebouw (artikel 3.21 lid 2 Bkl). De instructieregels van het Bkl voor geluid gelden dan niet voor dat deel van het gebouw.

Tip - Het vastleggen van een deel van een gebouw als niet geluidgevoelig beperkt de flexibiliteit

Uitzonderingen

Er is een aantal situaties waarbij een (gedeelte van een) gebouw met een woonfunctie geen bescherming heeft tegen geluid van activiteiten:

• (eigen) bedrijfswoning. Het omgevingsplan bepaalt dat de waarden voor geluid vanwege een activiteit niet gelden voor een woongebouw met een functionele binding met die activiteit (artikel 5.61 Bkl).
• voormalige bedrijfswoning. Het omgevingsplan kan bepalen dat waarden voor geluid vanwege een activiteit niet gelden voor een geluidgevoelige gebouw dat eerder functioneel verbonden was met die activiteit. Dit kan alleen voor bedrijfswoningen in de agrarische sector en de horecasector en voor (voormalige) bedrijfswoningen bij activiteiten uitgevoerd op een bedrijventerrein (artikel 5.62 Bkl).
• woningen op een industrieterrein met een geluidproductieplafond (artikel 5.55 lid 2 onder a Bkl).

Tip - De gemeente kan een geluidgevoelig gebouw toestaan op een industrieterrein met gpp

Bruidsschat

Voor geluidregels in het tijdelijk deel van het omgevingsplan (de bruidsschat) gelden iets andere regels voor geprojecteerde geluidgevoelige gebouwen. Ook gelden iets andere regels voor tijdelijke gebouwen (niet meer dan 10 jaar). Voor meer informatie zie Geluidgevoelige gebouwen en bruidsschat.

Toelaten

Bij toelaten van gebouwen met een woonfunctie of geluidbronnen in de buurt daarvan gelden de waarden, eisen en mogelijkheden uit de instructieregels. Voor de volgende situaties gelden instructieregels:

• Instructieregels toelaten geluidgevoelig gebouw in een geluidaandachtsgebied
• Instructieregels toelaten geluidgevoelig gebouw bij een activiteit
• Instructieregels toelaten industrieterrein met geluidproductieplafond
• Instructieregels toelaten van weg of spoorweg met een geluidproductieplafond
• Instructieregels toelaten van lokale (spoor)weg
• Instructieregels voor toelaten van locatiegebonden activiteit