Rekentool luchtkwaliteit in het CIMLK

Standaardrekenmethoden luchtkwaliteit

Het RIVM heeft de Rekentool luchtkwaliteit in 2020 ontwikkeld als vervanging van de NSL (Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit)-Rekentool. De Rekentool berekent de luchtkwaliteit langs wegen met de standaardrekenmethode luchtkwaliteit 1 en 2 (SRM-1 en SRM-2). De Rekentool is een webapplicatie die aangestuurd wordt vanuit de rekenpagina van het CIMLK. Het RIVM kan ook rechtstreeks met de Rekentool rekenen.

Het RIVM maakt met de Rekentool de landelijke berekeningen van de luchtkwaliteit. Hiervoor gebruikt het RIVM de informatie en gegevens die in de centrale database van het CIMLK staan. De resultaten van de landelijke berekeningen zijn in het CIMLK te bekijken en te downloaden.

Werken met de Rekentool

Om de Rekentool te gebruiken, gaat u naar de website van het CIMLK en selecteert het menu-item 'Rekenen' (in de gele balk). Op deze pagina kunt u uw rekentaak voor het wegverkeer samenstellen door de volgende parameters in te stellen:

• Versie van de Rekentool
• Rekenjaar
• Bestanden toevoegen (wegvakken en rekenpunten)
• Naam van de rekentaak
• Toevoegen van SRM-2 wegvakken binnen 5 km
• Uw e-mailadres

Na het invullen en uploaden van de bestanden klikt u op de knop 'Start rekentaak'. U kunt de pagina daarna afsluiten of een nieuwe rekentaak starten.

Zodra uw rekentaak klaar is ontvangt u een bericht op het door u opgegeven e-mailadres met daarin informatie over uw rekentaak:

• Als uw bestanden fouten bevatten dan kan de rekentaak niet gestart worden. In het e-mailbericht staan aanwijzingen over de fouten in uw bestanden.
• Kunnen uw bestanden wel verwerkt worden dan staat in het e-mailbericht een link naar een tijdelijke pagina van uw rekentaak op de website van het CIMLK. Op deze pagina kunt u het resultaatbestand downloaden en opslaan op uw eigen computer voor verdere analyse en verwerking. Lees verder over het resultaatbestand.

Een rekentaak duurt enkele minuten tot een uur, afhankelijk van de grootte van uw rekentaak en de drukte op de server. Als uw rekentaak veel langer duurt, kan het betekenen dat het erg druk is of dat er iets fout is gegaan. Als u na een aantal uren nog geen e-mail heeft ontvangen, ook niet in uw spambox, neem dan contact op met het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO).

Versie van de Rekentool

U kunt kiezen uit 1 of meer versies van de Rekentool luchtkwaliteit. Elke versie is genummerd naar het publicatiejaar van de te gebruiken generieke gegevens luchtkwaliteit Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup).

Het rekenjaar

Hier kiest u het rekenjaar waarvan u de luchtkwaliteit wilt berekenen. De beschikbaarheid van de rekenjaren is afhankelijk van de versie van de Rekentool. Dit loopt van 1 jaar voor het publicatiejaar van de generieke gegevens (het voorbije jaar) tot een jaar in de toekomst.

Bestanden toevoegen

De Rekentool rekent met bestanden en gegevens die u zelf aanlevert. De bestandsindeling en kolomnamen van deze bestanden is gelijk aan de uitwisselbestanden van het CIMLK.

U moet altijd ten minste een wegvakken- én een rekenpunten-bestand uploaden. Dit mag zowel een CSV-bestand als een Shapefile zijn. Let op de Shapefile bestaat uit 3 bestanden met dezelfde naam en de extensie .shp, .dbf en .shx. Optioneel kunt u daarnaast een maatregel- of correctiebestand toevoegen.

Naam van de rekentaak

Hier vult u een voor u herkenbare naam in van uw rekentaak. Deze naam vindt u terug in het e-mailbericht met de rekenresultaten. Door verschillende namen te gebruiken kunt u meerdere rekentaken van elkaar onderscheiden. De naam van de rekentaak staat ook in het meta.txt-bestand in de map A_Originele_invoer in het resultaatbestand.

Toevoegen SRM-2 wegvakken binnen 5 km

Voor een correcte berekening zijn alle SRM-2 bronnen binnen een afstand van 5 km van de rekenpunten nodig. U kunt deze bronnen op 2 manieren in uw rekentaak opnemen:

1. U neemt de SRM-2 bronnen binnen 5 km zelf op in uw eigen bestanden. Dit heeft sterk de voorkeur. Alleen dan heeft u volledige controle over welke wegen wel en niet in de berekening zitten en voorkomt u foutieve resultaten.
2. U neemt geen SRM-2 bronnen op in uw bestand, maar in plaats daarvan gebruikt u deze rekeninstelling. Nadat u het vinkje heeft aangeklikt verschijnen twee invulvelden. In deze invulvelden kiest u de monitoringsronde en het monitoringsjaar voor de SRM-2 bronnen. Het monitoringsjaar van de SRM-2 bronnen hoeft niet hetzelfde te zijn als het rekenjaar van uw rekentaak. Op basis van uw keuzes haalt het CIMLK de SRM-2 wegvakken uit de database van het CIMLK en voegt die toe aan uw rekentaak.

Let op. Als u kiest voor optie 2 én in uw eigen bestanden zijn ook SRM-2 bronnen aanwezig dan kan dat leiden tot foutieve resultaten.

E-mail adres opgeven

Het e-mailadres dat u invult is nodig voor het ontvangen van het bericht dat uw rekentaak klaar is en het resultaat klaar staat.

Let op. Het CIMLK gebruikt dit e-mailadres alleen voor het verzenden van het bericht. Het e-mailadres wordt in het CIMLK niet opgeslagen of bewaard.

Het resultaatbestand

Als uw rekentaak klaar is, ontvangt u een e-mailbericht van het CIMLK. In dat e-mailbericht staat:

• de foutmelding als de rekentaak niet gestart kon worden, of
• een link naar de downloadpagina met het resultaatbestand op de website van het CIMLK, en tot wanneer de link beschikbaar blijft

Met de link op de downloadpagina komt u op de tijdelijke pagina van uw rekentaak op de website van het CIMLK. Op deze pagina ziet u informatie over uw rekentaak, zoals de datum waarop u de rekentaak is gestart en wanneer die klaar was. Ook is er op deze pagina een knop 'Download', voor het downloaden van het resultaatbestand. Afhankelijk van de instellingen in uw browser kunt u kiezen tussen opslaan op een vaste locatie, bijvoorbeeld de map 'Downloads', of op een andere locatie op uw computer.

Tip: het resultaatbestand heeft altijd dezelfde naam: 'resultaat.zip'. Het is, vooral als u meerdere rekentaken heeft gemaakt, verstandig om direct de naam van dit bestand te wijzigen in een voor u herkenbare naam. Bijvoorbeeld de naam die u ook aan de rekentaak heeft gegeven.

Uitpakken resultaatbestand

Het resultaatbestand is een zip-file die u kunt uitpakken met bijvoorbeeld de Windows-Verkenner. Ook kunt u een speciaal programma gebruiken, zoals Winrar of 7-zip. In de zip-file zijn de bestanden van uw rekentaak opgenomen en de rekenresultaten.

Nadat u het resultaatbestand heeft uitgepakt ziet u 4 mappen en 9 bestanden. De belangrijkste bestanden is het CSV-bestand en de Shapefile met de naam 'results'. Deze bestanden bevatten de resultaten van uw rekentaak.

Let op: de kolomnamen en bestandsindeling van het resultaatbestand van de Rekentool is anders dan het resultaatbestand van het CIMLK.

In de map 'A_Originele_invoer' staan uw invoerbestanden in CSV formaat. In deze map staat ook een klein bestandje 'meta.txt'. In dit bestandje staan 5 regels:

• het rekenjaar
• de Rekentoolversie
• pad naar de API (kunt u verder niets mee doen)
• de naam van uw rekentaak
• het woordje 'true' dat wil zeggen dat validatie van de invoerbestanden gelukt is

De overige mappen en bestanden komen uit het rekenproces. Ze geven informatie over de validatie en conversies naar de Rekentool. Ze kunnen helpen om eventuele fouten in uw rekentaak op te sporen. Het bestand 'log_interpretatie_segment_receptor' en de beide bestanden in de map 'B_Na_interpretatie' zijn hierbij de handigste hulpmiddelen.

Let op. Soms kunt u de zip-file niet uitpakken. Dit ligt niet aan het resultaatbestand, maar aan de beveiligingsinstellingen van uw computer. Neem in dat geval contact op met uw systeembeheerder. Die kan de instellingen zo veranderen dat u de zip-file wel kunt uitpakken.

Resultaten controleren

De Rekentool maakte de berekening van de concentraties met uw invoerbestanden. De Rekentool heeft gecontroleerd of uw invoerbestanden de toegestane waarden bevatten.

De Rekentool kan niet controleren of de gegevens die u ingevoerd heeft ook werkelijk goed zijn. Het is daarom belangrijk dat u zelf de resultaten van de Rekentool goed controleert. Denk hierbij aan opvallend lage of hoge concentraties. Dit kan duiden op een invoerfout in bijvoorbeeld de intensiteiten of een fout in de overdrachtslijn. De wegbijdragen van SRM-1 en SRM-2 wegen geven eveneens veel inzicht in de betrouwbaarheid van de resultaten. Controleer op opvallende grote of onverwacht kleine waarden of onlogische veranderingen in de concentraties. Bijvoorbeeld een CSV-bestand wordt niet altijd juist weergegeven in Excel, denk aan de punt-en-komma-instelling. Deze controles helpen u om fouten te herkennen die niet technisch van aard zijn.