Zoeken in deze site

Onteigening: wat is veranderd

De Onteigeningswet vervalt voor het grootste deel. De regels in de Onteigeningswet gaan over naar de Omgevingswet. Een belangrijk verschil met de regels in de Onteigeningswet is onder meer dat de onteigeningscriteria wettelijk zijn vastgelegd. En dat het bestuursorgaan de onteigeningsbeschikking neemt, en niet de Kroon.

1 procedure voor alle onteigeningen

Het onderscheid in onteigeningstitels verdwijnt. Er komt 1 uniforme procedure ongeacht het doel van de onteigening en ongeacht het bevoegd gezag.

Het onteigeningsbelang moet worden onderbouwd aan de hand van de aan de locatie toegedeelde functies. Het omgevingsplan, de omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit en het projectbesluit kunnen de grondslag van het onteigeningsbelang zijn. Alle onteigeningen in de Omgevingswet volgen dezelfde procedure.

Het bestuursorgaan neemt de onteigeningsbeschikking

Gemeenteraden, algemeen besturen van waterschappen, Provinciale Staten en verantwoordelijke ministers nemen de onteigeningsbeschikking. Deze bestuursorganen hoeven niet meer de Kroon te verzoeken een Koninklijk Besluit te nemen. Belanghebbenden kunnen bij het bestuursorgaan een zienswijze indienen en niet meer bij de Kroon.

Nieuw is dat de onteigeningsbeschikking altijd moet worden bekrachtigd door de bestuursrechter. De rechtsbescherming door de bestuursrechter is daardoor altijd verzekerd. De bestuursrechter is bij alle onteigeningen betrokken. Er is een ambtshalve toetsing door de bestuursrechter. Er is hoger beroep mogelijk bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Scherpere scheiding tussen de onteigenings- en schadeloosstellingsprocedure

De onteigenings- en schadeloosstellingsprocedure worden afzonderlijk doorlopen. De onteigeningsprocedure is bestuursrechtelijk van aard. De schadeloosstelling wordt vastgesteld in een verzoekprocedure bij de burgerlijke rechter. En niet als vordering in een dagvaardingsprocedure.

De burgerlijke rechter stelt de voorlopige schadeloosstelling vast op 100%. De Onteigeningswet stelt het voorschot van de schadeloosstelling vast op 90%.

Eigendom gaat over door inschrijving in openbare registers

De notaris maakt een onteigeningsakte en schrijft deze in in de openbare registers. Door deze inschrijving gaat het eigendom over naar de onteigenaar. Het eigendom gaat dus niet meer over door inschrijving van het vonnis, waarbij de onteigening was uitgesproken. De rechtbank spreekt niet langer de onteigening uit.

Verdere wijzigingen

  • De onteigeningscriteria worden wettelijk vastgelegd.
  • Het afzonderlijk onteigenen van zakelijke rechten is niet meer mogelijk.
  • De wijze van beroep in cassatie wijzigt. Er wordt aangesloten bij de standaard termijnen en procedures van de verzoekprocedure.
  • De bezwaarschriftenprocedure bij het deskundigenbericht vervalt. De belanghebbenden en de onteigenaar kunnen opmerkingen maken en verzoeken doen over het concept-deskundigenbericht.
  • Artikel 2.6, Aanvullingswet grondeigendom Omgevingswet regelt welke regels uit de Onteigeningswet vervallen.

Meer informatie