Emissiebeperkende maatregelen
Er zijn diverse maatregelen om de emissies uit stallen te beperken en daarmee effecten voor de gezondheid. Het gaat om technische maatregelen. Maar ook voer- en managementmaatregelen zijn inzetbaar. Het gaat dan met name om de emissies van fijnstof en daarmee endotoxinen, en de emissies van ammoniak vanwege de vorming van secundair fijnstof.
Advies Gezondheidsraad
De Gezondheidsraad geeft in 2018 in zijn vervolgadvies over gezondheidsrisico's rond veehouderijen (verwijst naar een andere website) aan dat het zinvol is om maatregelen te treffen voor de vermindering van emissies van. Het gaat dan om de volgende emissies:
- Emissies van primair fijnstof, met alles wat zich daarin aan levend en dood organisch materiaal (zoals endotoxinen) kan bevinden.
- Emissies van ammoniak. De emissies van ammoniak hebben in een groot gebied effect. Want ammoniak reageert met andere deeltjes in de lucht tot secundair fijnstof.
Volgens de Gezondheidsraad valt veel gezondheidswinst (verwijst naar een andere website) te boeken met generieke maatregelen die de concentratie van de 'deken' van fijnstof verlagen. Emissiereductie uit de veehouderij draagt bij aan de vermindering van de omvangrijke gezondheidsrisico’s van deze fijnstofdeken.
Emissiebeperkende maatregelen
Er zijn diverse maatregelen om de emissies uit stallen te beperken en daarmee effecten voor de gezondheid. Het gaat om technische maatregelen, maar ook voer- en managementmaatregelen zijn inzetbaar.
Een aantal maatregelen die de uitstoot van fijnstof beperken, verminderen ook de uitstoot van endotoxinen. In het rapport Additionele maatregelen ter vermindering van emissies van bioaerosolen uit stallen: verkenning van opties, kosten en effecten op de gezondheidslast van omwonenden (verwijst naar een andere website) staan technische maatregelen om de uitstoot van endotoxinen uit stallen te verminderen. Het gaat hier om het gebruik van bestaande en nieuwe maatregelen.
Bestaande maatregelen staan in de Regeling ammoniak en veehouderij (verwijst naar een andere website) en de fijnstoflijst (verwijst naar een andere website).
In het rapport staat ook de uitwerking van een verkennend rekenmodel waarmee overheden en veehouders effecten van stalmaatregelen op de gezondheidsrisico's van omwonenden kunnen beoordelen. Maar de onderzoekers concluderen dat de onzekerheden te groot zijn om dit beoordelingsmodel voor beleidsdoeleinden te kunnen toepassen.
Met de huidige kennis blijkt het nog vrijwel onmogelijk om effecten van maatregelen op de gezondheid in cijfers uit te drukken voor een specifieke situatie. Wat is de precieze gezondheidswinst?
Een kwalitatieve beoordeling van het bevoegd gezag is vaak wel mogelijk. Kunnen de gekozen maatregelen mogelijke gezondheidsrisico’s in een praktijksituatie tot een aanvaardbaar niveau beperken?
Geitenhouderijen
Emissiebeperkende milieumaatregelen bij geitenhouderijen zijn nog niet mogelijk. Het is namelijk onduidelijk waardoor het verband tussen geitenhouderijen en een verhoogde kans op longontsteking te verklaren is. Meer informatie vindt u op de pagina Geitenhouderijen en gezondheid.