Zoeken in deze site

BOI-release juli 2023

De release van juli 2023 introduceert verschillende nieuwe en vernieuwde onderdelen van het instrumentarium voor beoordeling en ontwerp van primaire waterkeringen, het BOI.

Inhoud pagina

Tweede beoordelingsronde

De eerste beoordelingsronde 2017-2023 is afgerond. In deze ronde is veel ervaring opgedaan met het werken met overstromingskansen. Op basis van deze ervaring is het beoordelingsproces bijgesteld. Het denken vanuit het gedrag van de kering en het werken met overstromingskansen staat centraal en de inzet van het instrumentarium is flexibeler geworden. De beheerder maakt zelf de afweging welk model het meest geschikt is voor zijn kering. Ook wordt in de beoordeling het volledige faalpad dat leidt tot een overstroming beschouwd.

De tweede beoordelingsronde duurt 12 jaar in plaats van 6. Nieuwe kennis en nieuwe gebruikerswensen tijdens deze periode zorgen voor regelmatige updates van het instrumentarium. Daarvoor is de ontwikkel- en releasekalender toegevoegd aan het BOI. Tijdens deze juli-release wordt een eerste concept van deze kalender getoond. De doorontwikkeling van de kalender vindt in nauwe samenwerking plaats met de waterkeringbeheerders.

Tegelijkertijd werkt het BOI-programma in nauwe afstemming met de beheerders aan het implementeren van de werkwijze zoals vastgelegd in de Regeling in de praktijk en het op basis van de ervaringen verder aanvullen en verbeteren van de instrumenten.

Uitstel uitlevering hydraulische belastingen

De databases met de informatie over de hydraulische belastingen worden in de juli-release van het BOI niet uitgeleverd, uitgezonderd de aangepaste databases voor de zandige keringen langs de kust.

Lees voor meer informatie het artikel Uitstel uitlevering hydraulische belastingen.

Nieuwe of vernieuwde onderdelen van het BOI

Software

  • D-GeoFlow
  • D-Stability
  • MorphAn
  • Riskeer

Databases hydraulische belastingen

  • HRD Kust - zandige keringen

De nieuwe software en databases zijn beschikbaar op de web-data omgeving (Stack) van BOI.

Met de inloggegevens die u bij een eerdere aanvraag voor de software en/of databases heeft ontvangen, kunt u deze downloaden. Indien u niet meer over deze inloggegevens beschikt, kunt u deze via de BOI-softwarepagina van IPLO opnieuw aanvragen.

Handleidingen Overstromingskansanalyse

  • Handleiding Overstromingskansanalyse - Algemeen
  • Handleiding Overstromingskansanalyse Dijken/Dammen - deel 1 Geotechnische instabiliteit
  • Handleiding Overstromingskansanalyse Dijken/Dammen - deel 2 Piping
  • Handleiding Overstromingskansanalyse Dijken/Dammen - deel 3 Dijkerosie - buitentalud
  • Handleiding Overstromingskansanalyse Dijken/Dammen - deel 4 Dijkerosie - kruin en binnentalud
  • Handleiding Overstromingskansanalyse Dijken/Dammen - deel 5 Indirecte mechanismen
  • Handleiding Overstromingskansanalyse Kunstwerken
  • Gebruikershandleiding Riskeer – Kunstwerken
  • Handleiding Overstromingskansanalyse Zandige waterkeringen

De handleidingen zijn te downloaden via de pagina met de BOI-documenten.

Ontwikkel- en releasekalender BOI

De kalender moet inzichtelijk gaan maken:

  • welke ontwikkelingen gaande zijn
  • wanneer resultaten ongeveer verwacht kunnen worden, en
  • hoe dat het gebruik van het BOI of de bepaling van een overstromingskans beïnvloedt

Onderdeel van deze release is het beschikbaar stellen van een conceptversie van deze ontwikkel- en releasekalender. Samen met gebruikers en (kennis)programma’s zal de kalender in de komende maanden verder worden vormgegeven en gevuld met informatie.

Gebruikers worden daarom van harte uitgenodigd om gedachten daarover met ons te delen. Daarvoor gaat het programma BOI actief met gebruikers in gesprek.

Toelichting bij de nieuwe of vernieuwde onderdelen

D-Geo Flow

D-Geo Flow versie 2023.01 is de eerste release in het kader van BOI. Het vervangt het eerder beschikbaar gestelde prototype. De applicatie biedt een aanvulling op de reeds beschikbare rekenregel van Sellmeijer.

De belangrijkste voordelen ten opzichte van deze rekenregel zijn:

  • D-Geo Flow kan rekening houden met anisotropie, bijvoorbeeld in de watervoerende zandlagen
  • Voorlanden kunnen geschematiseerd worden met de intredeweerstand die daarbij hoort. Daarmee kan onderzocht worden hoe ver een pipe mogelijk groeit onder een voorland.
  • Er kan een volledige 2D-schematisatie gemaakt worden, waardoor bijvoorbeeld een intredeweerstand kan worden geschematiseerd bij een rivier.
  • De grondwaterstroming kan volledig 2D worden berekend.

Let op: Pipegroei is uitsluitend gevalideerd voor een horizontale pipe. Voor een analyse voor dit mechanisme wordt daarom geadviseerd te rekenen met een horizontale pipe.

Lees meer over D-Geo Flow en deze release op de pagina D-Geo Flow.

D-Stability

D-Stability versie 2023.01 is de derde grote release van de applicatie.

De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van versie 21.01 zijn:

  • probabilistische berekening stabiliteit op basis van Monte Carlo Importance Sampling (MCIS)
  • verbetering van het FORM-algoritme
  • mogelijkheid om “stages” te verplaatsen of te kopiëren
  • diverse wijzigingen aan de user-interface

Let op: Het bestandsformaat van D-Stability berekeningen is aangepast. Er wordt een migratieconsole meegeleverd voor het migreren van bestanden die met versie 2022 of ouder zijn gemaakt. Nieuwe en gemigreerde bestanden kunnen niet meer openen met de oudere versies!

Lees meer over D- Stability en deze release op de pagina D-Stability.

MorphAn

Deze MorphAn-release, versie 23.1.1, bevat de XBeach-rekenmodule voor duinafslag die voor BOI is ontwikkeld. Deze rekenmodule is ingebouwd binnen het Duinveiligheidsmodel. Daarmee vervalt ook de Duros+ rekenmodule binnen het Duinveiligheidsmodel.

De verschillen tussen het oude sterktemodel, Duros+ en het nieuwe model, XBeach, staan beschreven in de Verschil- en consequentieanalyse nieuw beoordelings- en ontwerpinstrumentarium voor zandige waterkeringen.

Lees meer over MorphAn en deze release op de pagina MorphAn.

Riskeer

Deze versie van Riskeer, 23.1.1, ondersteunt de beoordeling voor de tweede landelijke beoordeling op basis van overstromingskansen (LBO-2).

De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van versie 22.1.2 zijn:

  • Het is mogelijk om in Riskeer 23.1.1 meerdere HRD-bestanden aan een traject te koppelen.
  • Het bepalen van de hydraulische belastingen voor het faalmechanisme Duinafslag is aangepast. De resultaten zijn nu geschikt voor de nieuwe versie van MorphAn 23.1.1 (met XBeach). De Roelsemethode (een reductie voor ondiepe voorlanden) vervalt voor Zeeland, deze methode is niet meer nodig vanwege de overstap naar XBeach.
  • De assemblage is aangepast:
    1. Er zijn nu 2 methoden beschikbaar voor het automatisch combineren van de faalkansen per vak/doorsnede naar de faalkans per faalmechanisme: op basis van onafhankelijke vakken of slechtste doorsnede.
    2. De deelvakken zijn verwijderd uit Riskeer. Daarom zijn ook de schermen ‘Overzicht duiding’ en ‘Assemblagekaart’ verwijderd uit de state ‘Registratie en assemblage’.
  • Berekeningen met Riskeer 23.1.1 kunnen ook op een computer met meer dan 8 cores worden uitgevoerd.

Daarnaast is Riskeer23.1.1 aangesloten op de nieuwste versie van:

  • Hydra-Ring (versie 23.1.1)
  • Assemblage kernel (versie 23.1.1)

Lees meer over Riskeer en de wijzigingen op de pagina Riskeer.

Handleidingen (groene versies)

De handleidingen van het BOI bieden ondersteuning bij het bepalen van de overstromingskans van een dijktraject.

De handleiding Overstromingskansanalyse - Algemeen is geactualiseerd ten opzichte van de versie die in januari 2023 is verschenen. Deze handleiding beschrijft de algemene aanpak van de bepaling van de overstromingskans van primaire waterkeringen (geen regionale keringen). Daarnaast biedt de handleiding handvatten voor het opstellen van het verhaal van de kering, waarmee de waterkering in de context van de omgeving wordt beschouwd. Hierbij is uitgegaan van 3 leidende principes:

  • Een stabiel eindresultaat en transparant handelingsperspectief
  • Een geloofwaardige overstromingskans
  • Het systeem staat centraal

De overige handleidingen zijn een eerste versie. Ze geven per type kering, uitgaande van het initiële mechanisme, handvatten voor het uitvoeren van een overstromingskansanalyse en vormen een concrete uitwerking van de aanpak zoals beschreven in de handleiding Overstromingskansanalyse - Algemeen.

Bekende beperkingen en gebreken van de vernieuwde of nieuwe onderdelen

D-GeoFlow

De groei van de pipe is uitsluitend gevalideerd voor een horizontale pipe. Een pipe onder een helling kan worden geschematiseerd en er wordt ook mee gerekend. Hierbij wordt gerekend met de correcte waterdruk in ieder element, maar de invloed van de zwaartekracht wanneer de pipe onder een helling ligt wordt niet goed meegenomen. Bij een aflopende pipe kunnen korrels mogelijk makkelijker naar beneden rollen en bij een oplopende pipe moeten de korrels tegen de zwaartekracht in klimmen.

Fysisch is het eenvoudig de invloed van de zwaartekracht op een korrel in een pipe mee te nemen, maar dit leidt met de huidige kennis tot schijnprecisie. Wanneer er bijvoorbeeld 2 meter verschil zit in de bovenkant van een zandlaag tussen 2 sonderingen, is het onbekend waar deze sprong plaatsvindt en onder welke helling. Zolang het onbekend is hoe pipes hoogteverschillen overbruggen, is het advies om te rekenen met een horizontale schematisatie van de pipe.

Verdere aandachtspunten:

  • Let bij het gebruik van D-Geo Flow op de meshafhankelijkheid. Begin grof, maar doe ook een controleberekening bij een fijner mesh.
  • Indien een faalkans berekend moet worden, is het mogelijk D-Geo Flow te gebruiken in combinatie met de Probabilistische Toolkit. Bij de onderzoeken die tot nu toe zijn uitgevoerd, is gebleken dat FORM betrouwbare antwoorden geeft bij een redelijke rekentijd.

D-Stability

Let bij gebruik van D-Stability op het nieuwe file formaat. Files die zijn opgeslagen in 2023 kunnen niet meer worden geopend in de versie 2022 of ouder. Importeren van oudere bestanden is vanzelfsprekend wel mogelijk.

Riskeer

Riskeer kent de volgende beperkingen:

  • Het is mogelijk om in Riskeer 23.1.1 meerdere HRD-bestanden aan een traject te koppelen. De HRD-bestanden en de bijbehorende configuratie-bestanden moeten in dezelfde map staan als het HLCD-bestand. Ook is het belangrijk dat de hydraulische databases op orde zijn, wat betekent dat in de map met hydraulische databases altijd een versie van het HLCD-bestand moet staan dat correspondeert met de versie van de aanwezige HRD- en configuratie-bestanden.
    Om verkeerde of onbedoelde koppelingen te voorkomen, wordt afgeraden om in de map met hydraulische databases HRD-bestanden te zetten die niet aan het Riskeerproject gekoppeld zijn (bijvoorbeeld bestanden met een andere versie). Het is ook niet de bedoeling om zelf de namen van HRD-bestanden aan te passen, omdat de naam dan mogelijk niet meer overeenkomt met de daadwerkelijke inhoud van het bestand.
  • Semi-probabilistische berekeningen in Riskeer en D-Stability (met gelijke invoer) leiden niet altijd tot dezelfde resultaten.
  • Het exporteren van dijkschematisaties van Riskeer naar D-Stability is niet altijd 1-op-1 mogelijk. Dat is komt door verschillen in de applicaties.
  • Voor het faalmechanisme STPH in het geval van een deklaag met een dikte van 0 m, kunnen de semi-probabilistische en probabilistische berekeningen inconsistente antwoorden leveren in Riskeer. Als dit gebeurt, wordt aangeraden om geen probabilistische berekeningen uit te voeren.
  • In DaF 20.1.2 (de dam- en voorlandmodule die wordt gebruikt in Riskeer) wordt uitgegaan van een pragmatische overgang in berekende golfhoogte als sprake is van een golfinvalshoek tussen de 80 en 90 graden. Dat is gedaan om een discontinuïteit bij strijkgolven (90 graden invalshoek) te voorkomen. Tijdens de systeemtesten is geconstateerd dat deze overgang tot een grote reductie van de berekende golfhoogtes kan leiden bij berekeningen met een dam of een voorland, waarbij de invalshoek tussen ca. 80 en 90 graden maatgevend is. Deze reductie van de golfhoogte komt onterecht ook voor bij diep gelegen dammen en voorlanden.
    Geadviseerd wordt de betrouwbaarheid van resultaten van berekeningen met een maatgevende golfinvalshoek tussen de 80 en 90 graden extra te controleren.
  • Riskeer kan vastlopen bij het importeren van een *.soil bestand waarin uitsluitend geometriegrenzen zijn gedefinieerd.
  • Bekend is dat faalkansberekeningen voor kunstwerken met een kleine komberging soms onverklaarbare resultaten opleveren.
  • De gekozen rekentechnieken bij probabilistische berekeningen voor kunstwerken kunnen leiden tot afwijkende resultaten. De gebruiker kan in deze gevallen contact opnemen via het vragenformulier van de IPLO voor een oplossing.
  • Het is nog niet mogelijk om de resultaten vanuit Riskeer te exporteren naar het Waterveiligheidsportaal. Hiervoor is een update van het Waterveiligheidsportaal nodig.

Meer toelichting op de bekende beperkingen staat in de release notes.

Handleidingen

Een van de doelstellingen van het programma BOI is om het denken vanuit het gedrag van de kering en het werken met overstromingskansen beter mogelijk te maken. De inzet van het instrumentarium is flexibeler geworden: de beheerder maakt zelf de afweging welk model het meest geschikt is voor zijn kering. Ook wordt het gehele faalpad dat leidt tot een overstroming beschouwd.

Bij de ontwikkeling van het instrumentarium en het opstellen van de handleidingen bleek dat het gedrag van de kering centraal zetten in de praktijk lastig is en soms een theoretisch concept. Het ‘gedrag van de kering centraal’ werkt door in het gehele instrumentarium en vraagt dat met een nieuwe blik naar het instrumentarium wordt gekeken. Het kostte tijd om de nieuwe begrippen te doorleven en op te schrijven in de handleidingen. Verschillende keren zijn we opnieuw begonnen.

Ook deze eerste versies zijn dan ook niet perfect. De theoretische discussies zijn gevoerd, maar voor verdere doorontwikkeling is het nodig dat praktijkervaring wordt opgedaan. Daarbij is het belangrijk dat de nieuwe begrippen (zie het eind van elke handleiding) consistent en eenduidig gebruikt worden.

Daarom is een continue doorontwikkeling van de handleidingen voorzien. Door toepassing in de praktijk wordt de handleiding steeds completer en gebruiksvriendelijker. We willen u aanmoedigen om ervaringen, positief en negatief, met ons te delen.

Op de IPLO-site zal periodiek een samenvatting van opmerkingen, vragen en antwoorden worden gepubliceerd en indien nodig een lijst met errata. Op basis van de opmerkingen en ontwikkelingen van kennis en instrumenten maakt het BOI-programma jaarlijks een afweging of een nieuwe versie nodig is.

Vragenformulier

Vragen over de nieuwe kennis en de toepassing van onderdelen van het BOI bij de beoordeling of het ontwerp kunt u stellen via het vragenformulier.