Interbestuurlijk ketentesten (IKT) van het DSO
Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) ondersteunt het werken met de Omgevingswet. Met Interbestuurlijk ketentesten (IKT) testen overheden of het DSO goed werkt in de praktijk. En of ze hun taken ermee kunnen uitvoeren. De resultaten worden ieder kwartaal gedeeld in een rapportage.
Op deze pagina
- DSO testen in praktijk
- Zo wordt getest
- Resultaten in kwartaalrapportages
- Meedoen met testen geeft grip
- Achtergrond IKT
DSO testen in praktijk
Met Interbestuurlijk ketentesten testen gemeenten, waterschappen, provincies en/of rijksoverheidsorganisaties het DSO. Het doel is om te controleren of het DSO goed werkt in de praktijk. En om te zien waar organisaties nog problemen ervaren.
Ze testen de 3 ketens (werkprocessen) die het DSO ondersteunt:
- De planketen: het maken en publiceren van plannen (omgevingsdocumenten).
- De toepasbareregelketen: het maken een aanleveren van toepasbare regels Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup).
- De vergunningenketen: het ontvangen van aanvragen en verlenen van vergunningen, inclusief toezicht en handhaving.
Organisaties testen niet alleen de landelijke onderdelen van het DSO (DSO-LV), maar ook hoe die onderdelen samenwerken met eigen, lokale software. En hoe de landelijke en lokale software de samenwerking ondersteunt met andere partners, zoals omgevingsdiensten, overheden in de regio en stedenbouwkundige bureaus.
Het IKT geeft zo de volgende inzichten:
- Wat gaat goed in de verschillende ketens?
- Waar zijn nog verbeteringen mogelijk?
- Welke oplossingen zijn mogelijk?
Overzicht van ketens
Een overzicht van de 3 ketens en de verschillende stappen vindt u in de procesplaat Werkende DSO-keten. Deze vindt u op de pagina Wat is een werkende DSO-keten? op de website van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
Zo wordt getest
Ondersteuning van IKT-team
Met organisaties die meedoen wordt afgesproken hoe vaak en hoe lang ze testen. Dit is afhankelijk van de behoefte en beschikbare capaciteit. De organisaties testen samen met hun softwareleveranciers en een multidisciplinair team, zoals bijvoorbeeld een planjurist en een vergunningverlener.
Ze krijgen hierbij ondersteuning van het IKT-projectteam dat bestaat uit vertegenwoordigers van de betrokken organisatieonderdelen. Gemiddeld test dit IKT-team om de week 2 uur met een organisatie. In de tussentijd worden de bevindingen waar organisaties tegenaanlopen gemeld en waar mogelijk opgelost.
Functionele set
De basis voor de testen is de functionele set implementatie Omgevingswet (xlsx, 297 kB). In dit overzicht staat wat overheden en hun samenwerkingspartners minimaal moeten kunnen om de Omgevingswet uit te voeren. Het zijn de minimale functionele eisen waaraan de lokale software voor de Omgevingswet aan moet voldoen.
De functionele set is gemaakt voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet (op 1 januari 2024) en in april 2024 geactualiseerd. De set is opgesteld door de koepels van gemeenten, provincies en waterschappen en vertegenwoordigers van softwareleveranciers, stedenbouwkundige bureaus en de geo-ICT-sector. Het overzicht is een leidraad voor softwareleveranciers en overheden bij de inrichting van de lokale informatievoorziening.
Businessscenario's
De functionele set is vertaald naar businessscenario's die een organisatie kan uitvoeren. Denk hierbij aan een gemeente die een wijziging wil doorvoeren in het omgevingsplan. Of een inwoner die een aanvraag voor een vergunning doet waarbij meerdere bevoegde gezagen betrokken zijn. Bij de testen wordt zoveel mogelijk realistische content gebruikt (omgevingsplannen en toepasbare regels).
Bevindingen
Het IKT-team houdt de bevindingen centraal bij. Dat kan van alles zijn: van het niet kunnen inloggen op het moment van testen, het indienformulier niet goed begrijpen, tot software die niet doet wat de tester ervan verwacht.
Alle bevindingen geeft het IKT-team door aan de partij die verantwoordelijk is voor een reactie of mogelijke oplossing. Dit kunnen de beheerders van het DSO-LV zijn, maar ook softwareleveranciers.
Een overzicht van bekende problemen (known issues) en wensen voor ontwikkeling van het DSO vindt u op onze website.
Resultaten in kwartaalrapportages
De resultaten van de testen worden ieder kwartaal in een rapportage gedeeld. De resultaten van de testen in 2025 worden gepubliceerd op deze website. Eerdere rapportages vindt u in het webarchief van het programma Aan de slag met de Omgevingswet en de website rijksoverheid.nl.
Kwartaalrapportages vanaf 2025
- Kwartaalrapportage IKT PI-33. Deze testperiode was in de periode van januari tot maart 2024. De rapportage is in juni 2025 afgerond.
Eerdere rapportages
- Kwartaalrapportages IKT 3e en 4e kwartaal 2024: deze kwartaalrapportages vindt u in het webarchief van het programma Aan de slag met de Omgevingswet. U vindt de IKT-rapportages als volgt: Implementatie > Voortgang en monitoring > Interbestuurlijk ketentesten > De links naar de rapportages vindt u in de alinea 'Rapportages Interbestuurlijk Ketentesten'.
- Kwartaalrapportages 2022 tot en met 2024: de IKT-kwartaalrapportages van het 3e kwartaal 2022 tot en met het 4e kwartaal van 2022 vindt u op de website van de Rijksoverheid. In deze periode werd IKT niet Interbestuurlijk maar Indringend Ketentesten genoemd.
- Tweewekelijkse ketentestrapportages: de tweewekelijkse ketentestrapportages uit van oktober 2023 tot en met december 2024 vindt u ook in het webarchief van het programma Aan de slag met de Omgevingswet. U vindt deze tweewekelijkse rapportages als volgt: Implementatie > Voortgang en monitoring > Interbestuurlijk ketentesten > Een link naar de ketentestrapportages vindt u in de alinea 'Testweekrapportages IKT'.
Meedoen met testen geeft grip op werken met DSO
Meedoen met IKT geeft grip op het werken met het DSO. Als organisatie krijgt u meer inzicht in de verschillende processen (ketens) en de onderlinge samenhang. Zeker als u nog weinig heeft gewerkt met het DSO, werkt het IKT als vliegwiel om ervaring op te doen. U krijgt snel gevoel voor wat er technisch nodig is en hoe de verschillende processen onderling verbonden zijn.
Wilt u meedoen met de IKT-testen? Dan kunt u contact opnemen met de VNG via IKT@vng.nl. Ook andere organisaties dan gemeenten kunnen zich hier aanmelden.
Achtergrond IKT
Het project IKT is in april 2022 gestart door het programma Aan de slag met de Omgevingswet. Dit was naar aanleiding van advies van het Adviescollege ICT, om vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet de werking van het DSO te testen. Het werd toen Indringend Ketentesten genoemd.
Vanaf eind 2024 worden de IKT-testen uitgevoerd door de koepelorganisaties van gemeenten, waterschappen en provincies: de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Unie van Waterschappen (UvW) en het Interprovinciaal overleg (IPO). De VNG is de opdrachtgever voor IKT namens de koepels. De naam is toen veranderd in Interbestuurlijk Ketentesten.
Meer informatie
Meer informatie voor over IKT vindt u op de website van de VNG:
Toepasbare regels
Toepasbare regels zijn begrijpelijke vertalingen van juridische regels. Overheden maken toepasbare regels voor het Omgevingsloket. Daar kunnen burgers en bedrijven controleren of ze een vergunning moeten aanvragen voor hun plan. Dat doen ze door vragen te beantwoorden. Toepasbare regels dragen zo bij aan de digitale dienstverlening voor burgers en bedrijven. Overheden kunnen alleen toepasbare regels maken voor hun eigen juridische regels. Lees meer op de pagina Introductie toepasbare regels.