Regels vergunningvoorschriften voor bevoegd gezag

Regels over vergunningvoorschriften van het Rijk en decentrale overheden

De voorschriften die het bevoegd gezag kan opnemen in de vergunning, moeten altijd gericht zijn op de belangen uit de beoordelingsregels die van toepassing zijn. Dit volgt uit artikel 5.34 van de Omgevingswet. De voorschriften mogen dat belangenkader niet te buiten gaan. Daarnaast moet het bevoegd gezag bij het stellen van vergunningvoorschriften de toepasselijke rijksregels of lokale regels (uit omgevingsplan, omgevingsverordening of waterschapsverordening) toepassen.

Deze pagina bevat informatie over:

• Rijksregels over vergunningvoorschriften
• Decentrale regels over vergunningvoorschriften

Verder bevat deze pagina informatie over:

• De keuze voor doel- of middelvoorschriften

Rijksregels over vergunningvoorschriften

Dat het bevoegd gezag voorschriften aan een omgevingsvergunning kan verbinden, volgt uit de Omgevingswet. De Omgevingswet bevat ook regels over termijnstelling in de vergunningsvoorschriften en actualisering en wijziging van de vergunningvoorschriften. Verder bevatten 3 besluiten regels over de inhoud van de vergunningvoorschriften:

• het Besluit kwaliteit leefomgeving
• het Omgevingsbesluit
• het Besluit activiteiten leefomgeving

Meer over de regels in deze 3 besluiten leest u hieronder.

Regels over vergunningvoorschriften in Besluit kwaliteit leefomgeving

De meeste regels van het Rijk over vergunningvoorschriften staan in hoofdstuk 8 van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Het Bkl bevat voor verschillende vergunningplichtige activiteiten (zie de bullets hieronder) de regels over het opnemen van voorschriften in de vergunning:

• bouwactiviteit (paragraaf 8.3.2)
• milieubelastende activiteit (paragraaf 8.5.2)
• Natura 2000-activiteit (paragraaf 8.6.1)
• flora- en fauna-activiteit (paragraaf 8.6.2)
• jachtgeweeractiviteit (paragraaf 8.6a)
• ontgrondingsactiviteit (paragraaf 8.7.2)
• rijksmonumentenactiviteit (paragraaf 8.8.2)
• wateractiviteit (artikel 8.85 algemene voorschriften en paragraaf 8.9.2.2 specifieke voorschriften)

Daarnaast bevat afdeling 8.10 van het Bkl regels over actualisering en wijziging van de voorschriften van een eerder verleende omgevingsvergunning. Dit zijn zowel regels over actualisering, wijziging en intrekking die voor alle omgevingsvergunningen gelden, als specifieke regels voor omgevingsvergunningen voor specifieke activiteiten.

Voorbeelden van specifieke activiteiten in dit verband zijn de omgevingsplanactiviteit, milieubelastende activiteit en lozingsactiviteit op een oppervlaktewaterlichaam.

Regels over vergunningvoorschriften in Omgevingsbesluit

Het Omgevingsbesluit bevat de regels over financiële verplichtingen en dus ook de regels over vergunningvoorschriften die leiden tot financiële verplichtingen. Het Omgevingsbesluit bevat regels over het stellen van vergunningvoorschriften over financiële zekerheid (financiële zekerheidstelling) door de vergunninghouder (afdeling 8.3 Omgevingsbesluit) en over kostenverhaal (afdeling 8.4 Omgevingsbesluit).

Regels over vergunningvoorschriften in Besluit activiteiten leefomgeving

Het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) geeft aan in welke gevallen het bevoegd gezag kan afwijken van de bepalingen uit het Bal. Dit kan in individuele gevallen in de omgevingsvergunning met een vergunningvoorschrift om af te wijken van algemene regels.

Lees ook over maatwerkvoorschriften en vergunningvoorschriften bij algemene rijksregels voor milieubelastende activiteiten.

Decentrale regels over vergunningvoorschriften

In het omgevingsplan, de omgevingsverordening en de waterschapsverordening kunnen decentrale overheden lokale vergunningplichten instellen. Maken decentrale overheden een activiteit vergunningplichtig? Dan moeten ze beoordelingsregels vaststellen aan de hand waarvan het bevoegd gezag kan bepalen of zij de vergunning in een concreet geval kan verlenen.

Daarnaast moeten decentrale overheden bezien of het nodig is om regels (gericht tot het bevoegd gezag) over de voorschriften van die vergunning te stellen. Het gaat dan om regels over de inhoud van de vergunningvoorschriften maar ook om regels over het intrekken of wijzigen van de vergunningvoorschriften. Die regels moeten die decentrale overheden dan, net zoals de vergunningplicht en de beoordelingsregels, opnemen in het omgevingsplan of de verordening.

De keuze voor doel- of middelvoorschriften

Bij het stellen van inhoudelijke vergunningvoorschriften heeft het bevoegd gezag de keuze uit twee vormen. Doelvoorschriften en middelvoorschriften.

Doelvoorschriften drukken het te bereiken doel uit in objectieve termen, zoals te meten of te berekenen eenheden. Het is aan degene die de activiteit verricht om te bepalen hoe het doel wordt behaald. Middelvoorschriften verplichten de vergunninghouder direct om bepaalde maatregelen te treffen. Dat kunnen zowel technische als bijvoorbeeld organisatorische maatregelen zijn.

De voor- en nadelen van doel- en middelvoorschriften zijn op hoofdlijnen elkaars spiegelbeeld. Doelvoorschriften geven maximale flexibiliteit voor de keuze van maatregelen aan degene die de activiteit verricht. Doelvoorschriften geven echter minder houvast over de vraag of met het zelf gekozen middel het doelvoorschrift wordt gehaald. Voor het bevoegd gezag kunnen doelvoorschriften hogere handhavingslasten met zich brengen. Het niet voldoen aan het doelvoorschrift moet namelijk in veel gevallen door het bevoegd gezag worden aangetoond.

Middelvoorschriften bieden meer duidelijkheid vooraf. Zij vereisen meestal niet veel specifieke kennis en leiden niet of nauwelijks tot administratieve en bestuurlijke lasten. Doordat standaardmiddelen zijn voorgeschreven, wordt innovatie echter niet gestimuleerd. Er is immers minder ruimte voor eigen keuzes door degene die de activiteit verricht.