Maak kennis met de Omgevingswet
De Omgevingswet is de wet die alles regelt voor de ruimte waarin we wonen en werken: de leefomgeving. Deze nieuwe wet bundelt en vereenvoudigt de regels voor alles wat u buiten ziet, hoort en ruikt. De wet geldt voor alle Nederlandse inwoners, organisaties en bedrijven. De Omgevingswet is op 1 januari 2024 in werking getreden.
Om ervoor te zorgen dat onze leefomgeving een gezonde, veilige en prettig leefbare plek is, hebben we in Nederland veel regels gemaakt. Zowel voor inwoners als bedrijven. Die regels gaan onder andere over hoe we omgaan met natuur, milieu, bouwen en wonen. De Omgevingswet bundelt deze regels.
Wat betekent de Omgevingswet voor u?
U krijgt met de Omgevingswet te maken als u iets wilt veranderen in uw leefomgeving. Bijvoorbeeld als u plannen heeft om uw huis te verbouwen of als u als ondernemer een loods wilt laten plaatsen naast uw bedrijfspand.
U kunt ook met de Omgevingswet te maken krijgen als iemand anders iets wil veranderen in uw leefomgeving. Bijvoorbeeld als uw buren een garage willen neerzetten of als een bedrijf in de buurt het kantoor wil vergroten. De Omgevingswet biedt ruime mogelijkheden om uw mening te geven over een verandering in uw leefomgeving.
Waar u met vragen en verzoeken terechtkunt
Wie een aanvraag wil indienen of meer informatie zoekt over de leefomgeving en de Omgevingswet, kan op verschillende plekken terecht.
-
Inwoners gaan naar het Omgevingsloket voor het afhandelen van aanvragen en voor informatie over het omgevingsbeleid. Bijvoorbeeld over waterkwaliteit of geluidsnormen. Het Omgevingsloket is momenteel in ontwikkeling. Kijk op de website van uw eigen gemeente, waterschap of provincie om te zien hoe zij werken met de Omgevingswet.
-
Bedrijven kunnen de pagina Uitleg voor het bedrijfsleven op iplo.nl raadplegen. Daar staat waar zij informatie kunnen vinden over de Omgevingswet en het DSO. De pagina verwijst zowel naar informatie op iplo.nl als op andere websites.
-
Ambtenaren die zich voorbereiden op de komst van de Omgevingswet, kunnen terecht op aandeslagmetdeomgevingswet.nl.
-
Ambtenaren en anderen die vanuit hun beroep bezig zijn met omgevingsrecht, die inhoudelijke informatie zoeken over de Omgevingswet – inclusief alle regelgeving die bij de Omgevingswet hoort en het Digitaal Stelsel Omgevingswet – kunnen terecht bij Informatiepunt Leefomgeving (IPLO).
Hoe de Omgevingswet in de praktijk werkt
Inwoners en bedrijven kunnen terecht bij 1 loket: het Omgevingsloket. Hierin kunt u:
- op een kaart per locatie zien welke regels en beleid gelden voor uw huidige activiteiten en uw plannen
- zien of er vergunningen nodig zijn voor uw plannen en welke dat zijn
- zien of u uw plannen moet melden bij de overheid
- vergunningen aanvragen en meldingen indienen
- een overleg met de gemeente aanvragen
- zien welke meldingen en aanvragen u heeft gedaan en hoe ver het daarmee staat
Wat er met de Omgevingswet verandert
De Omgevingswet verandert op verschillende punten ten opzichte van de huidige regelgeving over de leefomgeving:
- Gemeenten leggen in hun omgevingsplannen niet alles meer tot in detail vast, zoals zij dat eerder wel deden in bestemmingsplannen. Hierdoor hebben inwoners en bedrijven meer ruimte om hun plannen uit te werken.
- De Omgevingswet maakt het mogelijk dat gemeenten de regels aanpassen aan plaatselijke wensen en omstandigheden. Zo kunnen zij oplossingen op maat bieden.
- De overheid bekijkt alle onderdelen van de leefomgeving meer in samenhang. Zij kijkt bijvoorbeeld tegelijkertijd naar thema's als energie, duurzaamheid en sociale effecten.
- De Omgevingswet zorgt ervoor dat de overheid sneller beslist op aanvragen.
- Vertrouwen is de basis: vertrouwen van de overheid in inwoners en bedrijven, vertrouwen van inwoners en bedrijven in de overheid, en vertrouwen tussen overheden onderling.
- De overheid biedt mensen die wonen en werken in een gebied, meer ruimte om mee te denken over plannen en projecten van de overheid (participatie). Vernieuwende ideeën hebben daardoor meer kans van slagen. Zo kunnen inwoners bijvoorbeeld van tevoren meedenken met de overheid en ontwikkelaars over grote bouwprojecten.
- Inwoners of bedrijven die een project willen starten, kunnen hierover in overleg gaan met de gemeente, voordat zij een aanvraag indienen. De gemeente controleert dan van tevoren of de plannen voldoen aan de regels en geeft advies over eventuele wijzigingen.
Uitvoering van de wet
Om de Omgevingswet uit te voeren, hebben overheden de beschikking over 6 'kerninstrumenten': de omgevingsvisie, het programma, decentrale regels, algemene rijksregels, de omgevingsvergunning en het projectbesluit. Hiermee kunnen zij beleid maken en uitvoeren.
Lees meer over de 6 kerninstrumenten van de Omgevingswet.