Gaasperdammertunnel Amsterdam

Op de A9 tussen de knooppunten Holendrecht en Diemen werkt Rijkswaterstaat sinds 2015 aan de langste landtunnel van Nederland: de Gaasperdammertunnel. Een oplossing waarmee het verkeer beter kan doorstromen en gelijktijdig de leefbaarheid naast de weg verbetert. Omwonenden en actiegroepen waren hier aanvankelijk niet allemaal even blij mee. Lammert Postma betrekt de omgeving en zorgt zo dat het project met voldoende draagvlak door kan gaan. Hiervoor kroop hij zelfs een paar keer achter de microfoon bij het Caribische Radio D'Leon.

Omgeving betrekken

Tussen de zomer van 2015 en april 2017 sloegen we in Amsterdam Zuid-Oost 10.000 heipalen de grond in. Sommige omwonenden hadden hierdoor 24 uur per dag geluidsoverlast. Toen ik met dit project begon, realiseerde ik me nog niet hoeveel impact zoiets heeft. Het eindresultaat is een moderne tunnel met een prachtig park erop. Natuurlijk hebben de omwonenden hier ook baat bij, maar dat is niet wat er op dat moment speelt. De overlast die de bouw met zich meebrengt is heel erg vervelend. Daarom stopten we 's nachts met heien en hebben we sommige buurtbewoners tijdelijk ander onderdak geboden. Verder gaat het er volgens mij vooral om dat ze zich serieus genomen voelen. En dat je iedereen betrekt bij waar je mee bezig bent.

Live op de radio

Daar komen we meteen bij mijn grootste uitdaging: de hele doelgroep bereiken en betrekken. Dus niet alleen de blanke mannen van middelbare leeftijd, die op informatieavonden afkomen. Op dit soort bijeenkomsten is het heel lastig om buurtbewoners van verschillende nationaliteiten te ontmoeten. Dat terwijl er in Amsterdam Zuid-Oost zoveel verschillende nationaliteiten te vinden zijn. Om ook de Surinaamse buurtbewoners te informeren over wat er allemaal speelt, probeerden we afgelopen jaar iets nieuws: een radio-uitzending bij Radio D'Leon op de zender CaribbeanFM. In het programma De Tweesprong interviewt presentator Iwan Leeuwin mij en andere gasten over de laatste ontwikkelingen. Bijvoorbeeld welke omleidingen er zijn. Maar ook hoe het ervoor staat met de bouw van de tunnel.

Op avontuur in de tunnel

En het werkt: op de Dag van de Bouw hadden we meer Surinaamse bezoekers dan ooit. En veel bezoekers die ik sprak, hadden mij op Radio D'Leon gehoord. Ook op het 0800-nummer voor vragen en klachten bellen meer verschillende mensen. Maar het blijft lastig, nog steeds is 80% blank en gepensioneerd. Verder organiseren we sinds kort rondleidingen in de tunnel. Voorheen fietsten we om de bouwplaats heen. Al meer dan 2.000 geïnteresseerden namen we mee op avontuur. Er is bijvoorbeeld heel veel te vertellen over de techniek. Zo is luchtventilatie een veelbesproken onderwerp. Waar gaan de uitlaatgassen heen? Tijdens de rondleiding kunnen we goed laten zien dat die uitlaatgassen de kant van het bedrijventerrein op worden geblazen en dat omwonenden daar dus geen last van hebben.

Buurbouw

Een andere mooie manier om de omgeving te betrekken is Buurbouw. Bij Buurbouw krijgen bewoners de mogelijkheid om een project aan te dragen waarbij Rijkswaterstaat en de aannemer helpen. We zorgden bijvoorbeeld voor huiswerkbegeleiding voor 150 leerlingen, die zich door de geluidsoverlast moeilijk konden concentreren. Zij haalden hun examens uiteindelijk bijna allemaal, mogelijk niet ondanks, maar dankzij de bouw van deze tunnel.

Gewoon aanbellen, maar onderschat het niet

Een persoonlijke aanpak is het beste. En dan nog het liefst telkens met dezelfde persoon. Zo belde ik bij buurtbewoners aan en hield ik daarna contact met ze. Dat werkte zo goed dat ik hier een volgende keer nog eerder mee zou beginnen. Alleen dan zou ik de lasten wel verdelen onder meerdere collega's. Het kost veel energie, dat moet je niet onderschatten. Sommige verhalen zijn me niet in de koude kleren gaan zitten.

Geen goed-nieuws-show

Een grote aanpassing aan de weg veroorzaakt overlast. Dat is gewoon zo, en moet je daarom niet onder stoelen of banken steken. Natuurlijk vinden wij dit zelf een heel gaaf project. Maar we hebben wel bij de bewoners vanaf het begin duidelijk gemaakt dat dit veel geluidsoverlast met zich mee zou brengen. Dat hielp bij de verwachtingen die omwonenden hadden, en daardoor viel het voor sommige mensen zelfs mee. Het is verleidelijk om alleen te communiceren hoe mooi het allemaal wel niet wordt, maar je moet ook de verhalen van tegenstanders durven te vertellen.