De aanwijzing van milieubelastende activiteiten in het Bal
Hoofdstuk 3 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) wijst per paragraaf een milieubelastende activiteit aan. Alleen voor die aangewezen activiteit gelden de regels uit de hoofdstukken 2 tot en met 5 van het Bal.
In het overzicht milieubelastende activiteiten per bedrijfstak staan alle milieubelastende activiteiten uit hoofdstuk 3 van het Bal bij elkaar. In een was-wordt-tabel staan de verschillen tussen Wm-inrichtingen en de milieubelastende activiteiten die het Bal aanwijst.
Kernactiviteit en functioneel ondersteunende activiteiten
In elke paragraaf van hoofdstuk 3 begint de aanwijzing met het omschrijven van een 'kernactiviteit': de aangewezen activiteit zelf. Veel activiteiten omvatten ook 'functioneel ondersteunende activiteiten' die die kernactiviteit ondersteunen. Samen zijn ze de milieubelastende activiteit waar de regels van de paragraaf voor gelden.
In het artikel met de aanwijzing van de milieubelastende activiteit staat of functioneel ondersteunende activiteiten onderdeel zijn van de milieubelastende activiteit.
Activiteiten die bedrijfstakken overstijgen, bestaan alleen uit een kernactiviteit.
De kernactiviteit
De kernactiviteit moet ruim worden opgevat. Zeker bij omvangrijk gedefinieerde activiteiten als een IPPC-installatie, een Seveso-inrichting of bepaalde defensieactiviteiten. Daarbij is het overgrote deel van de milieubelastende activiteiten in het bedrijf onderdeel van de kernactiviteit. Maar ook bij andere activiteiten is de kernactiviteit ruim. Als het onmogelijk om activiteit X uit te voeren zonder activiteit Y, dan is Y onderdeel van de kernactiviteit X. Enkele voorbeelden:
- De kernactiviteit bij de grafische industrie (paragraaf 3.4.10 Bal) is het bedrukken van materialen. Onderdeel van de kernactiviteit is bijvoorbeeld ook het opslaan van die materialen. Het is immers niet mogelijk om materialen te bedrukken zonder die materialen voor en na het drukproces op te slaan.
- De kernactiviteit tankstation (paragraaf 3.8.10 Bal) is het bieden van gelegenheid voor het tanken van voertuigen of werktuigen. Onderdeel van de kernactiviteit zijn de opslagtanks voor brandstoffen. Het is immers onmogelijk om een tankstation te hebben zonder opslagtanks.
- Bij de kernactiviteit opslagtank voor gassen (paragraaf 3.2.7 Bal) hoort ook het vullen en legen van die opslagtanks. Hetzelfde geldt voor het laden en lossen bij alle andere opslagactiviteiten.
- Bij de kernactiviteit natte koeltoren (paragraaf 3.2.2 Bal) hoort ook het lozen van afvalwater van die koeltoren.
Functioneel ondersteunende activiteiten
Functioneel ondersteunende activiteiten zijn milieubelastende activiteiten op dezelfde locatie, die de functie van de kernactiviteit ondersteunen. Ook activiteiten die niet in hoofdstuk 3 of 4 van het Bal staan, kunnen een functioneel ondersteunende activiteit zijn.
Activiteiten die de kernactiviteit functioneel ondersteunen, zijn bijvoorbeeld:
- bepaalde activiteiten die hoofdstuk 3 in een andere paragraaf ook aanwijst als milieubelastende activiteit (bijvoorbeeld: windturbine, stookinstallatie)
- activiteiten waarvoor het Bal geen specifieke regels stelt (winkel, parkeerplaats), zodat alleen de specifieke zorgplicht geldt
Functioneel ondersteunende activiteiten zouden er zonder de kernactiviteit niet zijn. Denk aan technische ondersteuning van de kernactiviteit. Ook facilitaire voorzieningen, zoals een administratiekantoor, bezoekersruimte of showroom, kunnen functioneel ondersteunende activiteiten zijn. Het gaat om functionele ondersteuning in brede zin.
Een activiteit die de functie van de kernactiviteit niet ondersteunt, is geen functioneel ondersteunende activiteit. Denk aan een veehouder die een schuur verhuurt voor de opslag van caravans. Het verhuren van caravans helpt niet bij het houden van vee, dus het is geen functioneel ondersteunende activiteit. Het feit dat twee activiteiten in hetzelfde pand zitten of gebruikmaken van dezelfde technische voorzieningen, maakt niet dat de een de functie van de ander ondersteunt.
Degene die de kernactiviteit verricht heeft altijd zeggenschap over een functioneel ondersteunende activiteit. Hij zou bijvoorbeeld de functioneel ondersteunende activiteit kunnen stilleggen.
Activiteiten die bij meerdere kernactiviteiten horen
In de praktijk kan het gebeuren dat een milieubelastende activiteit bij meerdere kernactiviteiten hoort. Wij hebben een casus gemaakt om deze situatie wat te verhelderen.
Uitzonderingen op de aanwijzing
Bij de meeste aanwijzingen van milieubelastende activiteiten staan ook uitzonderingen. De paragraaf, inclusief de richtingaanwijzer, is niet van toepassing op die uitzonderingen. Denk aan uitzonderingen voor activiteiten die alleen plaatsvinden tijdens een bouwactiviteit, bij een huishouden of voor educatieve doelen.
De uitzondering geldt alleen voor de paragraaf, niet voor het hele Bal. Een activiteit die de ene paragraaf in hoofdstuk 3 uitzondert, kan alsnog wel onder een andere paragraaf van hoofdstuk 3 vallen.
Consequentie van de aanwijzing
Als een activiteit onder de aanwijzing van een paragraaf van hoofdstuk 3 valt, dan gelden:
- de specifieke zorgplicht
- de afdeling over ongewone voorvallen
- de in de paragraaf aangewezen vergunningplicht
- de inhoudelijke regels van hoofdstuk 4 en 5 van het Bal waar hoofdstuk 3 naar verwijst (de richtingaanwijzer van de paragraaf)
- de plicht om gegevens en bescheiden aan te leveren
Het kan voorkomen dat een activiteit of een deel daarvan ook onder de omschrijving in een andere paragraaf valt. In dat geval gelden de verplichtingen van beide paragrafen. Zo komen vaak activiteiten die bedrijfstakken overstijgen voor naast een andere paragraaf.
Bij de complexe bedrijven werkt dit net anders. Artikel 3.49 regelt dat de richtingaanwijzers en de artikelen over het verstrekken van gegevens en bescheiden uit paragrafen voor andere bedrijfstakken niet van toepassing zijn. De complexe bedrijven moeten voldoen aan de 'eigen' richtingaanwijzer en eventuele regels voor activiteiten die bedrijfstakken overstijgen.