Hoe is de Omgevingswet tot stand gekomen
De regering geeft in 2011 de eerste aanzet voor het ontwikkelen van de Omgevingswet. De Omgevingswet bundelt de regelgeving over de fysieke leefomgeving.
Basis van het stelsel van de Omgevingswet
De basis van het stelsel van de Omgevingswet bestaat uit de Omgevingswet, 4 Algemene Maatregelen van Bestuur en de Omgevingsregeling:
- Omgevingswet
- Wet van 23 maart 2016, houdende regels over het beschermen en benutten van de fysieke leefomgeving (Omgevingswet), Staatsblad 2016 - 156
- Memorie van toelichting bij het wetsvoorstel Omgevingswet
- Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB)
- Omgevingsbesluit, Staatsblad 2018 - 290
- Besluit bouwwerken leefomgeving, Staatsblad 2018 - 291
- Besluit kwaliteit leefomgeving, Staatsblad 2018 - 292
- Besluit activiteiten leefomgeving, Staatsblad 2018 - 293
- Omgevingsregeling, Staatscourant 2019 - 56288
Invoering en aanvulling van het stelsel Omgevingswet
De inwerkingtreding van de Omgevingswet wordt geregeld via het invoeringsspoor. Het invoeringsspoor regelt de wijziging en intrekking van bestaande wetten, besluiten en regelingen. Ook regelt het invoeringsspoor de overgang van bestaande naar nieuwe regelgeving. Het invoeringsspoor bestaat uit:
- de Invoeringswet Omgevingswet
- het Invoeringsbesluit Omgevingswet
- de Invoeringsregeling Omgevingswet
Bij de start van de ontwikkeling van de Omgevingswet waren wijzigingen in voorbereiding op 4 beleidsterreinen, te weten bodem, geluid, natuur en grondeigendom. Via zogenoemde aanvullingssporen zijn ze verwerkt in het stelsel van de Omgevingswet. Ieder aanvullingsspoor bestaat uit:
- een Aanvullingswet
- een Aanvullingsbesluit
- een Aanvullingsregeling
Lees meer op:
- Invoeringsspoor Omgevingswet
- Aanvullingsspoor bodem Omgevingswet
- Aanvullingsspoor geluid Omgevingswet
- Aanvullingsspoor natuur Omgevingswet
- Aanvullingsspoor grondeigendom Omgevingswet
Vangnetregeling Omgevingswet
De Vangnetregeling Omgevingswet (initiële regeling, Stcrt. 2023, 32876 en wijziging van de regeling, Stcrt. 2024, 17658) vult de Invoeringswet Omgevingswet, hoofdstuk 22 van de Omgevingswet en de Aanvullingswetten geluid en grondeigendom aan met het oog op een goede invoering van de Omgevingswet.
De wettelijke basis voor de Vangnetregeling is artikel 5.1, lid 3, van de Invoeringswet Omgevingswet. Dit artikel geeft de mogelijkheid om met een ministeriële regeling onvolkomenheden in de Invoeringswet Omgevingswet en de 4 Aanvullingswetten (geluid, bodem, natuur, grondeigendom) te repareren.
Onderwerpen
Bij inwerkingtreding van de Omgevingswet en ook in de periode daarna, bleek het nodig om voor de volgende onderwerpen aanvullende regels te stellen:
-
- aanvulling artikel 2.2 – wijzingen Wet luchtvaart
- aanvulling artikel 2.3 – wijziging artikel 7.235 Burgerlijk Wetboek
- aanvulling artikel 2.7 – specificering leidingen en hulpmiddelen
- aanvulling artikel 2.53 – wijziging Wet waardering onroerende zaken
- aanvulling artikel 4.4, – overgangsrecht lopende procedures hemelwaterverordeningen
- aanvulling artikelen 4.6 en 4.13 – overgangsbepalingen exploitatieplannen
- aanvulling artikel 4.6 – toepasselijkheid oude recht
- aanvulling paragraaf 4.3.11 – aanvragen vergunningen onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht
- afwijking artikel 4.110 – ruimtelijke ontheffing Rijk
- aanvulling paragraaf 4.3.19 – overgangsbepaling Woningwet voorschriften bouwverordening bouwen op verontreinigde bodem
- Hoofdstuk 22 Omgevingswet
-
geen rechtsgevolg vernummering bruidsschat (artikel 2.1a Vangnetregeling)
-
aanvulling artikel 22.27 – situering vergunningvrije erf- en perceelafscheidingen
-
aanvulling artikel 22.33 – specifieke beoordelingsregel aanvraag binnenplanse omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit bouwwerken bij ruimtelijk plan in procedure
-
aanvulling artikel 22.39 – activiteit niet van rechtswege in overeenstemming met tijdelijke deel omgevingsplan
-
aanvulling artikel 22.55 – geluidsregels niet van toepassing op hoogspanningsverbindingen
- aanvulling artikel 22.61a – gegevens en bescheiden voor activiteiten op een industrieterrein waarvoor geluidproductieplafonds zijn vastgesteld
-
aanvulling artikel 22.278 – specifieke beoordelingsregel omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit uitvoeren van een werk, niet zijnde bouwwerk, of werkzaamheid, bij ruimtelijk plan in procedure
-
- Aanvullingswet geluid Omgevingswet
-
aanvulling artikelen 3.5 en 3.6 – berekenen gecumuleerd geluid bij samenloop oud en nieuw recht
-
- Aanvullingswet grondeigendom Omgevingswet
-
aanvulling artikel 4.2 – geldingsduur onherroepelijke voorkeursrechten op grond van bestemmingsplan of inpassingsplan
-
aanvulling artikel 4.6 – lijst der geldelijke regelingen geldt als besluit geldelijke regelingen
-
Verwerken in structurele regeling door wetsvoorstel
De aanvullende regels van de Vangnetregeling gelden naast de regels uit de aangevulde wetten tot het moment waarop is voorzien in een wetsvoorstel om een structurele regeling te bieden. De Vangnetregeling wordt niet ontsloten via het onderdeel Regels op de kaart van het Omgevingsloket.
Verwerken in het omgevingsplan
De Vangnetregeling bevat regels die aanvullend zijn op de bruidsschatregels in hoofdstuk 22 van het omgevingsplan van gemeenten. De regels gelden van rechtswege naast de bruidsschat omgevingsplan. Ze wijzigen het omgevingsplan niet en zijn niet zichtbaar in het onderdeel Regels op de kaart van het Omgevingsloket.
Zodra u de regels van de bruidsschat waarop de aanvullingen van de Vangnetregeling op aanhaken, laat opgaan in het nieuwe deel van het omgevingsplan, betrekt u daar ook de aanvullingen van de Vangnetregeling bij.
Heeft u bruidsschatregels waar de Vangnetregeling op aangrijpt, al gewijzigd zonder rekening te houden met de aanvullingen van de Vangnetregeling? Controleer dan of de aanvullingen reden zijn om uw eerdere wijzigingen aan te vullen of aan te passen. Heeft u dit al gedaan voor de initiële Vangnetregeling, doe dit dan nu ook voor de wijziging van de Vangnetregeling
Gaat u op korte termijn, de bruidsschatregels waar de Vangnetregeling op aangrijpt, nog niet omzetten naar eigen regels in het nieuwe deel van het omgevingsplan? Dan adviseren we u om, als tijdelijke oplossing, de aanvullingen ongewijzigd toe te voegen aan hoofdstuk 22 van het omgevingsplan bij de artikelen waar de Vangnetregeling op aangrijpt. Heeft u dit al gedaan voor de initiële Vangnetregeling, doe dit dan nu ook voor de wijziging van de Vangnetregeling.
Zowel het omzetten naar eigen omgevingsplanregels als het ongewijzigd toevoegen aan hoofdstuk 22 is een wijziging van het omgevingsplan. Op de website van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en Veelgestelde vragen omgevingsplan leest u hier meer informatie over.