Milieuverklaring bodemkwaliteit
De milieuverklaring bodemkwaliteit is het bewijsmiddel voor de milieuhygiënische kwaliteit van een partij bouwstoffen, grond, baggerspecie, mijnsteen of vermengde mijnsteen, of van de (water)bodem. De milieuverklaring bodemkwaliteit wordt afgegeven door of in opdracht van de producent, ontdoener of eigenaar van de partij of locatie. Er zijn 5 typen milieuverklaringen bodemkwaliteit.
Wat is de milieuverklaring bodemkwaliteit
De milieuverklaring bodemkwaliteit is een schriftelijke verklaring over de milieuhygiënische kwaliteit van een partij bouwstof, grond, baggerspecie, mijnsteen of vermengde mijnsteen of de (water)bodem. De verklaring is afgegeven op grond van het Besluit bodemkwaliteit (Bbk). De verklaring is een wettig bewijsmiddel om aan te tonen dat aan de kwaliteitseisen is voldaan, behalve als sprake is van bewijs van onjuistheid of onvolledigheid. In het Bbk staan in hoofdstuk 2A regels voor de afgifte van milieuverklaringen bodemkwaliteit. De uitwerking van deze regels staat in de Regeling bodemkwaliteit 2022.
Een milieuverklaring bodemkwaliteit dient als bewijsmiddel dat de partij de daarin aangegeven kwaliteit heeft. Een milieuverklaring bodemkwaliteit is noodzakelijk om de partij te mogen toepassen overeenkomstig het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). Daarmee geeft een milieuverklaring bodemkwaliteit de partij waarde in het economisch verkeer. De milieuverklaring bodemkwaliteit koppelt de informatie over de kwaliteit van de partij aan de onderzoeken en informatie die daaraan ten grondslag liggen. Dit kunnen een partijkeuring, (water)bodemonderzoek, (water)bodemkwaliteitskaart, productcertificaat of fabrikant-eigen-verklaring zijn.
Gebruik van de milieuverklaring bodemkwaliteit
De milieuverklaring bodemkwaliteit geeft de milieuhygiënische kwaliteit weer van een partij bouwstof, grond of baggerspecie, mijnsteen of vermengd mijnsteen of de (water)bodem:
- Milieuverklaring bodemkwaliteit voor bouwstoffen
- Milieuverklaring bodemkwaliteit voor grond, baggerspecie en de ontvangende (water)bodem
- Milieuverklaringen bodemkwaliteit voor mijnsteen of vermengde mijnsteen
De milieuverklaring bodemkwaliteit dient als bewijsmiddel voor de kwaliteit van toe te passen bouwstoffen, grond, baggerspecie, mijnsteen of vermengde mijnsteen, of de (water)bodem. Dat is nodig bij de volgende milieubelastende activiteiten onder het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal):
- toepassen van bouwstoffen
- toepassen van grond of baggerspecie
- toepassen van mijnsteen of vermengde mijnsteen
Typen milieuverklaringen bodemkwaliteit
Er zijn 5 verschillende milieuverklaringen bodemkwaliteit. De tabel geeft aan welk type milieuverklaring bodemkwaliteit gebruikt kan worden om de kwaliteit aan te tonen van een partij bouwstof, grond, baggerspecie, mijnsteen of vermengde mijnsteen of van de ontvangende (water)bodem.
Onderwerp van de milieu-verklaring | 1: Verklaring op grond van partijkeuring | 2: Erkende kwaliteitsverklaring | 3: Fabrikant-eigenverklaring | 4: Verklaring op grond van een (water)bodemonderzoek | 5: Verklaring op grond van een (water)bodemkwaliteitskaart |
---|---|---|---|---|---|
Bouwstof | Ja | Ja | Ja | Nee | Nee |
Grond | Ja | Ja | Ja | Ja (alleen voor de onderzoeksstrategieën TOETS-S, TOETS-S-GR en KEU-I-HE) | Ja |
Baggerspecie | Ja | Ja | Ja | Ja | Ja |
Mijnsteen of vermengde mijnsteen | Ja | Ja | Nee | Ja | Nee |
Ontvangende (water)Bodem | Nee | Nee | Nee | Ja | Ja |
Verantwoordelijkheid afgifte milieuverklaring bodemkwaliteit
De Rbk 2022 schrijft niet voor ieder type milieuverklaring bodemkwaliteit voor wie deze mag afgeven en mag opstellen en ondertekenen. Bij de milieuverklaring op grond van een erkende kwaliteitsverklaring en op grond van de fabrikant-eigenverklaring ligt die verantwoordelijkheid bij de producent van het product. Bij afname van een product geeft de producent van het product een milieuverklaring bodemkwaliteit en afleverbon aan de afnemer.
Bij de andere typen milieuverklaringen bodemkwaliteit mag iedereen de milieuverklaring bodemkwaliteit afgeven. Het ligt echter voor de hand dat de ontdoener of de eigenaar of iemand die in opdracht daarvoor werkt de milieuverklaring bodemkwaliteit afgeeft. Of in het geval van de ontvangende (water)bodem de eigenaar van een locatie of iemand die in opdracht daarvoor werkt.
Hoofdstuk 3 van het algemene deel van de toelichting van de Rbk 2022 geeft nadere uitleg over de milieuverklaring bodemkwaliteit. Paragraaf 3.1 geeft algemene uitleg en toelichting over de verantwoordelijkheden. In paragraaf 3.2 staat per milieuverklaring in een tabel wie waarvoor verantwoordelijk is. De paragrafen 3.3 t/m 3.7 gaan dieper in op de afzonderlijke milieuverklaringen. Artikel 1.2 en de bijbehorende artikelsgewijze toelichting gaat nader in op de verantwoordelijkheden van degenen tot wie de regels zijn gericht, waaronder ook die over degene die de milieuverklaring afgeeft.
Relatie met de erkenningsplicht
Een erkenning voor de afgifte van een milieuverklaring bodemkwaliteit zelf is niet altijd vereist. Dit verschilt per type milieuverklaring. De tabel laat zien bij welke milieuverklaringen een erkenning een vereiste is. En voor welk onderdeel (veldwerk, monsterneming, analyse, vervaardigen van producten, samenvoegen van partijen of het afgeven van de milieuverklaring).
Werkzaamheden waarvoor erkenning is voorgeschreven | 1: Verklaring op grond van partijkeuring | 2: Erkende kwaliteitsverklaring | 3: Fabrikant-eigenverklaring | 4: Verklaring op grond van bodemonderzoek | 5: Verklaring op grond van bodemkwaliteitskaart |
---|---|---|---|---|---|
Veldwerk bij bodemonderzoek | N.v.t. | N.v.t. | N.v.t. | Ja | N.v.t. (wel voor het maken van de bodemkwaliteitskaart) |
Monsterneming bij partijkeuringen | Ja | Ja | Nee (wel voor het toelatingsonderzoek) | N.v.t. | N.v.t. |
Analyse bij partijkeuringen van bouwstoffen, grond of baggerspecie | Ja | Ja | Nee (wel voor het toelatingsonderzoek) | N.v.t. | N.v.t. |
Analyse bij bodemonderzoek | N.v.t. | N.v.t. | N.v.t. | Ja | N.v.t. (wel voor het maken van de bodemkwaliteitskaart) |
Produceren van een producttype bouwstoffen, grond of baggerspecie op basis van een productcertificaat | N.v.t. | Ja | Nee | N.v.t. | N.v.t. |
Samenvoegen van partijen grond of baggerspecie | N.v.t. | Ja | N.v.t. | N.v.t. |
N.v.t. |
Toelichting bij bodemkwaliteitskaart en toelatingsonderzoek
- Bij een toelatingsonderzoek voor een erkende kwaliteitsverklaring of fabrikant-eigenverklaring en verificatiekeuringen bij een erkende kwaliteitsverklaring geldt: de monsterneming, voorbehandeling en analyse voor de partijkeuringen die horen bij het toelatingsonderzoek en de verificatiekeuringen moeten door erkende organisaties gebeuren (BRL/AS SIKB 1000 en AP04).
- Bij het maken van een bodemkwaliteitskaart wordt gebruik gemaakt van analyseresultaten uit (eerder uitgevoerd) bodemonderzoek. Voor het bodemonderzoek geldt wel een erkenningsplicht voor het veldwerk en de analyse.
Individueel onderzoek of productverklaring
Het stelsel van milieuverklaringen bodemkwaliteit heeft als vertrekpunt een individueel onderzoek (een partijkeuring of bodemonderzoek) van een partij bouwstoffen, grond of baggerspecie. Dat is om na te gaan of de partij aan de toepasselijke kwaliteitseisen voldoet. En, of de partij voor een milieuverklaring bodemkwaliteit in aanmerking komt. Een milieuverklaring bodemkwaliteit is vereist om de partij volgens het Bal te mogen toepassen. Zij dient als bewijsmiddel om aan te tonen dat de partij voldoet aan de kwaliteitseisen uit het Bal. Met een individueel onderzoek kan een verklaring op grond van een partijkeuring, of een verklaring op grond van een bodemonderzoek, worden afgegeven.
De andere verklaringen zijn ontwikkeld om de onderzoekslasten, kosten, tijdverlies en administratieve lasten te verminderen. Dit gebeurt met name doordat niet voor elke vervaardigde partij een individueel onderzoek vereist is als er voldoende waarborgen zijn dat alle partijen aan de kwaliteitseisen voldoen. Er kan dan een erkende kwaliteitsverklaring of fabrikant-eigenverklaring worden verleend.
Deze verklaringen gelden voor alle partijen die met dezelfde grondstoffen, op dezelfde wijze en onder dezelfde omstandigheden worden gemaakt. In een voorafgaand toelatingsonderzoek is nagegaan of daarvoor voldoende waarborgen bestaan. In feite zijn dit productverklaringen.