Technische documentatie CIMLK

De structuur en werking van het Centraal Instrument Monitoring Luchtkwaliteit is vastgelegd in technische documentatie en in het Informatiemodel Monitoring Luchtkwaliteit.

Inhoud

Informatiemodel Monitoring Luchtkwaliteit

Het Informatiemodel Monitoring Luchtkwaliteit (IMLK) beschrijft en ondersteunt de uitwisseling van gegevens met het CIMLK. Het standaardiseert de structuur en betekenis van de gegevens die het CIMLK ontvangt en verstrekt. Het model voldoet aan de landelijke standaarden zoals het Metamodel voor Informatiemodellering (MIM) en NEN3610.

In het informatiemodel vindt u onder meer:

de namen van de attributen en objecten
wat een gegeven precies betekent en aan welke regels het moet voldoen
hoe een gegeven zich verhoudt tot andere gegevens
de structuur van de gegevens en de onderlinge relaties
de mogelijke waarden die een gegeven kan aannemen

NEN3610-identificatie

Het CIMLK sluit aan bij de NEN3610:2022-standaard voor informatiemodellering. Het belangrijkste dat u hiervan moet weten, is dat in het CIMLK elk geo-object een eigenaar heeft en een unieke identificatie. Alleen de eigenaar van het object kan de gegevens van dat object wijzigen. De identificatie bestaat in het CIMLK uit:

het KVK-nummer van de eigenaar van het object (gemeente, provincie, Rijkswaterstaat)
een underscore (_)
een eigen unieke identificatie van de eigenaar

Dit levert in het CIMLK bijvoorbeeld de volgende identificatie op: 34362354_8757.

Versiebeheer van het geo-object

Naast de attributen voor het identificeren zijn er attributen voor het beschrijven van een versie van een object. In NEN3610 zijn ze onderdeel van het objecttype Registratie:

'versie': versieaanduiding van een informatieobject
'tijdstipRegistratie': tijdsaanduiding van het moment waarop deze versie van het informatieobject is opgenomen in de registratie

Alle gegevens in het informatiemodel zijn gelinkt aan een specifieke monitoringsronde en een specifiek monitoringsjaar. Het versienummer zorgt ervoor dat de objecten over de monitoringsrondes en monitoringsjaren heen een unieke aanduiding hebben. Het versienummer heeft de volgende opbouw: <monitoringsronde>_<monitoringsjaar>.

Het attribuut tijdstipRegistratie wordt geautomatiseerd gevuld door het CIMLK.

Uitwisselbestanden

De inhoud van het informatiemodel is vertaald naar uitwisselbestanden voor wegverkeer, veehouderijen en rekenresultaten. Voor de uitwisseling van de gegevens zijn uitwisselbestanden ontworpen in CSV-formaat en in Shapefile-formaat. Voor veehouderijen is alleen het CSV-formaat beschikbaar.

Het informatiemodel heeft een hiërarchische structuur en is leidend in het beschrijven van de gegevenselementen. De CSV- en Shapefile-bestanden ondersteunen geen hiërarchische structuur en zijn feitelijk platte bestanden (zonder niveaus). De gegevens van meerdere objecttypen zijn gebundeld in 1 type uitwisselbestand, en het rekenpunt en de overdrachtslijn staan op 1 regel.

De uitwisselbestanden kunt u ook gebruiken voor een eigen berekening met de Rekentool luchtkwaliteit.

Kolomnamen in camelCase

De kolomnamen zijn in het informatiemodel volgens de camelCase-methode geschreven. Een nieuw woord in de samenstelling begint met een hoofdletter. Voorbeeld: tijdstipRegistratie.

In het CSV-bestand gebruikt u deze naamgeving ook, maar hoeft dit niet camelCase te zijn.
De Shapefile heeft een beperking van 10 karakters voor de kolomnamen. Hiervoor zijn in het CIMLK speciaal korte kolomnamen gemaakt.

Berekenen van de concentratie

In het berekenen van de concentraties worden alle objecten meegenomen die invloed hebben op:

de verspreiding van de emissies van de emissieobjecten, zoals meteorologie, terreinruwheid en emissiefactoren
de grootschalige concentratie voor de locatie (rekenpunt), zoals de grootschalige concentraties Nederland
de correctiegebieden en relevante maatregelen

Het resultaat van een berekening is de jaargemiddelde concentratie per stof op de rekenpunten die in het CIMLK aangegeven zijn. Voor PM₁₀ worden ook het aantal overschrijdingsdagen berekend.

Privacyregels in het CIMLK

Het CIMLK bewaart geen gegevens van gebruikers of bezoekers, ook geen e-mailadressen. Voor het inloggen in het CIMLK is eHerkenning nodig. De noodzakelijke gegevens daarvoor bewaren de leveranciers van eHerkenning en niet het CIMLK.

Voor het downloaden van gegevens uit het CIMLK of het maken van een berekening met de Rekentool luchtkwaliteit moet u wel uw e-mailadres opgeven. Het CIMLK en de Rekentool kunnen de data of rekenresultaten dan naar u toe sturen. Het CIMLK gebruikt dit e-mailadres eenmalig en bewaart het adres maximaal zolang als voor dit doel noodzakelijk is.

Het CIMLK is openbaar toegankelijk

De vastgestelde gegevens, objecten en rekenresultaten in het CIMLK zijn openbaar. Dit betekent dat iedereen de gegevens en resultaten mag inzien en desgewenst mag downloaden voor eigen gebruik.

Elk voorjaar vernieuwen de wegbeheerders tijdens de monitoringsronde de gegevens in het CIMLK. Deze nieuwe gegevens en de nieuwe rekenresultaten zijn dan nog niet openbaar. Wilt u die inzien of downloaden dan moet u inloggen met eHerkenning. Aan het einde van de monitoringsronde worden ook deze nieuwe gegevens openbaar. Overigens zijn alle gegevens achter de inlog voor iedereen met een inlogaccount te bekijken en te downloaden.

Algemene en grootschalige invoergegevens

De algemene grootschalige gegevens, zoals de achtergrondconcentraties en meteorologische gegevens, staan ook in de database van het CIMLK. Alleen het RIVM kan deze gegevens in het CIMLK aanpassen. De algemene gegevens kunt u niet in het CIMLK bekijken. Deze gegevens staan op de website van de Rijksoverheid.

Coördinaatreferentiesysteem

De coördinaten van de geografische objecten in het CIMLK moeten in het Rijksdriehoekstelsel staan. Dit is het in Nederland gebruikelijke CRS RD New (EPSG:28992). Lees meer op de pagina Coördinatenstelsel voor vaststellen luchtkwaliteit.

Grootschalige concentratie

De minister van Infrastructuur en Waterstaat stelt jaarlijks de Grootschalige Concentratiekaart Nederland (GCN) en bijbehorende dubbeltellingscorrectie op 1x1 km² vast.

Dubbeltelling ontstaat als de lokale invloed van een bestaand object apart wordt berekend en bij de grootschalige concentratie wordt opgeteld. In het CIMLK en de Rekentool luchtkwaliteit worden de veehouderijbijdrage en de wegverkeersbijdrage bij de grootschalige concentratie opgeteld. Dit zorgt voor dubbeltellingen, omdat de concentratiebijdrage van de veehouderijsector en de sector verkeer en vervoer al is meegenomen in de berekening van de grootschalige concentraties. Het CIMLK en de Rekentool luchtkwaliteit corrigeren altijd automatisch voor deze dubbeltelling.

Meteorologie

Meteorologische gegevens zijn onder meer de windrichting, windsnelheid, temperatuur en de hoeveelheid bewolking. De minister van Infrastructuur en Waterstaat stelt deze gegevens jaarlijks vast.

Ruwheid

De verspreiding van luchtverontreinigende stoffen tussen het emissieobject en de receptor wordt onder andere beïnvloed door de ruwheid van het landoppervlak. De verspreiding over het open veld is heel anders dan die over een bosgebied of in een stad. De minister van Infrastructuur en Waterstaat stelt jaarlijks de ruwheidskaart vast.

Emissiefactor

Voor emissies van verkeer worden emissiefactoren in gram per voertuigtype per kilometer (g/km) weergegeven. Voor emissies van veehouderijen is dit gram per dier per jaar (g/dier/jaar). De emissiefactoren worden jaarlijks vastgesteld door de minister van Infrastructuur en Waterstaat.

Meer informatie

Documentatie op cimlk.nl