IPLO Uitgelicht april 2024

Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)

Wat valt onder een milieubelastende activiteit?

Wat valt nu wel en niet onder een milieubelastende activiteit? En wat hoort bij een vergunningplicht voor een milieubelastende activiteit en wat niet? Het zijn momenteel veel gehoorde vragen bij de IPLO-helpdesk.

Het valt op dat het voor de praktijk vaak nog lastig blijkt om te bepalen wat hoort bij een kernactiviteit, wat een functioneel ondersteunende activiteit is en wat onderdeel is van het begrip installatie (zie ook de vraag van de maand). Uitleg over milieubelastende activiteiten vind u op de pagina De aanwijzing van milieubelastende activiteiten in het Bal.

Bodem

Soms meer gegevens opgevraagd dan nodig

Het bevoegd gezag vraagt bij het controleren van bodemmeldingen soms om meer gegevens dan nodig is volgens de regels. Dat blijkt uit vragen die wij hierover krijgen. Bijvoorbeeld over situaties waarin het bevoegd gezag bij het toepassen van schone grond naar de milieuverklaring vraagt. Terwijl juist voor schone grond een uitzondering bestaat waarbij de milieuverklaring niet nodig is.

Verzoeken om extra gegevens aan te leveren leiden soms tot irritatie bij de melders. Een enkele keer zorgt het ervoor dat zij voortaan niet meer gaan melden. Het bedrijfsleven wil echter dat meer tijd wordt besteed aan toezicht in het veld. Vooral ook gericht op activiteiten die ten onrechte niet gemeld worden. Tegelijkertijd vragen overheden ook terecht naar bepaalde gegevens die essentieel zijn voor toezicht. Op deze punten gaat het ministerie de regelgeving aanpassen, bijvoorbeeld voor gesloten bodemenergiesystemen en het opslaan van grond.

Op de pagina Melden van bodemactiviteiten vindt u meer informatie hierover. In de Wegwijzer bodem in de Omgevingswet staat uitleg over risicogericht toezichthouden.

Wijzigen van eerder gemelde gegevens

Bij bodemactiviteiten zoals graven en toepassen van grond, komt het vaak voor dat eerder gemelde gegevens wijzigen. Bijvoorbeeld de startdatum of hoeveelheden. IPLO krijgt dan de vraag hoe men eerder gedane meldingen kan wijzigen.

Een melding in het Omgevingsloket is echter niet zomaar te wijzigen. Daarvoor moet men een nieuwe melding doen. Meer informatie daarover vindt u op de website onder de veelgestelde vraag Hoe kan een wijziging van een melding of informatieplicht aan het bevoegd gezag doorgegeven worden?

Vragen over instrument toevalsvondst bodem

Adviesbureaus, gemeenten en omgevingsdiensten benaderen IPLO over het instrument toevalsvondst bodem. Ze willen weten of bij ieder bodemonderzoek een risicobeoordeling nodig is met Sanscrit 3.0. En of bij overschrijding van de waarden een saneringsplicht geldt. Dit is echter niet altijd het geval.

Er bestaan misverstanden over het instrument toevalsvondst bodem. Op de webpagina Toevalsvondst in de bodem worden het doel en de werking hiervan uitgelegd.

Bouw

Vragen van inwoners over vergunningvrij bouwen en verduurzaming

Tot 1 januari konden inwoners terecht bij de voormalige Helpdesk Bouwregelgeving. IPLO heeft de taken van deze helpdesk deels overgenomen. Hoewel onder de Omgevingswet veel meer lokaal wordt geregeld, kunnen zij bij ons terecht met vragen over landelijk geldende bouwregels.

Voor het volledige verhaal over hun situatie kunnen inwoners bij hun eigen gemeente terecht. Ook verwijzen wij veel inwoners naar de Vergunningcheck binnen het loket. Inwoners wilden in april vooral meer weten over vergunningvrij bouwen en verduurzaming van hun woning. In sommige situaties volstond een verwijzing naar informatie op onze website. Bijvoorbeeld naar een van de onderwerpen onder Bouwen zonder vergunning en melding.

Doorverwijzing naar gemeente bij vragen

Inwoners denken vaak dat de IPLO-helpdesk ook kan helpen bij lokale problemen, zoals overlast veroorzaakt door buren. IPLO legt echter alleen de landelijke wet- en regelgeving uit. Sinds de inwerkingtreding van de Omgevingswet moeten inwoners voor vraagstukken over lokale situaties bij hun lokale gezag zijn. Daarom verwijzen we inwoners in veel gevallen door naar hun gemeente.

Onze medewerkers verwijzen ook regelmatig door naar de Vergunningcheck in het Omgevingsloket. Inwoners kunnen daar zowel de Vergunningcheck doen als een vergunningaanvraag indienen. Voor vragen over een vergunningaanvraag kunnen zij terecht bij hun gemeente.

Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO)

Minder vragen over DSO

Het aantal behandelde DSO-meldingen daalt. Vooral in de subcategorie 'aanvragen en melden'. Gebruikers lijken gewend te raken aan de werking van het loket. Ze maken steeds meer gebruik van het DSO in plaats van het OLO en AIM, die per 1 juli 2024 niet meer beschikbaar zijn.

Aantal vragen van bedrijven meest gedaald

Bij de doelgroepen zien we dat het aantal vragen van bedrijven het sterkst daalde. Dit is opvallend, omdat het aantal vragen van deze doelgroep de afgelopen maanden juist steeg.

Een mogelijke verklaring is dat er in april een release van het DSO uitkwam met een aantal functionele wijzigingen. Deze release heeft een aantal problemen opgelost en wensen doorgevoerd waar initiatiefnemers tegenaan liepen.

Energiebesparing

IPLO deelt kennis over Erkende Maatregelen Lijst (EML)

Door intensivering van toezicht en handhaving op de energiebesparingsplicht komen toezichthouders nu vaker bij bedrijven. Zij zien waar energiebesparende maatregelen mogelijk zijn. Alleen hebben zij niet altijd voldoende technische kennis van de EML-maatregelen om aan te geven of toepassing mogelijk is. Om hierin te voorzien, organiseerde IPLO enkele technische webinars.

Vragen over verantwoordelijke voor energiebesparingsplicht en informatieplicht

Er ontstaan problemen bij het aanschrijven van de verantwoordelijke persoon voor de energiebesparingsplicht en de informatieplicht. Dat komt doordat het begrip 'drijver van de inrichting' niet meer bestaat én doordat een splitsing is gemaakt tussen processen, faciliteiten en gebouwen.

Als het gaat om processen en faciliteiten wordt de uitvoerder van de milieubelastende activiteit (mba) aangeschreven. Als het gaat om gebouwgebonden maatregelen wordt de eigenaar van het gebouw aangeschreven. Maar wat als er bijvoorbeeld een contract is tussen beide partijen? Wie is er dan verantwoordelijk?

Belangrijk is dat degene wordt aangeschreven die bij machte is om de overtreding ongedaan te maken. Hoe het precies zit, wordt uitgelegd op de pagina Plicht ter verduurzaming van het energieverbruik.

Energieverbruik in bedrijfsverzamelgebouw

Door de invoering van de Omgevingswet is het begrip 'inrichting' verdwenen. Daardoor werd het voor toezichthouders lastig om te bepalen hoe het energieverbruik op een bepaalde locatie moet worden vastgesteld. Bijvoorbeeld in een bedrijfsverzamelgebouw met daarin een aantal kleine milieubelastende activiteiten.

Activiteiten komen afzonderlijk niet boven de grens van het energiegebruik, waardoor er geen energiebesparingsplicht is. Het totale gebruik komt echter wél boven de grens. Doordat dit niet duidelijk stond omschreven in wet- en regelgeving, heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat hierover uitleg gegeven. Dit is op de website uitgewerkt in een aantal voorbeelden onder Energiebesparing.

Externe veiligheid

Veel vragen over ondergrenzen, vooral voor PGS 15 en PGS 37

De Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen (PGS) blijft een veel bevraagd onderwerp, met PGS 15 en PGS 37 bovenaan. Veel vragen gaan over ondergrenzen, zoals opgenomen in artikel 3.27 van het Bal. Dat betreft de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen en het wel of niet moeten voldoen aan PGS 15.

Landbouw

Status van monomestvergisters en opwerkingsinstallaties

Voor het thema landbouw hebben vragenstellers momenteel veel behoefte aan informatie over de status van monomestvergisters en opwerkingsinstallaties voor biogas. Vaak gaat het hierbij om de afbakening van de vergunningplicht, maar ook over activiteiten waarin de regelgeving nog niet voorziet. De vragen hierover zijn uiteenlopend en vereisen antwoorden op maat.

Meer informatie over mestvergisting staat op de pagina Toepassingsbereik en melding mestvergistingsinstallatie.

Lucht

Reactie op onjuiste mediaberichten over stuifgevoelige goederen

Eind april verschenen berichten in de media over bedrijven die niet zouden voldoen aan de aangescherpte regelgeving van het Bal voor de opslag van stuifgevoelige goederen. Dit aangezien de op- en overslag van deze goederen niet in een gesloten ruimte zouden plaatsvinden. De inhoud van de berichten klopte echter niet helemaal.

Om een toename van vragen voor te zijn, publiceerde IPLO op 29 april een nieuwsartikel met uitleg over de regelgeving. Activiteiten die onder het Activiteitenbesluit nog in de buitenlucht uitgevoerd konden worden met benattingsmaatregelen, zijn in het Bal geüniformeerd tot de hoofdlijn 'gesloten ruimte'. Voor vervallen uitzonderingen en voorwaarden geldt echter een overgangsrecht van 2 jaar. Dit geeft het bevoegd gezag de tijd om voor lokale situaties te beoordelen of maatwerk nodig is.

Meer informatie over dit onderwerp staat op de pagina Diffuse stofemissie bij op- en overslag en bewerking van stuifgevoelige goederen.

Ruimte

Vergunningverleners willen uitleg over samenloop omgevingsplanactiviteiten

Vergunningverleners hebben veel vragen over de samenloop van de omgevingsplanactiviteit 'bouwwerken in de bruidsschat omgevingsplan' en de omgevingsplanactiviteit 'afwijken van regels van het omgevingsplan'.

Het gaat hier om verschillende activiteiten. Toch hoeft de initiatiefnemer geen aparte aanvraag in te dienen als de omgevingsvergunning bouwwerken alleen met toepassing van de binnenplanse afwijking kan worden verleend. De aanvraagvereisten binnenplans afwijken passen binnen de aanvraagvereisten van de omgevingsvergunning omgevingsplanactiviteit.

Meer informatie vindt u onder Omgevingsvergunning bij binnenplans afwijken na inwerkingtreding Omgevingswet en onder Omgevingsvergunning afwijking onderdeel omgevingsplanactiviteit bouwwerken.

Welk formulier nodig bij BOPA

Gebruikers willen weten welk formulier nodig is bij een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA). En ook: hoe wordt een OPA-aanvraag nu buitenplans?

Een van de formulieren voor een omgevingsplanactiviteit heet 'afwijken van regels in het omgevingsplan'. Er ontstaat verwarring door de naam van dit formulier én doordat het formulier een dubbele functie heeft.

Meer informatie over de buitenplanse omgevingsplanactiviteit vindt u onder andere op de pagina BOPA op hoofdlijnen.

Op de website van de VNG leest u meer over de dubbele functie van het formulier.

Water

Waterzuiveringsinstallaties in nieuwe wet- en regelgeving

Vergunningverleners vragen zich af hoe waterzuiveringsinstallaties in de nieuwe wet- en regelgeving zijn geregeld. Sommige installaties vallen onder het Bal, maar andere juist niet. De details zijn bepalend. In de algemene regels zitten uitzonderingsposities en afhankelijkheden.

Op de website vindt u hierover uitleg op de pagina Behandeling van stedelijk afvalwater in een rioolwaterzuiveringsinstallatie. Houd deze pagina in de gaten voor toekomstige aanvullingen.

Vragen voor Rijkswaterstaat als bevoegd gezag

Bedrijven en ondernemers stellen IPLO regelmatig vragen over wateractiviteiten die eigenlijk voor Rijkswaterstaat als bevoegd gezag bestemd zijn. Zo willen ze weten of een vergunning nodig is voor een activiteit. Via de Landelijke Informatielijn of via de website van Rijkswaterstaat werd ook naar iplo.nl verwezen in plaats van naar het Omgevingsloket of de regio. Dit wordt nu aangepast, zodat zowel het Omgevingsloket, als (de regio's van) Rijkswaterstaat vindbaar zijn.

Op de pagina Aanvragen of melden van wateractiviteiten van Rijkswaterstaat staat informatie over het aanvragen of melden van wateractiviteiten.