Overzicht regels participatie bij de instrumenten van de Omgevingswet

Wie is er aan zet?

In de Omgevingswet, het Omgevingsbesluit Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) en de Omgevingsregeling Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) staan regels over participatie (zie Informatieblad Participatie in de Omgevingswet – Wat regelt de wet? (pdf, 384 kB)). Als overheden instrumenten van de Omgevingswet vaststellen, moeten ze aangeven hoe de hierboven genoemde belanghebbenden betrokken zijn bij de totstandkoming van deze instrumenten. En welke resultaten dat heeft opgeleverd. Gemeenten, provincies en waterschappen moeten ook aangeven hoe ze hun eigen participatiebeleid hebben ingevuld. Er is één uitzondering: bij het aanvragen van een omgevingsvergunning Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) moet juist de aanvrager het initiatief nemen. Hij moet aangeven of, en zo ja hoe, hij de omgeving betrokken heeft bij zijn plan en wat de resultaten hiervan zijn.

Overzicht regels over participatie in instrumenten

De regels voor participatie gelden voor de volgende wettelijke instrumenten:

• omgevingsvisie
• programma
• omgevingsplan
• omgevingsverordening
• waterschapsverordening
• projectbesluit
• omgevingsvergunning

Ruimte voor maatwerk

De wet schrijft niet voor welke vorm participatie moet hebben. Daar zijn het bevoegd gezag Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup) en de initiatiefnemer vrij in. Ze kunnen eigen keuzes maken voor de inrichting van een participatieproces. Logisch, want de locatie, het soort besluit, de omgeving en de betrokkenen zijn elke keer anders. En ook het moment waarop de participatie start, verschilt per situatie.

Gevolgen bij 'onvoldoende' participatie

Heeft het bevoegd gezag het participatietraject niet goed ingericht? Zijn daardoor sommige belangen niet goed meegenomen in de besluitvorming? Iedereen kan een zienswijze indienen op een ontwerpbesluit om dat aan te geven. Soms kunnen betrokkenen ook een bezwaar indienen of in beroep gaan. Lees meer over inspraak en rechtsbescherming in de Omgevingswet.

Participatie organiseren

Participatie is dus een must. Maar hoe moet het traject er dan precies uitzien? Dat verschilt per fase van het proces. Lees meer over de aanpak van de participatie per fase.

Overzicht per instrument

De tabel hieronder geeft een handig overzicht van wie bij welk instrument verantwoordelijk is voor participatie, en waar dat staat.

Tabel