Zoeken in deze site

Hoofdlijnen Basisnet

Voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over het Basisnet gelden regels voor de veiligheid in de omgeving. Ook gelden er regels voor het vervoer zelf. De regels over de inrichting van de ruimte langs het Basisnet staan in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) en de Omgevingsregeling. De regels voor het vervoer blijven buiten de Omgevingswet bestaan. Ze staan in de Wet vervoer gevaarlijke stoffen.

Externe veiligheid en omgevingsveiligheid

In het Bkl wordt het begrip 'externe veiligheidsrisico's' als wettelijke term gebruikt, naast de begrippen 'plaatsgebonden risico' en 'groepsrisico'. De nota van toelichting bij het Bkl (Stb. 2018, 292) introduceert daarnaast het beleidsmatige begrip 'omgevingsveiligheid'. De nota legt hiermee de beleidsvernieuwing voor het groepsrisico uit. Bij het borgen van veiligheid in de omgeving van activiteiten met externe veiligheidsrisico's gaat het om:

  • hoe kunnen mensen veilig wonen, werken en recreëren in de buurt van risicobronnen
  • hoe benutten we de beperkte ruimte in Nederland op een veilige manier

Het gaat om het zo veel mogelijk beperken van risico's die mensen lopen door opslag, productie, gebruik en vervoer van gevaarlijke stoffen in hun omgeving.

Omgevingsveiligheid speelt een belangrijke rol bij de kwaliteit van de leefomgeving. De omgevingsvisie van gemeente, provincie en het Rijk beschrijft de gewenste leefomgevingskwaliteit. In de praktijk gebruikt men de termen 'omgevingsveiligheid' en 'externe veiligheid' naast elkaar.

Rol Basisnet in Omgevingsvisie en Omgevingsplan

De regels over externe veiligheid gaan onder andere over de volgende instrumenten van de Omgevingswet: omgevingsvisie en omgevingsplan. Gemeenten, provincies en het Rijk moeten bij het opstellen van een omgevingsvisie veiligheid meewegen. Hierbij speelt het Basisnet een rol. In het omgevingsplan moeten gemeenten instructieregels over externe veiligheid in acht nemen of daarmee rekening houden. Ook kan het omgevingsplan regels over externe veiligheid bevatten specifiek voor het Basisnet. Het gaat hier bijvoorbeeld over:

Veranderingen voor het Basisnet

De regels voor overheden die gaan over het Basisnet en die in het Bkl staan, zijn inhoudelijk zoveel mogelijk hetzelfde gebleven. Dit betekent een beleidsneutrale omzetting. In de tussentijd zijn ontwikkelingen op het gebied van Basisnet en veiligheid doorgegaan. De komst van de Omgevingswet bleek een goed moment om enkele veranderingen in het beleid voor externe veiligheid door te voeren. Dit geldt ook voor het Basisnet. Zo zijn er keuzes gemaakt om regels te veranderen en nieuwe aspecten toe te voegen aan het beleid en ook het Basisnet. Dit nieuwe beleid, het omgevingsveiligheidsbeleid, kent twee belangrijke pijlers:

  • een andere manier om met het groepsrisico om te gaan door de komst van aandachtsgebieden
  • het bieden van extra bescherming aan minder zelfredzame personen door de nieuwe categorie 'zeer kwetsbare gebouwen'

Basisnet is een milieubelastende activiteit

Het Basisnet is aangewezen als milieubelastende activiteit in bijlage VII, onder C, van het Bkl. De omschrijving van de activiteit is: 'Het vervoer van gevaarlijke stoffen als bedoeld in artikel 1 van de Wet vervoer gevaarlijke stoffen over het Basisnet.'

Opbouw van de regelgeving voor Basisnet

Regels voor het Basisnet onder de Omgevingswet staan in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl), het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en de Omgevingsregeling.

Besluit kwaliteit leefomgeving

De regels staan onder meer in Bkl, paragraaf 5.1.2.1 en 5.1.2.2. Ze gaan over:

  • rekening houden met branden, rampen en crises
  • toelaten in het omgevingsplan van beperkt kwetsbare, kwetsbare en zeer kwetsbare gebouwen en beperkt kwetsbare en kwetsbare locaties
  • Basisnet als milieubelastende activiteit
  • afstanden plaatsgebonden risico (verwijzing in de Omgevingsregeling naar de Regeling Basisnet)
  • aandachtsgebieden
  • (brand- en explosie)voorschriftengebieden (huidige plasbrandaandachtsgebieden zijn in de Omgevingsregeling aangewezen als brandvoorschriftengebied via verwijzing naar de Regeling basisnet)
  • groepsrisico
  • beschermen personen in gebouwen en op locaties

Paragraaf 9.1 van het Bkl gaat over regels voor het omgevingsplan die van overeenkomstige toepassing zijn op projectbesluiten

Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)

In het Bbl staan aanvullende eisen aan gebouwen bij nieuwbouw binnen een brand- of explosievoorschriftengebied.

Omgevingsregeling

In de Omgevingsregeling staan regels over:

  • het aanwijzen van aandachtsgebieden en brandvoorschriftengebieden en meetpunten van aandachtsgebieden
  • een verwijzing naar de Regeling Basisnet voor infrastructuur behorende tot het Basisnet, meetpunten en afstanden risicoplafonds

Regels die vervallen of wijzigen

Bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet vervallen of wijzigen enkele besluiten, regelingen of onderliggende beleidsregels over het Basisnet.

Vervallen

Regels die vervallen zijn:

  • Besluit externe veiligheid transportroutes
  • Registratiebesluit externe veiligheid

Wijzigingen

Regels die inhoudelijk wijzigen:

  • Regeling basisnet: alleen de artikelen die gaan over het vervoer blijven over. Alle artikelen over de ruimtelijke ordening gaan over naar de Omgevingsregeling.

Regels die blijven

Regels die blijven bestaan:

Wet- en regelgeving over de vervoerskant van het Basisnet blijft bestaan. Deze vervoerswetgeving staat los van de Omgevingswet. Voor een goede werking zijn verouderde termen en verwijzingen in verband met de Omgevingswet, besluiten en regelingen aangepast.

Documenten en rekenpakket

De volgende documenten (incl. rekenpakket) blijven bestaan:

Register externe veiligheidsrisico's

Met de intrekking van het Registratiebesluit externe veiligheid is het Risico Register Gevaarlijke Stoffen (RRGS), komen te vervallen. Hiervoor is een nieuw register onder de Omgevingswet in de plaats gekomen, het register externe veiligheidsrisico's (REV). Het Bkl regelt de verplichting om een aantal gegevens over het Basisnet te verzamelen en aan te leveren aan het REV. Deze gegevens in het REV zijn voor iedereen via digitale kaarten in de Atlas Leefomgeving toegankelijk.