IPLO Uitgelicht juni 2024

Bodem

Tijdelijk opslaan van grond; eenmalig of per partij?

Er bestaat onduidelijkheid over een melding doen bij het tijdelijk opslaan van grond; doet u dit eenmalig of per partij? Onder de oude regels uit het Besluit bodemkwaliteit deed u per partij een melding voor het tijdelijk opslaan van grond of baggerspecie. Maar onder de Omgevingswet kunt u volstaan met een melding (of soms een vergunning) voor de activiteit als geheel. Binnen die activiteit kunt u meerdere partijen opslaan. Meer hierover leest u op de pagina Dit is veranderd voor het opslaan van grond of baggerspecie.

Onduidelijkheid over begrip bodembeschermende voorziening

We constateren dat bevoegde gezagen moeite hebben om de verduidelijking van de begrippen 'vloeistofkerende voorziening' naar 'aaneengesloten bodemvoorziening' en 'elementenbodemvoorziening' als beleidsneutraal te zien. Onder het Activiteitenbesluit mocht 'tanken minder dan 25 m3 per jaar' op een bodembeschermende voorziening plaatsvinden. Het begrip bodembeschermende voorziening is nu in het Bal verduidelijkt door een aaneengesloten bodemvoorziening voor te schrijven.

Nu blijkt dat een aantal bevoegde gezagen voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet een elementenbodemvoorziening ook heeft goedgekeurd. De elementenbodemvoorzieningen moeten worden aangepast naar een aaneengesloten bodemvoorziening. Meer informatie hierover leest u op de volgende pagina's:

• Bodembeschermende voorzieningen, vooral onder de tussenkop 'Verschillende typen bodembeschermende voorzieningen'. Daar staat dat in het Bal het begrip 'vloeistofkerende vloer of verharding' is herzien. In plaats daarvan gelden nu de volgende begrippen voor dit type bodembeschermende voorzieningen: aaneengesloten bodemvoorziening en elementenbodemvoorziening.
• Aaneengesloten bodemvoorziening
• Elementenbodemvoorziening
• Vloeistofdichte bodemvoorziening
• Bodemvoorschriften kleinschalig tanken van voertuigen, vliegtuigen of werktuigen met vloeibare brandstoffen (paragraaf 4.39 Bal)

Bouw

Vergunningvrij bouwen: verschil technisch en ruimtelijk bouwen

Er blijft veel behoefte aan informatie over vergunningvrij bouwen. Het bouwen van een bouwwerk is sinds de Omgevingswet strikter gescheiden in technisch en ruimtelijk bouwen. Dat leggen we onder andere uit op de pagina De knip: scheiden van technisch en ruimtelijk bouwen.

Het vergunningvrij technisch bouwen is geregeld in de artikelen 2.25, 2.26 en 2.27 van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Dit betreft rijksregels. Het vergunningvrij bouwen voor het technische deel is helemaal door het Rijk geregeld. Gemeenten kunnen dat niet aanpassen.

Heel anders ligt dat bij het vergunningvrij bouwen voor het ruimtelijk deel. Dat heeft het Rijk volledig bij de gemeenten neergelegd. Voorlopig gelden hiervoor nog de regels uit de voormalige bijlage II Besluit omgevingsrecht (Bor), die overgezet zijn naar het tijdelijk deel van het omgevingsplan.

Ondanks dat die regels beleidsneutraal zijn overgezet, blijkt dat gemeenten daar toch veel vragen over hebben. IPLO legt daarom de regels uit die op 1 januari 2024 zijn overgezet. Daarbij benadrukken we regelmatig dat gemeenten deze regels op termijn moeten overzetten naar het nieuwe deel van het omgevingsplan. Bij dat overzetten hebben gemeenten veel vrijheid. Ze kunnen dus ook de regeling voor vergunningvrij bouwen voor het ruimtelijk deel aanpassen. Denk daarbij aan:

• het uitbreiden van soorten vergunningvrije bouwwerken
• het uitbreiden van bestaande mogelijkheden (bijvoorbeeld een hoger bebouwingspercentage of andere hoogtematen)

Kijk voor meer informatie op de volgende pagina's:

• Bouwen zonder vergunning en melding
• Regels voor ruimtelijk bouwen

Vrijstelling vergunningplicht bij gevolgklasse 1 en verbouw

De helpdesk krijgt veel vragen van bedrijven en gemeenten over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Het gaat hierbij vooral om de vrijstelling van de vergunningplicht in artikel 2.27 van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), namelijk wanneer er sprake is van gevolgklasse 1 en van verbouw. Informatie hierover is uitgewerkt op de volgende pagina’s:

• Kwaliteitsborging voor het bouwen
• Verbouwen van een bouwwerk: dit houdt het in

Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO)

Conceptverzoeken en machtigingsproces

De meeste vragen over het DSO (38,3% in juni) gingen over het aanvragen en melden. Vraagstellers willen meer weten over het indienen van conceptverzoeken en over het machtigingsproces. Deze informatie is te vinden op de volgende pagina's:

• Conceptverzoek in het Omgevingsloket
• Persoon of organisatie machtigen in het Omgevingsloket

Verzoekbestanden en notificaties

De helpdesk krijgt ook veel vragen over het ontvangen van verzoeken. In veel gevallen gaan de vragen specifiek over het ophalen van verzoekbestanden en het ontvangen van notificaties. De pagina Vergunningaanvragen en meldingen ontvangen uit het Omgevingsloket geeft uitleg over beide onderwerpen.

Externe veiligheid

Overzicht verschillende versies PGS-richtlijnen

We krijgen regelmatig de vraag: welke versies van PGS-richtlijnen zijn er en wanneer gelden ze? Dit is opgenomen in bijlage II van de Omgevingsregeling. Op onze website vindt u het Overzicht PGS-richtlijnen met de verschillende versies.

Geluid

Bepalen van geluidaandachtsgebied

Het bepalen van het geluidaandachtsgebied van een gemeenteweg is een onderwerp dat vaker terugkomt in vragen aan IPLO.

Gebruik voor het bepalen van het geluidaandachtsgebied van gemeentewegen niet de basisgeluidemissie. Er gelden namelijk vaste afstanden (artikel 17.5 Omgevingsregeling). Ook als de gemeente een basisgeluidemissie heeft vastgelegd, zijn de vaste afstanden van toepassing. Dit blijft voorlopig zo totdat het bij Koninklijk Besluit wordt veranderd.

Zie voor meer informatie over het geluidaandachtsgebied ook de pagina Geluidaandachtsgebied, met name onder de tussenkop 'Omvang geluidaandachtsgebied voor lokale (spoor)wegen'.

Milieubelastende activiteiten

Wat valt onder welk hoofdstuk van het Bal?

Een vraag die steeds en in verschillende varianten terugkomt, is wat er precies valt onder een bepaalde paragraaf uit hoofdstuk 3 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). En daarmee onder (een gedeelte van) de vergunningplicht én de aangewezen inhoudelijke regels uit hoofdstuk 4 en 5. Er is veel behoefte aan informatie hierover. Verschillende pagina's geven uitleg:

• Opbouw en werking hoofdstuk 3 milieubelastende activiteiten in het Bal
• Dit verstaat het Bal onder een installatie
• Casus milieubelastende activiteiten die bij meerdere kernactiviteiten horen

Systematiek en ruimte

Onduidelijkheid over vergunningvrije schuttingen in Vangnetregeling

Op 1 juni werd een wijziging van de Vangnetregeling gepubliceerd (Stcrt. 2024, 17658). Deze geldt met terugwerkende kracht per 1 januari 2024.

De regel over vergunningvrije schuttingen in de Vangnetregeling roept vragen op. IPLO overlegt met het ministerie van Binnenlandse Zaken hoe de ruis over vergunningvrije schuttingen weggenomen kan worden. De verwachting is dat daar in de zomer van 2024 meer duidelijkheid over komt. Hier maken we dan melding van op deze website.

Verder willen gemeenten die al bezig zijn met een wijziging van het omgevingsplan weten hoe de Vangnetregeling daar invloed op heeft. De aanvullingen van de Vangnetregeling op de bruidsschat gelden van rechtswege, naast de bruidsschatregels. Heeft u bruidsschatartikelen waar de Vangnetregeling op aangrijpt al gewijzigd zonder rekening te houden met de aanvullingen van de Vangnetregeling? Controleer dan of de aanvullingen reden zijn om uw eerdere wijzigingen aan te vullen of aan te passen.

Zie ook de veelgestelde vraag Wijzigt de Vangnetregeling Omgevingswet de bruidsschat omgevingsplan?

Water

Regels voor lozen van levende schelpdieren

Een opmerkelijke vraag kwam van een waterschap dat zich afvroeg onder welke regelgeving het in oppervlaktewater brengen van levende schelpdieren valt. Deze schelpdieren komen vrij bij het schoonmaken van een transportleiding voor water in de industrie. De schelpdieren worden losgemaakt van de leiding en levend in het oppervlaktewater gebracht.

Deze lozingsactiviteit wordt niet specifiek benoemd in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) of in de bruidsschat. Het is een niet-gereguleerde lozing die valt onder de vergunning op basis van de vangnetbepaling. Daarom moet het waterschap een omgevingsvergunning voor lozingsactiviteiten verlenen. Het in het oppervlaktewater brengen van levende schaal- en schelpdieren is immers ook een lozingsactiviteit.