Inhoud Besluit bouwwerken leefomgeving
In het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) staan regels over veiligheid, gezondheid, duurzaamheid en bruikbaarheid van bouwwerken. Daarnaast heeft het Bbl regels over de staat en het gebruik van een bouwwerk. En over het uitvoeren van bouw- en sloopwerkzaamheden.
Tekst Besluit bouwwerken leefomgeving
Bij inwerkingtreding is het Besluit bouwwerken leefomgeving beschikbaar op wetten.nl. Tot die tijd kunt u gebruikmaken van de geconsolideerde tekst. Het Informatiepunt Leefomgeving houdt de tekst actueel met in het Staatsblad gepubliceerde wijzigingen.
Download geconsolideerde tekst Besluit bouwwerken leefomgeving (pdf, 2.3 MB)
In de geconsolideerde tekst van het Besluit bouwwerken leefomgeving is een groot aantal wijzigingen verwerkt. Lees meer in het Overzicht van officiële publicaties.
Hoofdstukken
- Algemene bepalingen (hoofdstuk 1)
- Algemene bepalingen voor bouwwerken (hoofdstuk 2)
- Bestaande bouw (hoofdstuk 3)
- Nieuwbouw (hoofdstuk 4)
- Verbouw en verplaatsing van een bouwwerk en wijziging van een gebruiksfunctie (hoofdstuk 5)
- Gebruik van bouwwerken (hoofdstuk 6)
- Bouw- en sloopwerkzaamheden (hoofdstuk 7)
- Overgangsrecht (hoofdstuk 8)
- Slotbepalingen (hoofdstuk 9)
Algemene bepalingen (hoofdstuk 1)
Artikel 1.3 regelt de wederzijdse erkenning van een erkenning, certificaat, keuring of norm die is afgegeven, uitgevoerd of goedgekeurd in een andere lidstaat van de Europese Unie.
Algemene bepalingen voor bouwwerken (hoofdstuk 2)
Artikel 2.1 bepaalt dat hoofdstuk 2 van toepassing is op bouwwerken.
Verder regelt afdeling 2.1:
- welk bestuursorgaan bevoegd gezag is voor een melding, maatwerkvoorschrift of beslissing op een gelijkwaardige maatregel (artikel 2.2)
- dat maatwerkregels over bouwwerken worden gesteld in het omgevingsplan (artikel 2.3)
- de toepassing en het in stand houden van een gelijkwaardige maatregel (artikel 2.4 en 2.5)
- de grondslag voor de specifieke zorgplicht voor bouwwerkinstallaties (artikel 2.6)
- gemeenschappelijk en gezamenlijk gebruik van ruimten (artikel 2.7)
- de voorrangsregeling voor gevallen waarin een omgevingsvergunning nodig is vanwege een activiteit met een rijksmonument, provinciaal monument of gemeentelijk monument (artikel 2.8)
- afwijkingen wegens de implementatie van Europese regelgeving (artikel 2.9)
- samenloop met een eis op grond van de Alcoholwet (artikel 2.10)
- eisen aan waterkerende bouwwerken (artikel 2.10a)
- aantal aanwezige personen in een bouwwerk (artikel 2.11 en 2.11a)
Afdeling 2.2 regelt de toepassing van CE-markeringen en de erkenning van kwaliteitsverklaringen bouw. Artikel 2.13, lid 1 verbiedt handelen in strijd met de verordening bouwproducten.
Afdeling 2.2a regelt het stelsel van kwaliteitsborging voor het bouwen:
- voor wie de regels van afdeling 2.2a gelden (artikel 2.16)
- aanwijzing van bouwactiviteiten die onder het stelsel van kwaliteitsborging vallen (artikel 2.17)
- bouwmelding (artikel 2.18 tot en met 2.20)
- gereedmelding bouwactiviteit (artikel 2.21)
Afdeling 2.3 bevat de afbakening van vergunningplichten voor bouwwerken:
- algemene bepalingen (paragraaf 2.3.1)
- vergunningplichtige gevallen voor de omgevingsvergunning voor een bouwactiviteit (paragraaf 2.3.2)
- vergunningvrije gevallen voor de omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit met betrekking tot een bouwwerk (paragraaf 2.3.3)
Afdeling 2.4 regelt de toepassing van regels van de hoofdstukken 3 tot en met 5 van het Besluit bouwwerken leefomgeving voor drijvende bouwwerken.
Bestaande bouw (hoofdstuk 3)
Artikel 3.1 bepaalt dat de regels van hoofdstuk 3 gelden voor:
- het in stand houden van een bestaand bouwwerk
Verder regelt afdeling 3.1:
- de oogmerken waarmee de algemene regels voor deze activiteiten zijn gesteld (artikel 3.2)
- voor wie de regels van hoofdstuk 3 gelden (artikel 3.3)
- het toepassingsbereik van aansturingsartikelen (artikel 3.4)
- de grondslag voor de specifieke zorgplicht voor het in stand houden van een bestaand bouwwerk (artikel 3.5)
- de onderzoeksplicht bij aangewezen bouwwerken (artikel 3.6)
- de reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften (artikel 3.7)
Inhoudelijke regels
De inhoudelijke regels voor het in stand houden van een bestaand bouwwerk zijn uitgewerkt in verschillende afdelingen:
- veiligheid (afdeling 3.2)
- gezondheid (afdeling 3.3)
- duurzaamheid (afdeling 3.4)
- bruikbaarheid (afdeling 3.5)
- toegankelijkheid, bereikbaarheid vanaf de openbare weg (afdeling 3.6)
- bouwwerkinstallaties (afdeling 3.7)
Nieuwbouw (hoofdstuk 4)
Artikel 4.1 bepaalt dat de regels van hoofdstuk 3 gelden voor:
- het bouwen van een nieuw bouwwerk. Hieronder valt ook het vernieuwen na de sloop van een bouwwerk waarbij alleen de oorspronkelijke fundering is behouden.
Verder regelt afdeling 4.1:
- de oogmerken waarmee de algemene regels voor deze activiteiten zijn gesteld (artikel 4.2)
- voor wie de regels van hoofdstuk 4 gelden (artikel 4.3)
- het toepassingsbereik van aansturingsartikelen (artikel 4.4)
- de reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften (artikel 4.5 en 4.6)
- de grondslag voor het stellen van maatwerkregels over het bouwen van een nieuw bouwwerk (artikel 4.7)
- tijdelijke bouwwerken (artikel 4.8)
- uitzonderingen voor een woonfunctie voor particulier eigendom (artikel 4.9)
- uitzonderingen voor een drijvend bouwwerk (artikel 4.10)
Inhoudelijke regels
De inhoudelijke regels voor het bouwen van een nieuw bouwwerk zijn uitgewerkt in verschillende afdelingen:
- veiligheid (afdeling 4.2)
- gezondheid (afdeling 4.3)
- duurzaamheid (afdeling 4.4)
- bruikbaarheid (afdeling 4.5)
- toegankelijkheid (afdeling 4.6)
- bouwwerkinstallaties (afdeling 4.7)
Verbouw en verplaatsing van een bouwwerk en wijziging van een gebruiksfunctie (hoofdstuk 5)
Artikel 5.1 bepaalt dat de regels van hoofdstuk 5 gelden voor:
- het verbouwen en het verplaatsen van een nieuw bouwwerk
- de wijziging van een gebruiksfunctie van een bestaand bouwwerk
Verder regelt afdeling 5.1:
- de oogmerken waarmee de algemene regels voor deze activiteiten zijn gesteld (artikel 5.2)
- voor wie de regels van hoofdstuk 5 gelden (artikel 5.3)
- de reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften (artikel 5.3a)
Inhoudelijke regels
Afdeling 5.2 bevat algemene regels bij het verbouwen of verplaatsen van een bouwwerk en bij een wijziging van een gebruiksfunctie.
Afdeling 5.3 bevat inhoudelijke regels voor het verbouwen van een bouwwerk.
Afdeling 5.4 bevat inhoudelijke regels over het wijzigen van een gebruiksfunctie.
Gebruik van bouwwerken (hoofdstuk 6)
Artikel 6.1 bepaalt dat de regels van hoofdstuk 6 gelden voor:
- het gebruiken van een bouwwerk
Verder regelt afdeling 6.1:
- de oogmerken waarmee de algemene regels voor deze activiteiten zijn gesteld (artikel 6.2)
- voor wie de regels van hoofdstuk 6 gelden (artikel 6.3)
- de grondslag voor de specifieke zorgplicht voor het gebruiken van een bouwwerk (artikel 6.4)
- de reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften (artikel 6.5)
- de grondslag voor uitvoeringstechnische, administratieve en meet- en rekenvoorschriften (artikel 6.5a)
- de gebruiksmelding (paragraaf 6.1.2)
Inhoudelijke regels
De inhoudelijke regels over het gebruiken van bouwwerken staan in de volgende afdelingen:
- brandveiligheid (afdeling 6.2)
- asbestvezels en formaldehyde (afdeling 6.3)
- energielabel (afdeling 6.4)
- bouwwerkinstallaties (afdeling 6.5)
Bouw- en sloopwerkzaamheden (hoofdstuk 7)
Hoofdstuk 7 bevat regels over 2 verschillende onderwerpen:
- bouw- en sloopwerkzaamheden aan bouwwerken
- mobiel breken van bouw- en sloopafval
Bouw- en sloopwerken aan bouwwerken (afdeling 7.1)
Artikel 7.1 bepaalt dat de regels van afdeling 7.1 gelden voor het verrichten van bouw- of sloopwerkzaamheden aan bouwwerken.
Verder regelt paragraaf 7.1:
- de oogmerken waarmee de algemene regels voor het verrichten van deze werkzaamheden zijn gesteld (artikel 7.2)
- voor wie de regels van afdeling 7.1 gelden (artikel 7.3)
- de grondslag voor de specifieke zorgplicht bij het verrichten van bouw- of sloopwerkzaamheden aan een bouwwerk (artikel 7.4)
- de reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften (artikel 7.5)
- de risicomatrix en veiligheidscoördinator directe omgeving (artikel 7.5a en 7.5b)
- gegevens en bescheiden stikstofemissie en risicomatrix (artikel 7.5c)
- de toepassing van gelijkwaardige maatregelen (artikel 7.6)
Paragraaf 7.1.2 regelt de procedure voor bouwwerkzaamheden. De regels gaan over:
- informeren van het bevoegd gezag over het begin en het einde van de bouwwerkzaamheden
- aanwezigheid van gegevens en bescheiden op het bouwterrein
Paragraaf 7.1.3 regelt de procedure voor sloopwerkzaamheden. De regels gaan over:
- asbestinventarisatieplicht
- sloopmelding
- informeren van het bevoegd gezag over het begin en het einde van de sloopwerkzaamheden
- aanwezigheid van gegevens en bescheiden op het sloopterrein
- reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften over de procedure sloopwerkzaamheden
Inhoudelijke regels
De inhoudelijke regels over het verrichten van bouw- en sloopwerkzaamheden staan in de paragrafen 7.1.4 en 7.1.5:
- veiligheid directe omgeving (artikel 7.15)
- grondwaterstand (artikel 7.16)
- geluidhinder (artikel 7.17)
- trillinghinder (artikel 7.18)
- stofhinder (artikel 7.19)
- stikstofemissie (artikel 7.19a)
- verwijderen van asbest (artikel 7.20 tot en met 7.22)
- aanbrengen gespoten PUR-schuim (artikel 7.22a)
- reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften over veiligheid en gezondheid in de directe omgeving van bouw- en sloopwerkzaamheden (artikel 7.23)
- scheiden van bouw- en sloopafval (paragraaf 7.1.5)
Mobiel breken van bouw- en sloopafval (afdeling 7.2)
Artikel 7.27 bepaalt dat de regels van afdeling 7.2 gelden voor het breken van steenachtige bedrijfsafvalstoffen met een mobiele installatie.
Verder regelt paragraaf 7.2.1:
- de oogmerken waarmee de algemene regels voor het verrichten van deze werkzaamheden zijn gesteld (artikel 7.28)
- voor wie de regels van afdeling 7.2 gelden (artikel 7.29)
- welk bestuursorgaan bevoegd gezag is voor een melding, maatwerkvoorschrift of beslissing op een gelijkwaardige maatregel (artikel 7.30)
- de grondslag voor de specifieke zorgplicht bij het gebruik van een mobiele puinbreker (artikel 7.31)
- de reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften bij het gebruik van een mobiele puinbreker (artikel 7.32)
Paragraaf 7.2.2 regelt de procedure voor het gebruiken van een mobiele puinbreker:
- melding (artikel 7.33 en 7.34)
- informeren van het bevoegd gezag over het begin van de werkzaamheden (artikel 7.35)
- aanwezigheid van gegevens en bescheiden op het werkterrein (artikel 7.36)
- de reikwijdte van de mogelijkheden tot het stellen van maatwerkvoorschriften over de procedure voor het gebruik van een mobiele puinbreker (artikel 7.37)
Inhoudelijke regels
De inhoudelijke regels voor het gebruik van een mobiele puinbreker staan in paragraaf 7.2.3:
- de regels over het uitvoeren van sloopwerkzaamheden zijn ook van toepassing op het gebruik van een mobiele puinbreker (artikel 7.38)
- voor geluidhinder gelden specifieke regels (artikel 7.39)
- het bijhouden van een registratie (artikel 7.40)
Overgangsrecht (hoofdstuk 8)
Hoofdstuk 8 regelt overgangsrecht voor de toepassing van de regels van het Bbl voor:
- gemeentelijke monumenten en voorbeschermde gemeentelijke monumenten (artikel 8.1)
- rijksbeschermde stads- en dorpsgezichten (artikel 8.2)
- lopende aanvragen en meldingen (artikel 8.3)
Slotbepalingen (hoofdstuk 9)
De slotbepalingen gaan over de inwerkingtreding van het Besluit bouwwerken leefomgeving en de citeertitel.
Overzicht officiële publicaties
| Naam besluit | Staatsblad |
|---|---|
| Besluit bouwwerken leefomgeving | 2018, 291 |
| Invoeringsbesluit Omgevingswet | 2020, 400 |
| Aanvullingsbesluit geluid Omgevingswet | 2020, 557 |
| Aanvullingsbesluit natuur Omgevingswet | 2021, 22 |
| Aanvullingsbesluit grondeigendom Omgevingswet | 2020, 532 |
| Wijzigingsbesluit bijna energie-neutrale nieuwbouw | 2019, 501 |
| Wijzigingsbesluit implementatie tweede herziening richtlijn energieprestatie gebouwen | 2020, 84 |
| Wijzigingsbesluit verbeteren van de veiligheid bij het bouwen en de veiligheid en gezondheid in bouwwerken | 2020, 189 |
| Wijzigingsbesluit stelsel van certificering voor werkzaamheden aan gasverbrandingsinstallaties | 2020, 348 |
| Wijzigingsbesluit aanpassing methodiek voor het bepalen van de energieprestatie van gebouwen en de inijking van energielabels | 2020, 454 |
| Wijzigingsbesluit Asbestverwijderingsbesluit, Bouwbesluit 2012 en Besluit bouwwerken leefomgeving | 2021, 10 |
| Wijzigingsbesluit inzake regelen van de veiligheidscoördinator directe omgeving | 2021, 147 |
| Wijzigingsbesluit stikstofreductie en natuurverbetering | 2021, 287 |
| Wijzigingsbesluit hernieuwbare energie bij ingrijpende renovatie | 2021, 658 |
| Besluit kwaliteitsborging voor het bouwen | 2022, 145 |
| Verzamelbesluit Omgevingswet 2022 | 2022, 172 |
| Wijzigingsbesluit inzake de implementatie van Richtlijn (EU) 2018/1972 | 2022, 95 |
| Wijzigingsbesluit in verband met de brandveiligheid van parkeergarages en normen voor daglicht | 2022, 360 |
| Wijziging van het Besluit bouwwerken leefomgeving ter uitvoering van Verordening (EU) 2019/1020 | 2023, 88 |
Gerelateerde pagina's
- Themapagina Bouw
Begrip: Bevoegd gezag
Het bevoegd gezag kan zowel het Rijk, een provincie, een waterschap als een gemeente zijn. Onder de Omgevingswet heeft ieder instrument een bevoegd gezag. Het bevoegd gezag dat het instrument inzet, is ook het bevoegd gezag voor vergunningverlening, toezicht en handhaving, meldingen en het toestaan van afwijken van algemene regels.
Lees hier verder over bevoegd gezag.
Begrip: Maatwerkvoorschrift
Een maatwerkvoorschrift is een specifiek voorschrift voor een activiteit. Met het maatwerkvoorschrift kan het bevoegd gezag algemeen geldende voorschriften in concrete situaties specifiek maken.
Lees meer over het maatwerkvoorschrift.
Begrip: Gelijkwaardige maatregel
In algemene regels staan vaak verplichte maatregelen voor activiteiten. Een gelijkwaardige maatregel is een alternatief voor een verplichte maatregel. Een gelijkwaardige maatregel bereikt ten minste hetzelfde resultaat als de verplichte maatregel.
Lees meer over gelijkwaardige maatregel.
Begrip: Maatwerkregel
Een maatwerkregel is een algemene regel van een gemeente, waterschap of provincie die afwijkend of aanvullend is op een algemene regel van het Rijk of een provincie (artikel 4.6 Omgevingswet).
Lees meer over de maatwerkregel.
Begrip: Algemene regels
Alle overheden kunnen algemene regels vaststellen. Algemene regels zijn regels die voor iedereen gelden. Met 'iedereen' bedoelen we iedereen die iets doet of wil doen waarop de regels van toepassing zijn.
Meer informatie op de pagina Algemene regels.