Zoeken in deze site

Afvalwaterlozingen van schepen op binnenwateren (hoofdstuk 17 Bal)

Hoofdstuk 17 van het (Bal) regelt lozingen van vaartuigen (waaronder schepen) op binnenwateren. Deze regels zijn nodig omdat lozingen van stoffen in een oppervlaktewaterlichaam een direct effect hebben op de waterkwaliteit. Er is onderscheid tussen pleziervaart en beroepsvaart. Onder beroepsvaart vallen ook cruise-, hotel- en passagiersschepen.

Inhoud deze pagina

Wat u moet weten over deze lozingsvoorschriften:

Hoe het afvalwater bij deze activiteit ontstaat

Van vaartuigen (waaronder schepen) op binnenwateren kunnen verschillende afvalwaterstromen ontstaan. Er is onderscheid tussen pleziervaart en beroepsvaart. Onder beroepsvaart vallen ook cruise-, hotel- en passagiersschepen.

Definitie van binnenwateren

Dit zijn oppervlaktewaterlichamen die deel uitmaken van de binnenwateren als bedoeld in de artikelen 2 en 3 van de Wet grenzen Nederlandse territoriale zee. Hieronder vallen alle wateren landinwaarts gemeten vanaf de laagwaterlijn langs de kust. Deze laagwaterlijn (de lijn van 0 meter NAP) vormt de grens tussen de zee en de binnenwateren.

Pleziervaart

Aan boord van komt huishoudelijk afvalwater vrij. Dit bestaat uit toiletwater en uit ander afvalwater dat afkomstig is van huishoudelijke werkzaamheden, zoals afvalwater van een keukenblok of een schrobputje. Paragraaf 17.2.1 van het Bal bevat regels ten aanzien van dit afvalwater. Lees verder over pleziervaart.

Beroepsvaart

Lozingen van delen van de lading of van scheepsafvalstoffen vallen niet onder de regels van hoofdstuk 17 van het Bal. Ook lozingen van huishoudelijk afvalwater afkomstig van binnenvaartschepen en zeeschepen in havens niet. Daarop zijn regels van het Scheepsafvalstoffenbesluit Rijn- en binnenvaart van toepassing. Op termijn zullen regels van het Scheepsafvalstoffenbesluit in het Bal worden opgenomen.

Alle andere lozingen vanaf beroepsvaartuigen op een oppervlaktewaterlichaam zijn vergunningplichtig. Zie artikel 17.18 Bal. Het is niet mogelijk hier maatwerkvoorschriften voor te stellen, er kunnen alleen vergunningvoorschriften worden gesteld. Maatwerkregels zijn wel mogelijk, ter uitwerking van de specifieke zorgplicht.

Behandelen van scheepshuiden

Bij het behandelen van scheepshuiden kan afvalwater ontstaan. Voor deze lozingen staan geen rijksregels in hoofdstuk 17 van het Bal. Als de lozing plaats vindt op een rijkswater, dan geldt een vergunningplicht. Dit staat in artikel 6.55 van het Bal.

Voorschriften voor deze lozingen staan dan in de vergunning. Voor lozingen op regionale wateren kunnen waterschappen voor deze activiteit regels stellen in de waterschapsverordening.

Wanneer de regels van toepassing zijn

De regels uit hoofdstuk 17 van het Bal regelen lozingen van vaartuigen (waaronder schepen) op binnenwateren. Binnenwateren kunnen zowel in beheer zijn bij het Rijk als bij een waterschap.

Bevoegd gezag

Voor lozingen op binnenwateren in beheer bij het Rijk is het de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).

Waterschappen ook bevoegd gezag

Bij een lozing op regionale wateren is het dagelijks bestuur van het betreffende waterschap het bevoegd gezag.

Maatwerkvoorschrift waterschap

Het betreffende waterschap kan een maatwerkvoorschrift stellen of beslissen op de aanvraag voor een gelijkwaardige maatregel of vergunning. Dit staat in artikelen 17.3 en 17.4 van het Bal.

Maatwerkregels waterschap

Waterschappen zijn op grond van artikel 17.7 bevoegd om te stellen in de waterschapsverordening over de specifieke zorgplicht en de regels in afdeling 17.2.Het eerste lid bepaalt ook dat over bepalingen in dit hoofdstuk waarin lozingsactiviteiten worden aangewezen, geen maatwerkregels kunnen worden gesteld. Deze bepalingen, bijvoorbeeld artikel 17.15, geven aan op welke activiteiten de algemene rijksregels zijn gericht.Waterschappen kunnen die reikwijdte niet aanpassen.

Gegevens naar bevoegd gezag sturen

In bepaalde gevallen moeten schippers gegevens naar het bevoegd gezag sturen. Bijvoorbeeld bij ongewone voorvallen.

Daarnaast kan het voorkomen dat het bevoegd gezag zelf gegevens opvraagt. Bijvoorbeeld om te zien of gestelde maatwerkvoorschriften nog toereikend zijn wanneer er technische ontwikkelingen zijn.

Specifieke zorgplicht

Voor lozingen van afvalwater vanaf schepen geldt de specifieke zorgplicht. Dit staat in In artikel 17.6 van het Bal. Dit houdt in dat de schipper nadelige gevolgen voor het oppervlaktewater zoveel mogelijk moet voorkomen of beperken. Dit betekent bijvoorbeeld dat de schipper geen milieuonvriendelijke schoonmaakmiddelen gebruikt.

De specifieke zorgplicht uit hoofdstuk 17 sluit voor een groot deel aan bij de specifieke zorgplicht uit hoofdstuk 2.

Naast de specifieke zorgplicht gelden regels voor .

Maatwerk

Met een kan worden afgeweken van afdeling 17.2.


Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)

Het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) is één van de 4 algemene maatregelen van bestuur (AMvB's) onder de Omgevingswet. Het Bal bevat regels van het Rijk over activiteiten in de fysieke leefomgeving.

Pleziervaartuig

Een pleziervaartuig is een voor sport- en vrijetijdsdoeleinden bedoeld vaartuig, niet zijnde een waterscooter, ongeacht het type of de wijze van voortstuwing, met een romplengte van 2,5 tot 24 meter.

Deze definitie is ontleend aan de Wet pleziervaartuigen 2016 en kan ook voor de regels van het Besluit activiteiten leefomgeving worden toegepast.

Lees verder over lozingsvoorschriften voor pleziervaart.

Bevoegd gezag

Het bevoegd gezag kan zowel het Rijk, een provincie, een waterschap als een gemeente zijn. Onder de Omgevingswet heeft ieder instrument een bevoegd gezag. Het bevoegd gezag dat het instrument inzet, is ook het bevoegd gezag voor vergunningverlening, toezicht en handhaving, meldingen en het toestaan van afwijken van algemene regels.

Lees hier verder over bevoegd gezag.

Maatwerkregel

Maatwerkregel als bedoeld in artikel 4.6, Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.


Artikel 4.6, Omgevingswet bepaalt dat een maatwerkregel in aanvulling op of in afwijking van een algemene regel van het Rijk of de provincie kan worden gesteld.

Ongewoon voorval

Gebeurtenis, ongeacht de oorzaak daarvan, die afwijkt van het normale verloop van een activiteit, zoals een storing, ongeluk, calamiteit, waardoor significante nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving ontstaan of dreigen te ontstaan, waaronder:

  1. een geval van een inbreuk op vergunningsvoorwaarden als bedoeld in artikel 8 van de Richtlijn industriële emissies, of
  2. een zwaar ongeval als bedoeld in artikel 3, onder 13, van de Seveso-richtlijn

Maatwerkvoorschrift

Maatwerkvoorschrift als bedoeld in artikel 4.5, Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.

Artikel 4.5, Omgevingswet bepaalt dat het bevoegd gezag met een maatwerkvoorschrift een algemene regel voor een activiteit in een concrete situatie specifiek kan maken.