Zoeken in deze site

Let op: de informatie over regelgeving geldt na inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024.


Introductie toepasbare regels

Als gemeente, waterschap, provincie of rijksorganisatie vertaalt u uw juridische regels naar toepasbare regels voor het Omgevingsloket. U moet toepasbare regels maken voor uw indieningsvereisten voor het onderdeel Aanvragen. U kunt ook toepasbare regels maken voor de Vergunningcheck en Maatregelen op maat. Daarmee kunnen burgers en bedrijven snel zien wat mag in hun omgeving.

Toepasbare regels voor digitale dienstverlening

Toepasbare regels zijn begrijpelijke vertalingen van uw juridische regels. U maakt toepasbare regels voor het Omgevingsloket. Daar kunnen burgers en bedrijven onderzoeken of ze een vergunning moeten aanvragen voor hun plan. Dat doen ze door vragen te beantwoorden. Toepasbare regels dragen zo bij aan uw digitale dienstverlening voor burgers en bedrijven.

U kunt alleen toepasbare regels maken voor uw eigen juridische regels. Het programma Aan de slag met de Omgevingswet heeft het begrip toepasbare regels geïntroduceerd. Buiten het programma wordt ook wel gesproken over beslisregels of bedrijfsregels (business-rules).

Toepasbare regels in het Omgevingsloket

Toepasbare regels komen voor in het Omgevingsloket bij 3 onderdelen:

  1. Bij het onderdeel Vergunningcheck. Burgers en bedrijven kunnen hier controleren of ze hun plan op een bepaalde locatie mogen uitvoeren. Dit doen ze door vragen te beantwoorden. Deze vragen maakt u met toepasbare regels. Zo krijgen burgers en bedrijven een conclusie: moeten ze een vergunning aanvragen? Of een melding doen? Of moeten ze informatie aanleveren?
  2. Bij het onderdeel Aanvragen. Hier kunnen burgers en bedrijven een vergunning aanvragen, een melding doen of informatie aanleveren voor een informatieplicht. Via toepasbare regels vraagt u hier de indieningsvereisten. Dit is de informatie die u nodig heeft voor een vergunningaanvraag, melding of informatieplicht.
  3. Bij het onderdeel Maatregelen op maat. Hier kunnen burgers en bedrijven controleren welke maatregelen ze moeten nemen bij het uitvoeren van een activiteit. Via toepasbare regels laat u hier de regels en voorschriften op maat zien voor de activiteiten die iemand wil doen.

Voorbeeld

Een voorbeeld van een juridische regel is: 'Een oprit mag niet breder zijn dan 4 m.'

De toepasbare regel die hierbij hoort, is voor de Vergunningcheck: 'Wordt de oprit breder dan 4 m?'

Deze toepasbare regels moet u maken

Toepasbare regels verplicht voor indieningsvereisten

U moet toepasbare regels maken voor uw indieningsvereisten voor het onderdeel Aanvragen. Dit is verplicht. Dat staat in het Omgevingsbesluit, artikel 14.2, lid 3. En in punt 5.2 van de lijst minimale eisen bij de invoering van de Omgevingswet.

Vanaf de inwerkingtreding van de Omgevingswet moet u daarom toepasbare regels kunnen aanleveren. Initiatiefnemers kunnen zo via het Omgevingsloket een vergunningaanvraag indienen, een melding doen of informatie aanleveren, afhankelijk van uw lokale regels. Om toepasbare regels te maken en aan te leveren, heeft u regelbeheersoftware nodig.

Huidige dienstverleningsniveau behouden

Voor de Vergunningcheck en Maatregelen op maat is het wettelijk niet verplicht om toepasbare regels aan te leveren. Wel is bestuurlijk afgesproken om het huidige dienstverleningsniveau te behouden.

Voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet moet u daarom met een paar dingen rekening houden. Heeft u bijvoorbeeld aanvullende of andere lokale indieningsvereisten in lokale verordeningen? En heeft u daarvoor ook vergunningchecks of lokale indieningsvereisten in het huidige Omgevingsloket online staan? Let er dan op dat deze checks en indieningsvereisten niet automatisch in het nieuwe Omgevingsloket komen. Hiervoor moet u zelf de toepasbare regels maken.

Lees meer over de minimale eisen voor toepasbare regels op de pagina Minimale eisen toepasbare regels: bruidsschat en dienstverlening.

Deze toepasbare regels krijgt u

Toepasbare rijksregels

Het Rijk maakt toepasbare regels voor de rijksregels. Ook voor de regels waar u als gemeente, waterschap of provincie bevoegd gezag voor bent. Dit zijn bijvoorbeeld de toepasbare regels voor milieubelastende activiteiten en afvalwater lozen.

Toepasbare regels bruidsschat

Het Rijk maakt voor gemeenten en waterschappen ook toepasbare regels bij de bruidsschat. Dit zijn regels van het Rijk die onder de Omgevingswet verhuizen naar gemeenten en waterschappen.

Controleer voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet of de regels in de bruidsschat overeenkomen met uw lokale verordeningen. Dat geeft u inzicht welke toepasbare regels u moet maken om het huidige dienstverleningsniveau te behouden.

Toepasbare regels algemene indieningsvereisten

Het Rijk maakt ook toepasbare regels voor de algemene set indieningsvereisten. Initiatiefnemers geven met deze vragen informatie over het project, hun contactgegevens en participatie. Als overheid hoeft u deze algemene vragen zelf niet te maken of te beheren.

Overzicht toepasbare regels bruidsschat en rijksregels

In het overzicht Beschikbare toepasbare regels en behandeldienstinstellingen op oefenomgeving DSO (kruismatrix) kunt u zien voor welke activiteiten het Rijk toepasbare regels maakt. En welke toepasbare regels op dit moment aanwezig zijn op de oefenomgeving van het DSO.

Overzicht voor gemeenten

Er zijn voor gemeenten drie bronnen met toepasbare regels voor het omgevingsplan, aldus de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Zie ook de pagina Toepasbare regels van de VNG, met name onder het tussenkopje 'Topactiviteiten en toepasbare regels'.

Beginnen met toepasbare regels

Voorbereidingen

Voor u begint met toepasbare regels maken, bepaalt u eerst uw strategie. U bepaalt welk dienstverleningsniveau u wilt aanbieden en welke doelen u als organisatie wilt behalen. U onderzoekt ook welke activiteiten uit lokale regelgeving u nu aanbiedt en welke activiteiten u via het Omgevingsloket wilt aanbieden.

Samenwerken

Ook is het belangrijk dat u interbestuurlijk samenwerkt met andere overheden in uw regio. Een initiatiefnemer ziet in het Omgevingsloket toepasbare regels van meerdere bestuursorganen. Daarom is het belangrijk om de toepasbare regels af te stemmen. Zo ontstaan voor burgers en bedrijven duidelijke regels.

Om goede toepasbare regels te maken, zijn veel vaardigheden nodig. Werk in uw organisatie daarom ook samen met verschillende afdelingen. Betrek naast de juridische afdeling ook de afdelingen vergunningverlening, toezicht en handhaving, communicatie en de geo-specialisten.

Lees meer over samenwerken aan toepasbare regels.

Toepasbare regels tegelijk maken met juridische regels

U baseert uw toepasbare regels op uw juridische regels. Die kunt u tegelijk maken. Het programma Aan de slag met de Omgevingswet raadt u aan om dit te doen. Dit zorgt er bijvoorbeeld voor dat juridische regels beter leesbaar zijn en beter te modelleren zijn naar toepasbare regels. Dat blijkt uit praktijkproeven van organisaties die al bezig zijn met toepasbare regels.

Regelbeheersoftware kopen en aansluiten

Voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet moet u toepasbare regels kunnen aanleveren aan het Omgevingsloket. Hiervoor heeft u regelbeheersoftware nodig. Deze software moet u voor de inwerkingtreding ook aansluiten op het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

Bent u nog niet begonnen met uw selectie- en inkoopproces? Begin hier dan zo snel mogelijk mee. Op het Ontwikkelaarsportaal staat een overzicht van leveranciers die software leveren voor de Omgevingswet. De VNG heeft een handreiking voor het aankopen van software voor de Omgevingswet.

Lees meer over alle stappen die u doorloopt als u toepasbare regels maakt.

Ondersteuning bij toepasbare regels

Ondersteuning bij het maken

Het programma Aan de slag met de Omgevingswet ondersteunt u bij het maken van toepasbare regels. Ook software- en dienstenleveranciers kunnen u helpen bij het maken van toepasbare regels. Een overzicht van software- en dienstenleveranciers vindt u op het Ontwikkelaarsportaal.

Hulp bij het aansluiten

U kunt ook hulp krijgen bij het aansluiten van uw regelbeheersoftware op het DSO. Uw leverancier kan u hiervoor aanmelden bij het aansluitteam van het DSO.

Oefenen met toepasbare regels

Als overheid kunt sinds 2020 oefenen met toepasbare regels maken en aanleveren. Oefenen met aanleveren kan op de oefenomgeving (pre-productieomgeving) van het DSO. Daarvoor moet u wel regelbeheersoftware aansluiten. Met de toepasbare regels op de oefenomgeving kunt u ook de regels toetsen: begrijpen burgers en bedrijven ze?

Door te oefenen bereidt u zich voor op het aanleveren van toepasbare regels aan de productie-omgeving van het DSO. Dit is onderdeel van het vullen.

Meer informatie