Introductie toepasbare regels

Als gemeente, waterschap, provincie of rijksorganisatie vertaalt u uw juridische regels naar toepasbare regels voor het Omgevingsloket. U moet toepasbare regels maken voor uw indieningsvereisten voor het onderdeel Aanvragen. U kunt ook toepasbare regels maken voor de Vergunningcheck en Maatregelen op maat. Daarmee kunnen burgers en bedrijven zien wat mag in hun omgeving.

Op deze pagina

Toepasbare regels voor digitale dienstverlening

Toepasbare regels zijn begrijpelijke vertalingen van uw juridische regels. U maakt toepasbare regels voor het Omgevingsloket Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Daar kunnen burgers en bedrijven onderzoeken of ze bijvoorbeeld een vergunning moeten aanvragen voor hun plan. Dat doen ze door vragen te beantwoorden. Deze vragen maakt u met toepasbare regels. Toepasbare regels dragen zo bij aan uw digitale dienstverlening voor burgers en bedrijven.

U kunt alleen toepasbare regels maken voor uw eigen juridische regels. Het programma Aan de slag met de Omgevingswet heeft het begrip toepasbare regels geïntroduceerd. Buiten het programma wordt ook wel gesproken over beslisregels of bedrijfsregels (business-rules).

Toepasbare regels in het Omgevingsloket

Toepasbare regels komen voor in het Omgevingsloket bij 3 onderdelen:

Bij het onderdeel Vergunningcheck. Burgers en bedrijven kunnen hier controleren of ze hun plan op een bepaalde locatie mogen uitvoeren. Dit doen ze door vragen te beantwoorden. Deze vragen maakt u met toepasbare regels. Zo krijgen burgers en bedrijven een conclusie: moeten ze een vergunning aanvragen? Of een melding doen? Of moeten ze informatie aanleveren?
Bij het onderdeel Aanvragen. Hier kunnen burgers en bedrijven een vergunning aanvragen, een melding doen of informatie aanleveren voor een informatieplicht. Via toepasbare regels vraagt u hier de indieningsvereisten. Dit is de informatie die u nodig heeft voor een vergunningaanvraag, melding of informatieplicht.
Bij het onderdeel Maatregelen op maat. Hier kunnen burgers en bedrijven controleren welke maatregelen ze moeten nemen bij het uitvoeren van een activiteit. Via toepasbare regels laat u hier de regels en voorschriften op maat zien voor de activiteiten die iemand wil doen.

Lees meer over de onderdelen Vergunningcheck, Aanvragen en Maatregelen op maat.

Voorbeeld

Een voorbeeld van een juridische regel is: 'Een oprit mag niet breder zijn dan 4 m.'

De toepasbare regel die hier voor de Vergunningcheck bij hoort, is: 'Wordt de oprit breder dan 4 m?'

Deze toepasbare regels moet u maken

Toepasbare regels verplicht voor indieningsvereisten

U moet toepasbare regels maken voor uw indieningsvereisten voor het onderdeel Aanvragen. Dit is verplicht. Dat staat in het Omgevingsbesluit, artikel 14.2, lid 3. En in punt 5.2 van de lijst minimale eisen bij de invoering van de Omgevingswet.

Vanaf de inwerkingtreding van de Omgevingswet moet u daarom toepasbare regels kunnen aanleveren. Initiatiefnemers kunnen zo via het Omgevingsloket een vergunningaanvraag indienen, een melding doen of informatie aanleveren, afhankelijk van uw lokale regels. Om toepasbare regels te maken en aan te leveren, heeft u regelbeheersoftware nodig.

Lees meer over de minimale eisen bij de invoering van de Omgevingswet.

Huidige dienstverleningsniveau behouden

Voor de Vergunningcheck en Maatregelen op maat is het wettelijk niet verplicht om toepasbare regels aan te leveren. Wel is bestuurlijk afgesproken om het huidige dienstverleningsniveau te behouden.

Voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet moet u daarom met een paar dingen rekening houden. Heeft u bijvoorbeeld aanvullende of andere lokale indieningsvereisten in lokale verordeningen? En heeft u daarvoor ook Vergunningchecks of lokale indieningsvereisten in het huidige Omgevingsloket online staan? Bijvoorbeeld voor activiteiten zoals kappen, reclame, uitrit en opslaan van goederen? Let er dan op dat deze checks en indieningsvereisten niet automatisch in het nieuwe Omgevingsloket komen. Hiervoor moet u zelf de toepasbare regels maken.

Lees meer over de minimale eisen voor toepasbare regels op de pagina Minimale eisen toepasbare regels: bruidsschat en dienstverlening.

Deze toepasbare regels krijgt u

Toepasbare rijksregels

U hoeft voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet niet alle toepasbare regels zelf te maken. Het Rijk maakt toepasbare regels voor de rijksregels. Ook voor de regels waar u als gemeente, waterschap of provincie bevoegd gezag voor bent. Dit zijn bijvoorbeeld de toepasbare regels voor milieubelastende activiteiten en afvalwater lozen.

Toepasbare regels bruidsschat

Het Rijk heeft voor gemeenten en waterschappen ook toepasbare regels gemaakt bij de bruidsschat Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). Dit zijn regels van het Rijk die onder de Omgevingswet verhuizen naar gemeenten en waterschappen.

Controleer voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet of de regels in de bruidsschat overeenkomen met uw lokale verordeningen. Dat geeft u inzicht welke toepasbare regels u moet maken om het huidige dienstverleningsniveau te behouden.

Meer hierover leest u op de pagina Bruidsschat in het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

Overzicht toepasbare regels bruidsschat en rijksregels

In het overzicht Beschikbare toepasbare regels en behandeldienstinstellingen op oefenomgeving en productieomgeving DSO (kruismatrix) kunt u zien voor welke activiteiten het Rijk toepasbare regels maakt. En welke toepasbare regels op dit moment aanwezig zijn op de pre-productieomgeving (oefenomgeving) van het DSO.

Toepasbare regels algemene indieningsvereisten

Het Rijk maakt ook toepasbare regels voor de algemene set indieningsvereisten. Initiatiefnemers geven met deze vragen informatie over het project, hun contactgegevens en participatie. Als overheid hoeft u deze algemene vragen zelf niet te maken of te beheren.

Beginnen met toepasbare regels: dit moet u doen

Gaat u toepasbare regels maken? Dan kunt u beginnen met het volgende:

Bepaal uw strategie voor toepasbare regels
Bepaal welke toepasbare regels u minimaal moet maken
Schaf regelbeheersoftware aan
Werk samen in uw organisatie
Werk samen in uw regio
Analyseer uw juridische regels
Zorg met annoteren dat activiteiten en locaties beschikbaar zijn
Lees de richtlijnen in de schrijfwijzer
Bedenk hoe u de toepasbare regels gaat testen

Meer hierover leest u op de pagina Toepasbare regels maken: zo begint u.

Oefenen met toepasbare regels

Oefenen op pre-productieomgeving, aanleveren op productieomgeving

Als overheid kunt sinds 2020 oefenen met toepasbare regels maken en aanleveren. Oefenen met aanleveren doet u op de pre-productieomgeving (oefenomgeving) van het DSO. Uw definitieve toepasbare regels levert u aan op de productieomgeving van het DSO.

Meer over het aanleveren van toepasbare regels op de productieomgeving leest u op de pagina Vullen productieomgeving Omgevingsloket en Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

Ondersteuning bij het maken

Het programma Aan de slag met de Omgevingswet ondersteunt u op verschillende manieren bij het maken van toepasbare regels. Ook software- en dienstenleveranciers kunnen u helpen bij het maken van toepasbare regels.

Een overzicht van alle ondersteuning vindt u op de pagina Ondersteuning bij het maken van toepasbare regels.

Meer informatie

Voor gemeenten heeft de VNG een aanvullend overzicht gemaakt van de minimale acties voor gemeenten.
Bekijk de animatie DSO in de praktijk.

Omgevingsloket

Het Omgevingsloket is onderdeel van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Initiatiefnemers, overheden en belanghebbenden kunnen hier snel zien wat mag in de fysieke leefomgeving. Dit kan door omgevingsdocumenten te bekijken of door via vragenbomen te checken welke vergunning-, meldings- of andere informatieplicht er op een locatie geldt voor een initiatief. Ook kunnen initiatiefnemers een vergunning aanvragen via het loket.

Lees meer over het Omgevingsloket.

Bruidsschat

De term ‘bruidsschat’ wordt gebruikt voor de regels die door het Rijk als onderdeel van het Invoeringsbesluit Omgevingswet automatisch zijn toegevoegd aan het tijdelijk deel van het omgevingsplan van alle gemeenten en aan elke waterschapsverordening.

In de bruidsschat staan regels over activiteiten die voor inwerkingtreding van de Omgevingswet door het Rijk werden gesteld. Onder de Omgevingswet is het stellen van deze regels gedecentraliseerd naar gemeenten en waterschappen. De regels van de bruidsschat zijn een bijzondere vorm van overgangsrecht.