Exclusieve economische zone (EEZ)
De Nederlandse exclusieve economische zone (EEZ) bestaat uit het Nederlandse deel van de Noordzee en wordt ook wel aangeduid als Nederlands continentaal plat. Het is het gebied dat zich tot 200 zeemijl (370,4 km) buiten de kust van een staat uitstrekt. Binnen deze zone heeft een staat een aantal rechten, zoals het recht op exploitatie van de aanwezige grondstoffen, het recht op visserij en recht op wetenschappelijk onderzoek.
- Meer informatie over maritieme zones op Noordzeeloket.nl
- Zie ook Maritiem ruimtelijk plan
Milieubelastende activiteit
Activiteit die nadelige gevolgen voor het milieu kan veroorzaken, niet zijnde een lozingsactiviteit op een oppervlaktewaterlichaam of een lozingsactiviteit op een zuiveringtechnisch werk of een wateronttrekkingsactiviteit. Deze begripsbepaling staat in bijlage I bij het Besluit activiteiten leefomgeving.
Gerelateerde begrippen
Binnen het begrip van 'milieubelastende activiteit' zijn de volgende begripsbepalingen uit de bijlage bij de Omgevingswet van toepassing:
- lozingsactiviteit op een oppervlaktewaterlichaam: activiteit, niet zijnde een stortingsactiviteit op zee, inhoudende het brengen van stoffen, warmte of water direct op een oppervlaktewaterlichaam, voor zover het gaat om de gevolgen van die stoffen of warmte of dat water voor het watersysteem
- lozingsactiviteit op een zuiveringtechnisch werk: activiteit inhoudende het brengen van stoffen, warmte of water met behulp van een werk, niet zijnde een openbaar vuilwaterriool, in een zuiveringtechnisch werk in exploitatie bij een waterschap of een rechtspersoon die door het bestuur van een waterschap met de zuivering van stedelijk afvalwater is belast, voor zover het gaat om de gevolgen van die stoffen of warmte of dat water voor het zuiveringtechnisch werk of het watersysteem
- wateronttrekkingsactiviteit: activiteit inhoudende:
a. het onttrekken van water aan een oppervlaktewaterlichaam,
b. het onttrekken van grondwater door een daarvoor bestemde voorziening, of
c. het in de bodem brengen van water, ter aanvulling van het grondwater, in samenhang met het onttrekken van grondwater door een daarvoor bestemde voorziening
Lozingsactiviteit
Een lozingsactiviteit is het lozen van stoffen, warmte of water. De lozing vindt plaats direct op een oppervlaktewaterlichaam of in een zuiveringtechnisch werk. Bij lozing in een zuiveringtechnisch werk gaat de lozing niet via een vuilwaterriool. Bij de lozingsactiviteit gaat het om de gevolgen van de geloosde stoffen, de warmte of het water voor het watersysteem of het zuiveringtechnisch werk.
Meer informatie leest u op de pagina Lozen op oppervlaktewater of zuiveringtechnisch werk
Bevoegd gezag
Het bevoegd gezag kan zowel het Rijk, een provincie, een waterschap als een gemeente zijn. Onder de Omgevingswet heeft ieder instrument een bevoegd gezag. Het bevoegd gezag dat het instrument inzet, is ook het bevoegd gezag voor vergunningverlening, toezicht en handhaving, meldingen en het toestaan van afwijken van algemene regels.
Lees hier verder over bevoegd gezag.
Maatwerkvoorschrift
Maatwerkvoorschrift als bedoeld in artikel 4.5, Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Artikel 4.5, Omgevingswet bepaalt dat het bevoegd gezag met een maatwerkvoorschrift een algemene regel voor een activiteit in een concrete situatie specifiek kan maken.
Gelijkwaardige maatregel
Gelijkwaardige maatregel als bedoeld in artikel 4.7, Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Uitleg
Een gelijkwaardige maatregel is een alternatief voor een verplichte maatregel. Artikel 4.7, lid 1, Omgevingswet bepaalt dat met een gelijkwaardige maatregel ten minste hetzelfde resultaat wordt bereikt als met de voorgeschreven maatregel.
Maatwerkregel
Maatwerkregel als bedoeld in artikel 4.6, Omgevingswet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Artikel 4.6, Omgevingswet bepaalt dat een maatwerkregel in aanvulling op of in afwijking van een algemene regel van het Rijk of de provincie kan worden gesteld.
Ongewoon voorval
Gebeurtenis, ongeacht de oorzaak daarvan, die afwijkt van het normale verloop van een activiteit, zoals een storing, ongeluk, calamiteit, waardoor significante nadelige gevolgen voor de fysieke leefomgeving ontstaan of dreigen te ontstaan, waaronder:
- een geval van een inbreuk op vergunningsvoorwaarden als bedoeld in artikel 8 van de richtlijn industriële emissies, of
- een zwaar ongeval als bedoeld in artikel 3, onder 13, van de Seveso-richtlijn
Algemene regels
Alle overheden kunnen algemene regels vaststellen. Algemene regels zijn regels die voor iedereen gelden. Met 'iedereen' bedoelen we iedereen die iets doet of wil doen waarop de regels van toepassing zijn.
Meer informatie op de pagina Algemene regels.
Beperkingengebiedactiviteit
Activiteit binnen een beperkingengebied. Deze begripsomschrijving staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
De bijlage bij de Omgevingswet verstaat onder een beperkingengebied: bij of krachtens de wet aangewezen gebied waar vanwege de aanwezigheid van een werk of object regels gelden over activiteiten die gevolgen hebben of kunnen hebben voor dat werk of object.
Uitleg
Een beperkingengebiedactiviteit is een activiteit die de functie van een maatschappelijk belangrijk werk of object kan verstoren. Meer informatie leest u op de pagina Beperkingengebiedactiviteit: toelichting.
Waterstaatswerk
Oppervlaktewaterlichaam, bergingsgebied, waterkering of ondersteunend kunstwerk. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Gerelateerde begrippen
Binnen het begrip 'waterstaatswerk' zijn de volgende begripsbepalingen uit de bijlage bij de Omgevingswet van toepassing:
- oppervlaktewaterlichaam: samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, en de bijbehorende bodem en oevers, alsmede flora en fauna
- bergingsgebied: gebied waaraan op grond van deze wet een functie voor waterstaatkundige doeleinden is toegedeeld, niet zijnde een oppervlaktewaterlichaam of onderdeel daarvan, dat dient ter verruiming van de bergingscapaciteit van een of meer watersystemen en dat ook als bergingsgebied op de legger is opgenomen
Ontgrondingsactiviteit
Activiteit inhoudende het ontgronden. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Uitleg
Een ontgrondingsactiviteit bestaat uit werkzaamheden die iets veranderen aan de hoogteligging van een terrein. Of werkzaamheden die de bodem van een water verlagen.
Oppervlaktewaterlichaam
Samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, en de bijbehorende bodem en oevers, alsmede flora en fauna. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Mijnbouwlocatieactiviteit
Activiteit inhoudende het gebruiken van een locatie in een oppervlaktewaterlichaam voor:
- een mijnbouwinstallatie, met inbegrip van het voor die installatie geldende beperkingengebied, of
- een verkenningsonderzoek, met uitzondering van het bij dat onderzoek gebruiken van ontplofbare stoffen
Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Gerelateerd begrip
Binnen het begrip van 'mijnbouwlocatieactiviteit' is de volgende begripsbepaling uit de bijlage bij de Omgevingswet van toepassing:
Oppervlaktewaterlichaam: samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, en de bijbehorende bodem en oevers, alsmede flora en fauna
Wateronttrekkingsactiviteit
Activiteit inhoudende:
- het onttrekken van water aan een oppervlaktewaterlichaam,
- het onttrekken van grondwater door een daarvoor bestemde voorziening, of
- het in de bodem brengen van water, ter aanvulling van het grondwater, in samenhang met het onttrekken van grondwater door een daarvoor bestemde voorziening
Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Uitleg
Een wateronttrekkingsactiviteit is het onttrekken van water aan een oppervlaktewaterlichaam. Of het onttrekken van grondwater. Ook het in de bodem brengen van water valt onder deze activiteit als dit samengaat met het onttrekken van grondwater.
Bouwwerk
Constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren, met inbegrip van de daarvan deel uitmakende bouwwerkgebonden installaties anders dan een schip dat wordt gebruikt voor verblijf van personen en dat is bestemd en wordt gebruikt voor de vaart. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Stortingsactiviteit op zee
Activiteit, inhoudende:
- het zich ontdoen van stoffen in de zee door deze vanaf vaartuigen, luchtvaartuigen of op de zeebodem opgerichte werken in de zee te brengen of op zee te verbranden, tenzij het gaat om:
1°. handelingen die samenhangen met of voortvloeien uit het normale gebruik van het vaartuig, luchtvaartuig of werk, mits dat gebruik niet ten doel heeft het zich ontdoen van stoffen,
2°. het plaatsen van vaste substanties of voorwerpen met een ander oogmerk dan het zich enkel ervan te ontdoen,
3°. het achterlaten van vaste substanties of voorwerpen die aanvankelijk in de zee zijn geplaatst met een ander oogmerk dan het zich ervan te ontdoen, - het zich ontdoen in de zee van vaartuigen, luchtvaartuigen of op de zeebodem opgerichte werken,
- het aan boord van een vaartuig of luchtvaartuig nemen van stoffen met het oogmerk om zich daarvan te ontdoen op een wijze als bedoeld onder a of om die in zee te brengen ten behoeve van een activiteit als bedoeld onder d, of het afgeven of opslaan van stoffen met een van die oogmerken, of
- het in de zee brengen van stoffen vanaf vaartuigen, luchtvaartuigen of op de zeebodem opgerichte werken ten behoeve van een activiteit waarbij bewust wordt ingegrepen in het mariene milieu om natuurlijke processen te beïnvloeden en die als zodanig is aangewezen in bijlage 4 bij het Londen-protocol
Uitleg
Een stortingsactiviteit op zee is het storten van stoffen vanaf vaartuigen, vliegtuigen of op de zeebodem geplaatste werken. Ook het op zee verbranden van stoffen valt onder deze activiteit.
Flora- en fauna-activiteit
Activiteit met mogelijke gevolgen voor van nature in het wild levende dieren of planten. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Valkeniersactiviteit
Het gebruik van een vogel voor het vangen of doden van een dier. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Vogelrichtlijn
Richtlijn 2009/147/EG van et Europees Parlement en de Raad van 30 november 2009 inzake het behoud van de vogelstand (PbEU 2010, L 20).
Ga naar de tekst van de vogelrichtlijn.
Uitleg
Europese richtlijn die zeldzame of bedreigde vogelsoorten beschermt.
Habitatrichtlijn
Richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna (PbEG 1992, L 206). Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Ga naar de tekst van de Habitatrichtlijn.
Rijksmonumentenactiviteit
Activiteit inhoudende het slopen, verstoren, verplaatsen of wijzigen van een rijksmonument of een voorbeschermd rijksmonument of het herstellen of gebruiken daarvan waardoor het wordt ontsierd of in gevaar gebracht. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Gerelateerde begrippen
Binnen het begrip van 'rijksmonumentenactiviteit' zijn de volgende begripsbepalingen uit de bijlage bij de Omgevingswet van toepassing:
- rijksmonument: monument of archeologisch monument dat is ingeschreven in het rijksmonumentenregister (artikel 1.1, Erfgoedwet)
- voorbeschermd rijksmonument: monument of archeologisch monument waarvoor de toezending van het ontwerpbesluit tot aanwijzing als rijksmonument op grond van artikel 3:13, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht heeft plaatsgevonden, vanaf de dag van die toezending tot het moment van inschrijving in het rijksmonumentenregister, bedoeld in artikel 1.1 van de Erfgoedwet, of het moment waarop vaststaat dat het monument of archeologisch monument niet wordt ingeschreven in dat register
- monument: onroerende zaak die deel uitmaakt van cultureel erfgoed (artikel 1.1, Erfgoedwet)
Rijksmonument
Rijksmonument als bedoeld in artikel 1.1 van de Erfgoedwet. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Artikel 1.1, Erfgoedwet omschrijft een rijkmonument als: monument of archeologisch monument dat is ingeschreven in het rijksmonumentenregister
Werelderfgoed
Op het grondgebied van Nederland gelegen cultureel en natuurlijk erfgoed dat op grond van het werelderfgoedverdrag is opgenomen in de Lijst van het Werelderfgoed. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Uitleg
Het gaat om cultureel en natuurlijk erfgoed dat is opgenomen in de Lijst van het Werelderfgoed (Unesco). Voorbeelden hiervan zijn het molencomplex Kinderdijk-Elshout, de Stelling van Amsterdam, de Van Nellefabriek in Rotterdam en de Waddenzee.
Er is ook een Voorlopige Lijst werelderfgoed. Hierop staan erfgoederen die Nederland bij Unesco wil voordragen om op de Lijst van het Werelderfgoed te plaatsen.
Regionale wateren
Watersystemen of onderdelen daarvan die niet in beheer zijn bij het Rijk. Deze begripsbepaling staat in de bijlage bij de Omgevingswet.
Uitleg
Voor de regionale wateren kan het waterschap regels stellen.
Winterbed
Rivierbed, met uitzondering van:
- de stroomgeul, begrensd door denkbeeldige lijnen aan beide zijden daarvan bij gewoon hoog zomerwater of gewone vloed, die de as van de rivier volgen en de worteleinden van de kribben in de rivier met elkaar verbinden, of, voor zover geen kribben in de rivier aanwezig zijn, begrensd door haar oeverlijnen bij gewoon hoog zomerwater of gewone vloed, waarbij de oeverlijnen in een denkbeeldige lijn worden doorgetrokken op plaatsen waar water in de uiterwaard in open verbinding staat met de stroomgeul;
- nevengeulen in beheer bij het Rijk; en
- havens die in open verbinding staan met de stroomgeul in beheer bij het Rijk
Deze begripsbepaling staat in bijlage I bij het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal).
Binnenwater
Binnenwateren is al het water landinwaarts van de laagwaterlijn langs de kust. De laagwaterlijn is de lijn van 0 meter Normaal Amsterdams Peil (NAP). Soms is de laagwaterlijn juridisch. De laagwaterlijn vormt de grens tussen de zee en de binnenwateren. De bestuurlijke taak van binnenwater kan liggen bij een waterschap. Maar ook bij het Rijk.
Voorbeelden van binnenwateren zijn de Waddenzee en de Ringvaart van de Haarlemmermeer.
De nauwkeurige juridische grenzen tussen de Nederlandse territoriale zee en het binnenwater staan in de artikelen 2 en 3 van de Wet grenzen Nederlandse territoriale zee.