Antwoorden op vragen van planologische bureaus over de Omgevingswet

Hoe gaan bestaande ruimtelijke instrumenten op in het omgevingsplan?

Het overgangsrecht bepaalt dat bestaande ruimtelijke instrumenten van rechtswege onderdeel worden van het omgevingsplan. In het geval dat een procedure voor die instrumenten vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet voor vaststelling van een instrument is gestart, wordt die procedure volgens het oude recht afgemaakt. Lees meer over het overgangsrecht voor:

• Wet ruimtelijke ordening
  • bestemmingsplan
  • wijzigingsplan
  • uitwerkingsplan
  • beheersverordening
  • inpassingsplan provincie
  • inpassingsplan Rijk
  • exploitatieplan
  • voorbereidingsbesluit
• Crisis- en herstelwet
  • bestemmingsplan
  • inpassingsplan
• Monumentenwet 1988
  • archeologieverordening
• Wet geurhinder en veehouderij
  • geurverordening
• Wet milieubeheer
  • verordening afvoer regen- en grondwater
• Wet geluidhinder
  • hogere waarde besluit
• Besluit externe veiligheid inrichtingen
  • vastgestelde veiligheidscontour
• Besluit bodemkwaliteit
  • bodemkwaliteitskaart
  • bodemfunctieklassenkaart
• Wet luchtvaart
  • luchthavenindelingsbesluit dat geldt als voorbereidingsbesluit
  • luchthavenbesluit dat geldt als voorbereidingsbesluit
  • beperkingengebied buitenlandse luchthaven dat geldt als voorbereidingsbesluit

Hoe gaan bestaande instrumenten op in de omgevingsvisie?

De gemeentelijke omgevingsvisie omvat onder andere het beleid uit bestaande structuurvisies, verkeer- en vervoersplannen en milieubeleidsplannen. Daarnaast moet ook beleid over de leefomgeving dat in andere beleidsinstrumenten is opgenomen verwerkt worden in de omgevingsvisie. Gemeenten krijgen tot 31 december 2024 de tijd om een omgevingsvisie vast te stellen. Tot die tijd gelden de bestaande beleidsinstrumenten.

Geen overgangsrecht ten behoeve van de provinciale omgevingsvisie en omgevingsverordening

De provincies beschikken bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet over een omgevingsvisie en een omgevingsverordening. In deze instrumenten staan het beleid en de regels voor de leefomgeving Klik hier voor uitleg over dit begrip (opent in popup). De bestaande instrumenten waarin beleid en regels over de leefomgeving zijn opgenomen zullen bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet vervallen.

Hoe doe ik een aanvraag of een melding onder de Omgevingswet?

U kunt dit doen via het Omgevingsloket.

Het Omgevingsloket bestaat uit 5 onderdelen:

• Vergunningcheck: deze vertelt u of er een omgevingsvergunning of melding nodig is voor een bepaalde activiteit.
• Aanvragen: hier kunt u een vergunning of melding aanvragen. U leest daar welke gegevens u moet aanleveren bij een aanvraag of melding.
• Regels op de kaart: hier ziet u op de kaart welke regels voor u gelden.
• Maatregelen op maat: hier leest u welke milieumaatregelen u moet treffen.
• Mijn Omgevingsloket: in het onderdeel Aanvragen kunt u uw aanvragen en meldingen bekijken.

Het Omgevingsloket vervangt bij de inwerkingtreding van de wet 3 bestaande toepassingen:

1. Omgevingsloket online
2. Activiteitenbesluit Internet Module (AIM)
3. Ruimtelijkeplannen.nl

Het Omgevingsloket vervangt daarnaast ook het Meldpunt bodemkwaliteit.

Persoon of organisatie machtigen in het Omgevingsloket

Initiatiefnemers kunnen een aanvraag in het Omgevingsloket uitbesteden aan een architect, een adviesbureau of planologisch bureau. Initiatiefnemers laten de aanvraag dan maken en indienen door iemand anders. Dit kan een persoon of organisatie zijn.

Samenwerken met de Samenwerkfunctionaliteit DSO

Een overheid kan de Samenwerkfunctionaliteit (SWF) van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) gebruiken om samen te werken voor de Omgevingswet. De overheid kan zo samenwerken met andere overheden, planologische bureaus en adviesbureaus. Later kan er ook samengewerkt worden met initiatiefnemers, zoals burgers en bedrijven.

Gaan de ruimtelijke regels veranderen door de Omgevingswet?

Meestal niet. In veel gevallen blijft de inhoud van de regels hetzelfde. Ze staan alleen op een andere plaats.

Omgevingsplan van rechtswege: tijdelijk en nieuw deel

Als de Omgevingswet in werking treedt, heeft iedere gemeente direct een omgevingsplan van rechtswege. Dat omgevingsplan bestaat uit een tijdelijk en een nieuw deel.

Het tijdelijke deel van het omgevingsplan bestaat uit:

• (ruimtelijke) regels uit verschillende vervallen instrumenten, zoals bestemmingsplannen
• rijksregels over activiteiten (aangeduid als de bruidsschat)

Het nieuwe deel van het omgevingsplan is eerst nog leeg, met uitzondering van eventuele voorbereidingsbesluiten op basis van het overgangsrecht. De regels in het nieuwe deel komen deels tot stand door bestaande regels uit het tijdelijke deel om te zetten naar het nieuwe deel. Daarnaast neemt de gemeente in het nieuwe deel nieuwe regels op voor ruimtelijke ontwikkelingen en beleid. Het wijzigingen/vaststellen van het nieuwe deel van het omgevingsplan kan ook thematisch gebeuren. Deze overgangsfase duurt tot eind 2031.

Wanneer het Omgevingsloket volledig in werking is, kunt u hiermee checken welke regels voor een locatie gelden. Vanaf de inwerkingtreding van de Omgevingswet zijn alle ruimtelijke plannen uit ruimtelijkeplannen.nl ook te zien in het Omgevingsloket, in het onderdeel Regels op de kaart. De viewer van ruimtelijkeplannen.nl is dan niet meer beschikbaar voor het publiek.

Bij Regels voor activiteiten leggen we per activiteit uit de Omgevingswet de regels uit.

Omgevingsplanactiviteit (OPA)

Een binnenplanse omgevingsplanactiviteit is een activiteit die voldoet aan de regels in het omgevingsplan, maar waar toch een vergunningplicht voor geldt. Er zijn ook buitenplanse omgevingsplanactiviteiten. Dat is het geval als een activiteit in strijd is met het omgevingsplan.

De veranderingen vergeleken met de huidige regelgeving:

• de knip bij een bouwactiviteit
• minder vergunningplichten
• kruimelgevallenregeling vervalt

Omgevingsverordening

Per provincie is er 1 omgevingsverordening die de bestaande verordeningen vervangt. Zoals de milieuverordening, de planologische verordening, de ontgrondingenverordening, de landschapsverordening en de grondwaterverordening.

Waterschapsverordening

De waterschapsverordening bevat regels voor waterkeringen, watergangen en grondwater binnen het beheergebied van een waterschap. Deze regels gelden voor iedereen.

Specifieke zorgplicht

Nieuw in de Omgevingswet is dat naast de gewone regels vaak een specifieke zorgplicht geldt. Die verbiedt handelingen waarvan iedereen zou moeten weten dat ze niet door de beugel kunnen. In het algemeen overtreedt iemand een specifieke zorgplicht niet als hij een activiteit op de gebruikelijke manier uitvoert. De specifieke zorgplicht geldt naast geldende algemene regels of vergunningvoorschriften.

Informatie bij brancheorganisaties over de Omgevingswet

Om te beginnen bevat deze website van het Informatiepunt Leefomgeving veel informatie over de Omgevingswet. Verder hebben we ook een helpdesk. Deze beantwoordt met name vragen van ambtenaren. We helpen ook professionele vragenstellers van bedrijven. Denk aan een jurist bij een groot bedrijf, een chemisch specialist of een medewerker van een adviesbureau.

Voor de grondverzetsector hebben we uitleg over hergebruik bouwstoffen, grond of baggerspecie.

Voor planologische bureaus zijn er ook andere plekken om informatie te halen. Bijvoorbeeld:

• De gemeente waar ruimtelijke ontwikkeling plaatsvindt, kan u alles vertellen over lokale regels. Bovendien kan ze u helpen bij het voorbereiden van de procedures voor de ruimtelijke ontwikkeling.
• VNO-NCW heeft een uitgebreide vragenpagina over de Omgevingswet.
• Test- en certificeringsorganisatie KIWA geeft algemene informatie over hoe u kunt werken met de Omgevingswet.
• De Koninklijke Metaalunie heeft informatie over de Omgevingswet: waar moet u rekening mee houden en belangrijke aandachtspunten.
• Brancheorganisatie GeoBusiness, de branchevereniging voor bedrijven die werken met geo-informatie, heeft een Platform Omgevingswet ingericht.
• WoningBouwersNL, een vereniging van woningbouwspecialisten, heeft een uitgebreid artikel over de Omgevingswet.
• Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven, geeft inzicht in de relatie tussen de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) en de Omgevingswet.

Deze pagina is in opbouw en wordt regelmatig aangevuld. Hebt u daar suggesties voor? Mist u bijvoorbeeld informatie? Vragen over de Omgevingswet, de leefomgeving of het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) kunt u stellen via een van onze contactmogelijkheden. Onze inhoudelijk specialisten helpen u dan verder.